Cuộc chiến pháp lý giữa Uber và các tài xế của mình về tình trạng việc làm đã chính thức được đưa lên Tòa án Tối cao vào thứ Ba, đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong hành trình xác định quyền lợi lao động cho những người làm việc trong nền kinh tế gig.
Uber đang kháng cáo lần thứ hai sau khi thua kiện tại Tòa Phúc thẩm vào tháng 6/2023. Trước đó, Tòa án Lao động đã ra phán quyết mang tính bước ngoặt vào năm 2022, xác nhận rằng bốn tài xế Uber là nhân viên chính thức, từ đó mở đường cho việc họ được hưởng các quyền lợi như lương tối thiểu, ngày nghỉ có lương và các chế độ phúc lợi khác.
Một cuộc biểu tình đã được tổ chức tại Tòa án Tối cao trước phiên điều trần. Ảnh: RNZ / Samuel RillstoneTòa án: Uber kiểm soát cao công việc của tài xế
Trong phán quyết năm 2023, ba thẩm phán Tòa Phúc thẩm – Goddard, Ellis và Wylie – đã bác đơn kháng cáo của Uber, nhấn mạnh rằng khi tài xế đang đăng nhập vào ứng dụng Uber, họ không có khả năng xây dựng thương hiệu cá nhân, kiểm soát số lượng hay chất lượng công việc cũng như thu nhập của mình, trừ khi được Uber ưu tiên về đơn hàng, thông tin hoặc thưởng bổ sung.
“Tài xế không thể coi là đang điều hành một dịch vụ vận chuyển độc lập khi họ đang đăng nhập vào ứng dụng Uber, nhận cuốc xe từ Uber với mức giá do Uber quyết định và bị kiểm soát chặt chẽ về cách thức cung cấp dịch vụ,” các thẩm phán nêu rõ.
Tòa kết luận rằng các tài xế là nhân viên của Uber trong thời gian họ đăng nhập vào ứng dụng và thực hiện các dịch vụ cho khách hàng được Uber chỉ định.
Mặc dù phán quyết chỉ áp dụng cho bốn tài xế đệ đơn kiện, nhưng có thể tạo tiền lệ pháp lý cho hàng ngàn lao động hợp đồng khác trong nền kinh tế số tại New Zealand.
Ảnh: RNZ / Samuel RillstoneUber bảo vệ “tính linh hoạt” của công việc gig
Người phát ngôn của Uber cho biết phiên tòa tại Tòa án Tối cao là một bước đi quan trọng nhằm làm rõ vị trí của công việc gig trong thị trường lao động hiện đại của New Zealand.
“Người lao động gig là một phần không thể thiếu của cộng đồng tại Aotearoa (New Zealand) và đóng góp to lớn cho nền kinh tế,” người phát ngôn nói.
Uber lập luận rằng nhiều tài xế lựa chọn công việc này vì tính linh hoạt, cho phép họ làm việc theo thời gian và địa điểm phù hợp với cá nhân.
“Tập trung của chúng tôi là bảo vệ sự linh hoạt và tính độc lập – điều mà tài xế và đối tác giao hàng luôn đánh giá cao,” Uber khẳng định.
Cựu tài xế Uber: “Chúng tôi không có sự tự do như Uber nói”
Ông Nureddin Abdurahman, cựu tài xế Uber và hiện là nghị viên Hội đồng Thành phố Wellington – một trong bốn người đã kiện Uber từ năm 2022 – bày tỏ hy vọng Tòa án Tối cao sẽ giữ nguyên các phán quyết trước đó, nhằm đảm bảo quyền lợi cho tài xế.
Ông bác bỏ lập luận của Uber rằng vụ việc là để bảo vệ tính linh hoạt trong công việc, và khẳng định chính Uber mới là bên kiểm soát hoàn toàn điều kiện làm việc và giá cả.
“Tôi không hiểu Uber nói về sự linh hoạt nào,” ông chia sẻ trên chương trình Morning Report. “Ngay khi tôi đăng nhập ứng dụng, Uber là bên cung cấp công việc, quyết định giá cả, điểm đón và điểm đến – tôi không có chút tự do nào trong công việc này cả.”
Theo rnz.co.nz – Noo Thuyen