Ngày 28/4, Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha đã phải đối mặt với sự cố mất điện lớn chưa rõ nguyên nhân, gây tê liệt hệ thống đèn giao thông, hỗn loạn tại các tuyến đường, sân bay và buộc cả hai quốc gia phải tuyên bố tình trạng khẩn cấp.
Toàn cảnh Barcelona về đêm, một phần thành phố không có điện sau sự cố mất điện trên diện rộng. Ảnh: Josep LagoTheo Tập đoàn vận hành lưới điện quốc gia Bồ Đào Nha (REN), sự cố mất điện xảy ra trên toàn bán đảo Iberia và một phần nước Pháp vào đầu giờ chiều. Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sanchez cho biết, nguyên nhân vụ việc vẫn chưa được xác định.
Mất điện diện rộng khiến hệ thống đèn chiếu sáng, ổ cắm điện và tàu điện ngầm ngừng hoạt động đột ngột. Tại thủ đô Madrid, giao thông trở nên hỗn loạn khi đèn tín hiệu tắt hoàn toàn.
"Tôi đang lái xe thì tất cả đèn giao thông đột ngột tắt... Đúng như một khu rừng hỗn loạn," anh Luis Ibáñez Jiménez chia sẻ với CNN. "Tôi phải tăng tốc mạnh để tránh một chiếc xe buýt lớn đang lao tới."
Ảnh hưởng của sự cố cực kỳ nghiêm trọng: các trung tâm vận tải phải đóng cửa, chính phủ hai nước gấp rút tổ chức họp khẩn để điều phối ứng phó.
Bộ Nội vụ Tây Ban Nha tuyên bố tình trạng khẩn cấp tại các khu vực Andalucia, Extremadura, Murcia, La Rioja và Madrid. Tại Bồ Đào Nha, sau cuộc họp nội các vào tối muộn, Thủ tướng Luis Montenegro tuyên bố khủng hoảng năng lượng và cảnh báo việc khôi phục hoàn toàn điện lưới sẽ là "một nhiệm vụ phức tạp".
Đến tối cùng ngày, điện bắt đầu được khôi phục từng phần. Bộ trưởng Môi trường Tây Ban Nha Sara Aagesen thông báo gần 50% nhu cầu điện của nước này đã được đáp ứng. Trên mạng xã hội, nhiều người dân Bồ Đào Nha đã chia sẻ video ăn mừng khi điện được phục hồi.
Trước đó, Thị trưởng Madrid, ông José Luis Martinez Almeida, kêu gọi người dân hạn chế di chuyển và chỉ gọi cấp cứu khi thực sự cần thiết. Cơ quan dịch vụ khẩn cấp của thành phố cũng yêu cầu chính phủ tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia, đồng thời lãnh đạo địa phương Isabel Díaz Ayuso đề nghị triển khai quân đội hỗ trợ.
Ông Antonio Costa, Chủ tịch Hội đồng châu Âu và cựu Thủ tướng Bồ Đào Nha, cho biết hiện chưa có dấu hiệu cho thấy sự cố do một cuộc tấn công mạng gây ra.
Phía Bồ Đào Nha cho rằng sự cố bắt nguồn từ Tây Ban Nha. Thủ tướng Montenegro khẳng định "mọi dấu hiệu cho thấy sự cố không xuất phát từ Bồ Đào Nha."
Theo REN, Bồ Đào Nha chịu ảnh hưởng nặng vì nước này nhập khẩu điện từ Tây Ban Nha vào buổi sáng, khi giờ giấc và chi phí sản xuất điện mặt trời ở Tây Ban Nha có lợi hơn. Trong khi đó, Tây Ban Nha còn nhận hỗ trợ từ Pháp và Morocco, Bồ Đào Nha không có quốc gia nào gần kề để viện trợ khẩn cấp.
Xe cứu thương và xe cảnh sát đỗ bên ngoài ga Atocha khi nhiều du khách chuẩn bị nghỉ qua đêm bên trong. Ảnh: Oscar del PozoThành phố lớn tê liệt vì mất điện
Sự cố mất điện ảnh hưởng đến hàng chục thành phố lớn như Madrid, Lisbon, Barcelona, Seville và Valencia – những trung tâm giao thông, tài chính và du lịch quan trọng. Theo số liệu của EU, Madrid và Barcelona là hai trong số năm sân bay bận rộn nhất Liên minh châu Âu năm 2023.
Trong vài giờ, nhịp sống hiện đại gần như bị đình trệ: thanh toán tiền mặt thay thế thẻ tín dụng, cảnh sát điều tiết giao thông bằng tay, nhiều nhà hàng, siêu thị phải đóng cửa. Lực lượng cứu hỏa Madrid cho biết đã thực hiện 174 cuộc "giải cứu trong thang máy" chỉ trong ngày hôm đó. Một số người dân cũng tranh thủ mua dự trữ nhu yếu phẩm và thực phẩm đóng hộp.
May mắn, các kịch bản xấu nhất đã được tránh khỏi trong những giờ đầu tiên. Các nhà máy điện hạt nhân ở Tây Ban Nha vẫn hoạt động an toàn. Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha đều kích hoạt kế hoạch dự phòng cho các bệnh viện và hệ thống liên lạc khẩn cấp.
Hành khách đứng cạnh tàu cao tốc AVE dừng gần Cordoba vào ngày 28 tháng 4 năm 2025, trong thời gian mất điện diện rộng ảnh hưởng đến toàn bộ bán đảo Iberia và miền nam nước Pháp. Ảnh: AFP / Javier SorianoTuy nhiên, ngành giao thông vận tải chịu ảnh hưởng nặng nề hơn. Hàng loạt chuyến bay bị hủy hoặc hoãn tại các sân bay lớn. Hãng hàng không TAP Air Portugal yêu cầu hành khách không di chuyển tới sân bay cho đến khi có thông báo mới.
Tàu điện ngầm và tàu hỏa cũng bị đình trệ tại Tây Ban Nha. Video trên mạng cho thấy tàu điện Madrid dừng hoàn toàn trong hầm tối. Giải Madrid Open cũng phải tạm hoãn vì sự cố.
Một số khu vực miền Nam nước Pháp, gần biên giới Tây Ban Nha, cũng ghi nhận mất điện ngắn hạn nhưng đã được khôi phục nhanh chóng.
Trong nhiều giờ, hàng chục triệu người dân trên bán đảo Iberia lo lắng không biết khi nào điện sẽ trở lại và nguyên nhân thực sự của sự cố là gì.
Các chuyên gia cảnh báo, dù điện đã được phục hồi một phần, phải mất vài ngày để khắc phục hết hậu quả do sự cố gây ra. Bộ trưởng Giao thông Tây Ban Nha cho biết các chuyến tàu trung và dài tuyến sẽ chưa thể hoạt động trở lại trước ngày thứ Ba, trong khi tình trạng hỗn loạn tại các sân bay có thể kéo dài cả tuần.
Theo CNN – Noo Thuyen