Một báo cáo mới công bố về dự án nước ngầm tại Kaitāia – vốn mất 14 năm thay vì 5 năm để hoàn thành và tiêu tốn hàng triệu đô la vượt dự kiến – đã chỉ ra nguyên nhân chính là thiếu kế hoạch tổng thể.
Công trình xây dựng đường ống dẫn nước giếng khoan đến nhà máy xử lý nước Kaitāia sẽ được tiến hành vào năm 2020. Ảnh: Peter de GraafDự án Sweetwater Aquifer: Kéo dài và đội vốn lớn
Năm 2011, Hội đồng Quận Far North dưới thời thị trưởng tiền nhiệm đã quyết định khoan hai giếng vào tầng nước ngầm Sweetwater, phía bắc Kaitāia, nhằm đối phó tình trạng thiếu nước mùa hè thường xuyên.
Tuy nhiên, đến đầu năm 2024, nước từ giếng mới bắt đầu chảy vào hệ thống cấp nước của thị trấn. Điều này khiến nghị viên Mate Radich yêu cầu xem xét tư pháp vì lo ngại chi phí và tiến độ.
Thay vì tiến hành xem xét tư pháp tốn kém, vào tháng 5/2024, hội đồng đã thống nhất thực hiện rà soát nội bộ.
Báo cáo trình bày tại cuộc họp hội đồng ở Kaikohe ngày thứ Năm vừa qua đã tiết lộ tổng chi phí dự án lên tới 18.016.070 NZD.
Cơ cấu chi phí và nguồn vốn
• 2011 – 2017: 2,4 triệu NZD cho việc phát triển ban đầu của giếng.
• 2020 – 2024: 14,9 triệu NZD cho nâng cấp giếng và xây dựng đường ống dẫn nước.
• Trong đó, gần 2,5 triệu NZD dành cho chi phí tiếp cận (mua đất: 250.000 NZD; bồi thường/easement cho chủ đất: 1,63 triệu NZD).
• 2024: 708.000 NZD cho thử nghiệm hệ thống xử lý sinh học màng lọc do nước ngầm chứa nhiều silica, không phù hợp với nhà máy xử lý hiện có.
Nguồn kinh phí đến từ:
• Thuế địa phương và quỹ dự trữ: 3,3 triệu NZD
• Vay ngân hàng: 11,7 triệu NZD
• Trợ cấp bên ngoài (chủ yếu từ Quỹ Tăng trưởng Vùng): 3 triệu NZD
Nguyên nhân chính: Thiếu kế hoạch tổng thể
Báo cáo kết luận nguyên nhân lớn nhất của việc chậm trễ là “không có một kế hoạch dự án thống nhất và toàn diện”.
Dự án thiếu bản đề án kinh doanh để xác định các hạng mục cần thiết, dự toán chi phí, thời gian thực hiện và mốc báo cáo quyết định.
Các yếu tố khác góp phần đội vốn và chậm tiến độ:
• Không tham vấn sớm với chủ đất và mana whenua, dẫn đến phải thiết kế lại.
• Quản lý dự án bên ngoài làm tăng chi phí.
• Quản lý tài sản yếu kém và tình trạng “ngắt quãng” do thay đổi nhân sự.
Theo rnz.co.nz – Noo Thuyen