Lũ lụt và các vụ cắt giảm khiến Nelson thiệt hại nặng, GDP khu vực giảm tương đương 1% GDP cả nước.
Ban quản lý xưởng cưa Eves Valley đã đóng cửa nhà máy gần Nelson, khiến 142 người mất việc. Ảnh: RNZ / Samantha GeeTháng 8 vừa qua, Carter Holt Harvey thông báo đóng cửa xưởng cưa Eves Valley, hợp nhất hoạt động về Kawerau, khiến 142 lao động mất việc. Ngay hôm sau, Sealord cũng đề xuất cắt giảm 79 việc làm thường trực và đóng cửa nhà máy chế biến cá tẩm bột ở Nelson.
Tiếp đó, Griffin’s Snacks cho biết sẽ đóng cửa nhà máy sản xuất Proper Crisps tại Nelson, chuyển toàn bộ hoạt động về Auckland từ cuối năm 2027 – đầu 2028, ảnh hưởng đến 47 nhân viên.
Ngoài ra, Kono cũng quyết định chấm dứt hoạt động của nhà máy bia Hop Federation tại Motueka từ tháng tới, khiến 5 việc làm biến mất. Chuỗi Kitchen Things đã đóng cửa cửa hàng ở Nelson sau khi rơi vào tình trạng phá sản. Trong khi đó, NZ King Salmon thông báo mua khu đất trị giá 8,14 triệu đô tại Blenheim, dự kiến chuyển sản xuất khỏi Nelson để tập trung mở rộng dự án nuôi cá hồi ở eo biển Cook.
Nhà máy Proper Chips ở Nelson. Ảnh: GOOGLE MAPS / ĐƯỢC CUNG CẤPTác động lớn đến kinh tế khu vực
Theo số liệu của Stats NZ, trong quý 6, số việc làm trên cả nước giảm 10.000, với tổng cộng 50.000 việc làm mất đi so với tháng 12/2023. Riêng Nelson mất 197 việc làm, còn Tasman mất 72. GDP cả nước cũng giảm 0,9%, gần gấp đôi dự báo.
Bà Fiona Wilson, Giám đốc Cơ quan Phát triển Kinh tế Nelson, cho biết riêng thiệt hại do lũ lụt đã khiến ngành nông nghiệp và du lịch mất hơn 50 triệu đô GDP trong một năm. Cộng với các vụ cắt giảm việc làm, tổng tác động tương đương 1% GDP của cả nước.
Thị trưởng Nick Smith thừa nhận đây là “4 tháng tồi tệ nhất trong 30 năm công tác công”, nhưng vẫn lạc quan:
“Chúng ta có dự án xây dựng bệnh viện mới, một khu dân cư hàng trăm ngôi nhà vừa được chính phủ phê duyệt, và dự án cầu lớn của hội đồng thành phố sẽ khởi công năm tới. Nelson sẽ sớm vực dậy.”
Thủ tướng Christopher Luxon. Ảnh: RNZ / Marika KhabaziLịch sử doanh nghiệp “ra đi” khỏi Nelson
Bà Ali Boswijk, Giám đốc Phòng Thương mại Nelson Tasman, cho rằng Nelson từ lâu là cái nôi khởi nghiệp của nhiều thương hiệu ẩm thực, nhưng khi các công ty phát triển đến một quy mô nhất định, việc duy trì sản xuất tại đây không còn khả thi.
Bà dẫn ví dụ Griffin’s, vốn khởi nguồn ở Nelson từ thập niên 1860 nhưng sau đó chuyển đi và cuối cùng nhà máy bị đóng cửa năm 1988, khiến 137 lao động mất việc. “Khoảng cách địa lý, chi phí vận chuyển sau Covid và giá cả tăng cao khiến các công ty buộc phải dời về gần thị trường phân phối quốc tế,” bà nói.
Thị trưởng Nelson, Nick Smith. Ảnh: Max Frethey / LDRChính phủ và công đoàn lên tiếng
Thủ tướng Christopher Luxon khẳng định New Zealand đang trên đà phục hồi, nhấn mạnh niềm tin nông dân ở mức cao nhất từ năm 2017 và xuất khẩu sữa, thịt đỏ, cây ăn quả đạt kỷ lục. Tuy nhiên, ông thừa nhận Nelson đang gặp nhiều khó khăn khi các doanh nghiệp lớn đồng loạt rút đi.
Trong khi đó, công đoàn E tū cảnh báo tình hình ở Nelson “cực kỳ nghiêm trọng”, kêu gọi chính phủ có chính sách hỗ trợ sản xuất vùng và cải cách thị trường điện để giảm chi phí.
Nghị sĩ Rachel Boyack chỉ trích chính phủ Quốc gia thất bại trong quản lý kinh tế:
“GDP vừa công bố là bản cáo trạng cho sự bất lực của chính phủ. Các con số không biết nói dối – New Zealand đang đi thụt lùi. Hệ quả là doanh nghiệp đóng cửa, việc làm biến mất và gia đình phải trả giá.”
Theo rnz.co.nz – Khoa Tran