Tìm hiểu nguyên nhân co giật khi ngủ (hypnic jerk), liệu có nguy hiểm không và cách khắc phục để ngủ ngon hơn.
Người ta ước tính rằng có tới 70% số người sẽ bị giật mình khi ngủ. (Nguồn: istock.com)Theo ước tính, có tới 70% người từng trải qua hiện tượng này ít nhất một lần trong đời. Vậy nguyên nhân do đâu? Và yếu tố nào khiến tình trạng này dễ xảy ra hơn?
Não bộ “hiểu nhầm” cơ thể
Hiện nay, khoa học vẫn chưa biết chính xác nguyên nhân gây ra hypnic jerk, nhưng có một số giả thuyết.
Khi chúng ta chuyển từ trạng thái thức sang ngủ, hệ thần kinh dần chậm lại, các cơ bắp thư giãn. Đôi khi, não bộ hiểu nhầm sự thư giãn này như cảm giác bị ngã, lập tức gửi tín hiệu mạnh xuống cơ thể, dẫn đến cơn giật.
Thông thường, hypnic jerk chỉ ảnh hưởng một bên cơ thể và không gây đau, mặc dù một số người có thể cảm thấy tê hoặc đau nhẹ.
Ở phần lớn trường hợp, hiện tượng này không liên quan đến vấn đề sức khỏe hay rối loạn giấc ngủ. Tuy nhiên, nếu xảy ra thường xuyên và kéo dài, người bệnh có thể lo lắng chờ đợi cơn giật, dẫn đến mất ngủ.
Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng hiện tượng giật mình khi ngủ có thể phổ biến hơn ở những người mắc một số bệnh lý nhất định. (Nguồn: istock.com)Có liên quan đến bệnh lý hay thuốc men không?
Một số nghiên cứu cho thấy hypnic jerk xuất hiện nhiều hơn ở người mắc bệnh Parkinson. Một nghiên cứu năm 2016 còn cho rằng hiện tượng này có thể là dấu hiệu sớm của Parkinson. Tuy vậy, nó hiếm khi xảy ra riêng lẻ, mà thường đi kèm các triệu chứng khác đáng tin cậy hơn như rối loạn vận động hoặc rối loạn giấc ngủ REM (khi người bệnh hành động theo giấc mơ).
Ngoài ra, hypnic jerk có thể là tác dụng phụ hiếm gặp của một số loại thuốc, đặc biệt là thuốc chống trầm cảm nhóm SSRI như escitalopram, sertraline, fluoxetine. Các báo cáo cho thấy hiện tượng này thường biến mất sau khi ngừng thuốc.
Một số chất kích thích như caffeine, nicotine, hoặc các chất không kê đơn như cocaine, cũng được ghi nhận có liên quan.
Yếu tố lối sống làm tăng nguy cơ
Mặc dù hypnic jerk được coi là hiện tượng bình thường và không đáng lo ngại, nhưng một số yếu tố có thể khiến nó dễ xảy ra hơn, bao gồm:
• Thiếu ngủ
• Căng thẳng, lo âu
• Uống nhiều chất kích thích (cà phê, nước tăng lực, thuốc lá)
• Tập thể dục cường độ cao ngay trước khi ngủ
Việc kiểm soát tốt các yếu tố này không chỉ giảm nguy cơ hypnic jerk mà còn là thói quen vệ sinh giấc ngủ quan trọng để có giấc ngủ ngon hơn.
Theo 1news.co.nz – Khoa Tran