Đề xuất biến Molesworth Station thành nông trại phi lợi nhuận đang được DOC và chính phủ cân nhắc.
Ảnh: RNZ/Sally RoundĐề xuất này được đưa ra bởi Jim Ward, cựu quản lý trang trại với 24 năm gắn bó, trước khi ông bất ngờ từ chức vào tháng 7.
Nông trại lớn nhất New Zealand
Rangitahi/Molesworth Recreation Reserve, tọa lạc giữa Hanmer Springs và Blenheim (Marlborough), có diện tích 180.000 ha và đàn gia súc khoảng 6.000 con bò Hereford và Angus.
Trong 20 năm qua, nông trại được Pāmu Farms of New Zealand (trước đây là Landcorp) thuê lại để vận hành, dưới sự quản lý của Bộ Bảo tồn (DOC). Tuy nhiên, hợp đồng thuê sẽ hết hạn vào giữa năm 2026, và DOC đang xem xét các phương án cho tương lai khu đất này.
Jim Ward. Ảnh: PAMU / ĐƯỢC CUNG CẤPKế hoạch "Molesworth Station Limited"
Trong email gửi DOC và Pāmu, Ward đề xuất thành lập “Molesworth Station Limited”, trở thành nông trại phi lợi nhuận đầu tiên tại New Zealand. Ông cho rằng:
• Mô hình này sẽ giúp duy trì đất đai, cơ sở hạ tầng và tài sản công mà không tốn chi phí cho DOC.
• Hoạt động trang trại sẽ tự trang trải chi phí, đồng thời duy trì hiện trạng tài sản, không phải đóng thuê đất hay thuế.
• Hội đồng quản lý sẽ được trao thêm vai trò giám sát tài chính, vận hành và quản lý các dự án như kiểm soát cây thông dại.
• Lợi nhuận dư thừa sẽ được tái đầu tư vào kiểm soát cỏ dại và bảo tồn môi trường.
Ward cho biết ông có được sự ủng hộ từ Pāmu và một số thành viên trong ban điều hành Molesworth, dù một số bên tại DOC và iwi (cộng đồng bản địa) lo ngại điều này ảnh hưởng tới quyền kiểm soát của họ.
Những con bò đực đang ra ngoài với những con bò cái. Mùa giao phối ở Molesworth. Ảnh:DOC: "Cần nghiên cứu thêm"
Bà Stacey Wrenn, quản lý khu vực Marlborough của DOC, xác nhận cơ quan này từng xem xét ý tưởng phi lợi nhuận, nhưng đánh giá cần thêm nghiên cứu để xác định tính bền vững tài chính và cơ chế quản lý tài sản.
Hiện tại, DOC đang ưu tiên triển khai quy trình phân bổ cạnh tranh, dự kiến kêu gọi biểu lộ quan tâm (Expressions of Interest) vào cuối năm nay.
“Hợp đồng mới sẽ tiếp tục bao gồm hoạt động nông nghiệp, đồng thời có thể mở rộng thêm du lịch trải nghiệm, hướng dẫn tham quan hay lưu trú,” Wrenn cho biết.
Giá trị văn hóa – lịch sử
Ông Ben Bateman, Giám đốc điều hành Te Rūnanga o Ngāi Tahu, nhấn mạnh khu vực Rangitahi có ý nghĩa văn hóa, tinh thần và lịch sử to lớn với Ngāti Kurī và Ngāi Tahu.
“Việc bảo tồn và phục hồi Rangitahi như một vùng đất tổ tiên là yếu tố then chốt đối với bản sắc và sự thịnh vượng của chúng tôi,” ông nói.
Chính phủ: Cạnh tranh công bằng
Bộ trưởng Bảo tồn Tama Potaka cho biết DOC sẽ tổ chức quy trình phân bổ độc lập, công bằng để lựa chọn đơn vị phù hợp nhất trong việc bảo tồn và phát triển giá trị của Molesworth Station.
Hợp đồng mới dự kiến sẽ được ký kết trước tháng 6/2026, để đảm bảo có thời gian cho quá trình chuyển giao nếu cần.
Theo rnz.co.nz – Khoa Tran