• Bộ Y tế New Zealand đã chi hơn 130 triệu đô để khắc phục các lỗi tuân thủ Đạo luật Ngày nghỉ, với tổng chi phí dự kiến lên đến 1,8 tỷ đô.
Hơn 334 triệu đô đã được chi ra để khắc phục một số lỗi. Ảnh: Được cung cấp/ Viện Ung thư Quốc gia Hoa Kỳ• Nhiều khoản chi lớn đổ vào tư vấn và hợp đồng bên ngoài, nhưng Bộ Y tế NZ từ chối công bố danh tính các đơn vị này.
• Khoảng 220.000 nhân viên hiện tại và cũ sẽ được thanh toán lại tiền nghỉ phép, nhưng quá trình này đang bị chậm trễ, theo các công đoàn.
Bộ Y tế New Zealand (Te Whatu Ora) đã phát hiện các sai sót nghiêm trọng trong hệ thống tính lương kéo dài từ tháng 5/2010, khiến hàng trăm nghìn nhân viên y tế như bác sĩ, y tá và trợ lý chăm sóc không được thanh toán đầy đủ quyền lợi nghỉ phép theo quy định của Đạo luật Ngày nghỉ.
Tính đến cuối tháng 9, tổ chức này đã chi gần 130,1 triệu đô chỉ để sửa lỗi – số tiền không trực tiếp đến tay nhân viên bị ảnh hưởng. Trong đó, 44,4 triệu đô chi cho “đối tác khắc phục”, 34,4 triệu đô cho các nhà thầu dự án, 26,4 triệu đô cho nhân sự tham gia, 13,7 triệu đô cho tư vấn, và 10,7 triệu đô cho chi phí nhà cung cấp hệ thống lương.
Hiện tại, tổng nợ lương lùi về 15 năm trước ước tính khoảng 1,8 tỷ đô – trong đó hơn 334 triệu đô đã được thanh toán.
Bộ Y tế NZ cho biết sẽ hoàn tất thanh toán cho khoảng 90.000 nhân viên hiện tại vào cuối năm 2025, và bắt đầu trả cho 130.000 cựu nhân viên theo từng vùng từ năm nay. Tuy nhiên, các công đoàn cho biết nhiều mốc thời gian đã bị trì hoãn nhiều lần, trong một số trường hợp lên tới 4–5 lần.
Phó giám đốc điều hành khu vực phía Bắc của Bộ Y tế NZ, ông Mark Shepherd, từ chối tiết lộ tên các tư vấn và nhà thầu đã nhận phần lớn số tiền 130 triệu đô. Ông chỉ cho biết các chuyên gia về bảng lương đang được thuê để điều chỉnh lại hệ thống theo đúng quy định, và đã xử lý xong 15/20 hệ thống bảng lương khác nhau mà tổ chức này thừa hưởng từ các hội đồng y tế cũ.
Tổ chức Y tá New Zealand (NZNO) chỉ trích mạnh mẽ khoản chi phí "khủng" này trong khi nhân viên tuyến đầu chỉ được tăng lương 1% mỗi năm. Đại diện NZNO, bà Tracy Chisholm, nói: “Điều này thật là mỉa mai khi bạn có thể chi 130 triệu đô để sửa lỗi của chính mình, nhưng lại không có đủ tiền để trả lương xứng đáng cho nhân viên đang làm việc.”
Hiệp hội Bác sĩ Chuyên khoa (ASMS) cũng gọi số tiền 130 triệu đô là “gây sốc”, cho rằng đây là hậu quả trực tiếp của việc đầu tư thiếu vào cơ sở hạ tầng – cụ thể là hệ thống bảng lương. Người phát ngôn cho biết: “Khoản tiền đó có thể được sử dụng tốt hơn rất nhiều, và hiện tại chưa rõ Te Whatu Ora có rút ra được bài học nào hay không.”
Ông Malcolm Mulholland từ tổ chức Patient Voice Aotearoa thì nhận định: “Chi 130 triệu đô để sửa lỗi là một sự lãng phí nghiêm trọng, trong khi hệ thống y tế đang kêu cứu vì thiếu ngân sách cho các nhu cầu cấp thiết như tăng lương bác sĩ hay nâng cấp hạ tầng.”
Theo rnz.co.nz – Khoa Tran