Chính phủ New Zealand vừa quyết định chưa công nhận Nhà nước Palestine ở thời điểm hiện tại, giữ nguyên lập trường “khi chứ không phải nếu” tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc.
Bộ trưởng Ngoại giao Winston Peters phát biểu tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc. Ảnh: RNZ/Anneke SmithTheo tuyên bố, động thái này được cho là có thể phản tác dụng vì chưa tồn tại một nhà nước Palestine đầy đủ tính hợp pháp và khả thi để công nhận. Chính phủ đồng thời lên án Hamas, phản đối kế hoạch quân sự của Israel và các khu định cư bất hợp pháp, đồng thời cam kết viện trợ nhân đạo thêm 10 triệu NZD (tổng cộng 47,5 triệu NZD) để cung cấp nhu yếu phẩm khẩn cấp cho Gaza.
Lý do chưa công nhận Palestine
Ngoại trưởng Winston Peters cho biết ông đã đưa ra hai phương án cho Nội các vào tháng 8:
• Tiếp tục quan điểm “khi, không phải nếu” về việc công nhận Palestine.
• Hoặc công nhận Nhà nước Palestine với một số điều kiện nhất định.
Ngày 15/9, Nội các đã chọn phương án thứ nhất và sáng 27/9 (giờ Mỹ), ông Peters cùng Thủ tướng Christopher Luxon chính thức chốt quyết định này trước khi công bố tại phiên thảo luận chung của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc.
Ông Peters nhấn mạnh, việc một số quốc gia sớm công nhận Palestine “không giúp thúc đẩy giải pháp hai nhà nước” mà còn khiến Israel “phản ứng cứng rắn hơn” với các hành động quân sự ở Gaza và mở rộng khu định cư ở Bờ Tây.
“Công nhận vào lúc này có thể bị Hamas và Israel lợi dụng chính trị. Hamas sẽ coi đây là chiến thắng tuyên truyền, trong khi Israel cho rằng động thái này thưởng cho Hamas và giảm áp lực buộc họ thả con tin hoặc ngừng bắn,” ông nói.
Chính phủ New Zealand cho biết chỉ có “một cơ hội” để công nhận Nhà nước Palestine và sẽ làm điều đó khi xuất hiện triển vọng hòa bình rõ rệt. Điều kiện bao gồm: Hamas trả tự do cho toàn bộ con tin, giải tán, giải giáp và từ bỏ bạo lực, cùng với việc các lãnh đạo Palestine chứng minh năng lực quản trị, dân chủ và xây dựng thể chế.
Bộ trưởng Ngoại giao Winston Peters phát biểu tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc. Ảnh: RNZ/Anneke SmithTiếp tục viện trợ nhân đạo, kêu gọi ngừng bắn
New Zealand khẳng định sẽ tiếp tục:
• Kêu gọi lệnh ngừng bắn ngay lập tức.
• Đảm bảo viện trợ nhân đạo được tiếp cận Gaza.
• Yêu cầu Israel chấm dứt mở rộng khu định cư và chiến dịch quân sự, đồng thời tất cả các bên tuân thủ luật pháp quốc tế.
“Điều cần thiết nhất lúc này là đối thoại, ngoại giao và lãnh đạo – chứ không phải xung đột và cực đoan,” ông Peters khẳng định.
Đảng Lao động chỉ trích quyết định
Đảng Lao động đối lập gọi đây là “sự thất vọng và bẽ mặt”.
Phát ngôn viên đối ngoại Peeni Henare cho rằng Thủ tướng Luxon “đã bỏ lỡ cơ hội đứng về lẽ phải”, đồng thời kêu gọi áp lệnh trừng phạt Israel, cắt quan hệ thương mại, đóng băng tài sản và cấm nhập cảnh cá nhân, tương tự các biện pháp với Nga sau khi xâm lược Ukraine.
“Không có giải pháp hai nhà nước hay hòa bình bền vững ở Trung Đông nếu không công nhận Palestine,” ông Henare nói, đồng thời nhấn mạnh cần đảm bảo viện trợ đến tay người dân Gaza đang chịu thảm họa nhân đạo kéo dài gần hai năm.
Dù kiên quyết lên án cuộc tấn công của Hamas năm 2023 và kêu gọi thả con tin, ông Henare cho rằng New Zealand phải gửi thông điệp rõ ràng tới Israel và cộng đồng quốc tế rằng nước này không khoan nhượng với việc vi phạm nhân quyền và luật pháp quốc tế.
Theo rnz.co.nz – Noo Thuyen