Những báo cáo gần đây cho thấy trữ lượng khí gas tự nhiên tại New Zealand có thể đang cạn kiệt nhanh hơn dự kiến – một tin không mấy dễ chịu đối với các hộ gia đình đang dùng gas để nấu ăn và sưởi ấm.
Theo Bộ Kinh doanh, Đổi mới và Việc làm (MBIE), dự báo trước đây cho thấy sản lượng khai thác khí gas hàng năm sẽ giảm xuống dưới 100 petajoule (PJ) vào năm 2029. Tuy nhiên, các dự báo mới đã điều chỉnh mốc này xuống ngay trong năm tới.
Nguồn cung cấp khí đốt cho các hộ gia đình có lẽ sẽ không cạn kiệt. Ảnh: 123RFGas sinh hoạt không hết, nhưng sẽ đắt hơn
Ông Paul Fuge, tổng giám đốc Powerswitch thuộc tổ chức Consumer NZ, cho biết lượng tiêu thụ khí gas sinh hoạt chỉ chiếm khoảng 4% tổng tiêu thụ khí gas cả nước, nên nguồn cung cho các hộ gia đình có thể chưa hết ngay, nhưng giá cả chắc chắn sẽ tăng theo thời gian.
“Điều này đặc biệt đúng nếu xảy ra hiện tượng vòng xoáy tử thần (death spiral) – khi nhiều hộ gia đình ngừng sử dụng gas, chi phí duy trì hệ thống hạ tầng gas sẽ được chia cho ít người hơn, khiến giá tăng và càng nhiều người từ bỏ gas hơn nữa.”
Ông cảnh báo rằng các hộ có thu nhập thấp và người thuê nhà có thể bị bỏ lại, tiếp tục phải gánh chịu chi phí ngày càng cao, trong khi các hộ có điều kiện hơn có thể chuyển sang sử dụng điện dễ dàng hơn.
Nên thay thế thiết bị gas bằng thiết bị điện
Consumer NZ khuyến nghị các hộ gia đình nên chuyển sang thiết bị điện khi các thiết bị sử dụng gas hiện tại hết vòng đời sử dụng.
Fuge cho biết, hiện có khoảng 46% hộ gia đình tại New Zealand đang sử dụng một hình thức khí gas nào đó, và giá gas trung bình dự kiến sẽ tăng khoảng 10% trong năm nay.
“Các nhà bán lẻ cho rằng chi phí bán buôn và chi phí mạng lưới tăng là nguyên nhân chính. Trong đó, phí vận chuyển khí gas qua mạng lưới – chiếm khoảng 1/3 hóa đơn của mỗi hộ – đang tăng mạnh.”
Ủy ban Thương mại New Zealand đã phê duyệt mức tăng trung bình 3,8% mỗi năm cho phí đường ống khí gas trong 4 năm bắt đầu từ 2024, tương đương thêm khoảng 48 NZD mỗi năm cho một hộ gia đình tiêu chuẩn.
Hiện chỉ có Nova và Megatel là hai nhà cung cấp gas riêng lẻ. Các đơn vị còn lại yêu cầu khách hàng phải đăng ký gói kết hợp gas và điện, khiến lựa chọn của người tiêu dùng bị hạn chế, và họ khó tiếp cận các gói điện giá rẻ hoặc sáng tạo hơn.
Ngành gas nói gì?
Ông Jeffrey Clarke, giám đốc điều hành GasNZ, khẳng định New Zealand vẫn có đủ khí gas phục vụ hộ gia đình và doanh nghiệp trong nhiều năm tới.
“Để dễ hình dung, với nguồn cung 100PJ, chỉ riêng 290.000 hộ gia đình ở Đảo Bắc dùng gas tự nhiên, mà họ chỉ tiêu thụ khoảng 7,3PJ mỗi năm.”
Clarke cũng chỉ ra tiềm năng khai thác khí sinh học (biogas) từ rác thải hữu cơ – lên tới 9,5PJ tại Đảo Bắc và 9,1PJ tại Đảo Nam.
“Nếu có đủ đầu tư để phát triển thị trường khí tái tạo, toàn bộ lượng tiêu thụ khí gas sinh hoạt hiện tại hoàn toàn có thể được thay thế bằng biogas trong thời gian tới.”
Ông cho biết, một số nước như Đan Mạch đã thay thế khoảng 40% lượng khí tự nhiên bằng khí tái tạo từ rác thải hữu cơ và đặt mục tiêu 100% vào năm 2030.
“Tổng cộng, New Zealand có tiềm năng sản xuất tới 23,5PJ biogas mỗi năm – đủ để đáp ứng tốt cả nhu cầu thương mại.”
Ông cũng khẳng định khí LPG vẫn còn dồi dào và sẵn có.
Theo rnz.co.nz – Noo Thuyen