Tuần này, bạn gần như không thể quay đi mà không bắt gặp một quảng cáo Black Friday. Vậy Black Friday xuất phát từ đâu và vì sao sự kiện mua sắm này lại trở nên phổ biến tại New Zealand?
Các nhà bán lẻ quanh Aotearoa đã quảng bá chương trình khuyến mãi Black Friday của họ trong nhiều tuần. Ảnh: Minh họa RNZ / Nik Dirga / 123rfBlack Friday – chính thức rơi vào ngày thứ Sáu cuối cùng của tháng 11 – là “món hàng nhập khẩu” từ Mỹ, và đã tăng tốc mạnh mẽ tại New Zealand hơn một thập kỷ qua. Điều từng chỉ diễn ra trong một ngày nay đã trở thành cơ hội bán hàng kéo dài cả tháng.
Theo giám đốc điều hành Retail NZ, Carolyn Young, Black Friday “đã trở thành một thời điểm cực kỳ quan trọng trong lịch bán lẻ. Sau mùa đông, các cửa hàng đều có lô hàng mới, và Black Friday giúp kích cầu”.
Dưới đây là những thông tin thú vị về Black Friday để bạn có thể “tán gẫu” khi xếp hàng săn sale.
Black Friday bắt nguồn từ đâu?
Thuật ngữ “Black Friday” xuất hiện từ những năm 1860 để chỉ một vụ sụp đổ thị trường chứng khoán.
Đến đầu thập niên 1960, tên gọi này được gắn với mua sắm sau khi cảnh sát Philadelphia dùng nó để mô tả cảnh đông đúc hỗn loạn của người dân và du khách trong kỳ nghỉ lễ. Mặc dù các nhà bán lẻ từng thử đổi tên thành “Big Friday”, Black Friday vẫn phổ biến và nhanh chóng lan rộng.
Đến thập niên 1980, Black Friday trở thành thuật ngữ quen thuộc tại Mỹ, gắn liền với loạt giảm giá lớn – và sau này là “Cyber Monday” dành cho mua sắm trực tuyến.
Tại Mỹ, Black Friday diễn ra ngay sau lễ Tạ ơn (Thanksgiving) – một ngày lễ lớn gắn với mùa thu hoạch và những bữa tiệc gia đình. Dù New Zealand không tổ chức lễ Tạ ơn, cộng đồng người Mỹ ở đây vẫn duy trì truyền thống riêng.
Black Friday tại Mỹ cũng từng nổi tiếng với những hàng dài người xếp hàng và không ít vụ xô xát, dù điều này đã giảm nhờ sự phát triển của mua sắm online.
Vậy Black Friday đến New Zealand bằng cách nào?
New Zealand không có lễ Tạ ơn, vậy vì sao chúng ta lại có Black Friday? Câu trả lời gói gọn trong hai từ: giá rẻ.
Giáo sư Marketing Michael Lee (Đại học Auckland) cho biết:
“Chúng ta là một nền kinh tế thu nhập thấp, và ai cũng thích mua được món hời.”
Black Friday bắt đầu tăng trưởng tại New Zealand từ năm 2010 và bùng nổ mạnh từ khoảng năm 2017 theo dữ liệu Google Trends.
Các nhà bán lẻ nhanh chóng nhận ra doanh số tăng vọt và tiếp tục đẩy mạnh chương trình. Với công nghệ và truyền thông toàn cầu, xu hướng quốc tế dễ dàng lan đến New Zealand.
Năm ngoái, dữ liệu thanh toán cho thấy người dân đã chi hơn 175 triệu NZD trong dịp cuối tuần Black Friday.
Dù online phát triển, 85% giao dịch tại New Zealand vẫn diễn ra trực tiếp tại cửa hàng, Young cho biết. Người tiêu dùng thường tra cứu online nhưng vẫn đến cửa hàng để mua.
Các nhà bán lẻ quảng cáo chương trình khuyến mãi năm 2024 tại Auckland. Ảnh: Yiting Lin / RNZBlack Friday có thật sự quan trọng với doanh nghiệp?
Black Friday nay đã đứng ngang hàng – thậm chí vượt – Boxing Day về mức độ quan trọng với nhà bán lẻ.
Nhiều cửa hàng ghi nhận doanh số Black Friday cao hơn hoặc vượt Boxing Day, nhất là khi nhiều người New Zealand chi tiêu phần lớn cho mua sắm Giáng sinh trước đó.
Hoạt động mua sắm nhộn nhịp cũng giúp các doanh nghiệp trong thời kỳ trầm lắng trước mùa lễ hội.
Young cho biết mua sắm tại các cửa hàng New Zealand giúp giữ dòng tiền trong nước, tạo việc làm và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
Tuy nhiên, một số thương hiệu phản đối sự thương mại hoá quá mức, cho rằng Black Friday làm tăng tình trạng tiêu dùng quá đà.
Các cửa hàng trên phố Queen của Auckland quảng bá chương trình khuyến mãi Black Friday. Ảnh: Yiting Lin / RNZÁp lực chi phí sinh hoạt có khiến Black Friday “hạ nhiệt”?
Trong bối cảnh chi phí sinh hoạt tăng cao, tâm lý tiêu dùng yếu, các nhà bán lẻ vẫn khá lo lắng cho mùa mua sắm năm nay.
Nhiều người vẫn bất an về việc làm dù lãi suất giảm. Tỷ lệ thất nghiệp cao khiến hơn 60% thành viên Retail NZ không tuyển thêm nhân sự cho mùa Giáng sinh – điều “rất bất thường”, Young nói.
Dù vậy, các doanh nghiệp hy vọng lưu lượng khách tại cửa hàng sẽ tăng trong dịp này.
Mọi người đi ngang qua một quảng cáo của Amazon trong Tuần lễ Black Friday tại Warsaw, Ba Lan, vào ngày 21 tháng 11 năm 2025. Ảnh: ALEKSANDER KALKA / AFPTại sao Black Friday lại kéo dài cả tháng?
Không cần đợi đến cuối tháng 11 – Black Friday đã “tràn sóng” từ cuối tháng 10. Điều từng là “ngày vàng” nay trở thành “cả tháng vàng”.
Theo Giáo sư Lee, các doanh nghiệp hiện rơi vào cuộc chiến khuyến mãi liên miên.
Điều này dẫn đến “mệt mỏi vì sale”, Young cảnh báo, và kêu gọi doanh nghiệp giữ đúng cam kết về mức giảm giá để duy trì uy tín.
Người tiêu dùng cũng nên thận trọng. Consumer NZ khuyến cáo không nên bị cuốn theo “hype”. Hãy kiểm tra giá trước đó để đảm bảo ưu đãi thực sự có giá trị.
Theo rnz.co.nz – Noo Thuyen