Hơn 750.000 người dân New Zealand hiện đang sinh sống tại các khu vực có nguy cơ ngập lụt nghiêm trọng, và con số này có thể tăng lên 900.000 người nếu nhiệt độ toàn cầu tăng thêm 3 độ C.
Auckland như được thấy trên bản đồ lũ lụt mới. (Nguồn: Earth Sciences NZ)Đây là kết quả từ chương trình nghiên cứu kéo dài 5 năm do tổ chức Earth Sciences New Zealand (ESNZ) dẫn đầu, đồng thời đánh dấu việc ra mắt công cụ bản đồ rủi ro ngập lụt toàn quốc đầu tiên của New Zealand.
Công cụ trực tuyến này cho phép người dân kiểm tra nhà ở, khu phố hoặc cộng đồng của họ có nằm trong vùng ngập lụt 1 lần mỗi 100 năm hay không, và dự báo mức độ rủi ro sẽ thay đổi ra sao dưới các kịch bản khí hậu tương lai.
“Hiện khoảng 750.000 người đang chịu ảnh hưởng, và nếu nhiệt độ toàn cầu tăng thêm 3 độ, con số đó có thể lên tới 900.000 người,”
– Tiến sĩ Emily Lane, nhà khoa học trưởng về rủi ro thiên tai tại ESNZ, cho biết.
“Đó là số người có nhà ở nằm trực tiếp trong vùng ngập lụt.”
Lane nhấn mạnh tác động gián tiếp còn lớn hơn nhiều.
“Ngay cả khi nhà bạn không bị ngập, nhưng đường bị chia cắt, con bạn không thể đến trường, chuỗi cung ứng bị gián đoạn – thì ảnh hưởng vẫn lan rộng tới hàng triệu người khác,” bà nói.
Auckland được hiển thị với mức ấm lên 3 độ C. (Nguồn: Earth Sciences NZ)Bức tranh ngập lụt toàn quốc lần đầu tiên
Công cụ mới của Earth Sciences NZ được thiết kế để bổ sung cho các bản đồ chi tiết cấp vùng do các hội đồng địa phương phát triển trước đó.
Nếu các mô hình ngập lụt địa phương cung cấp độ chính xác tới từng bất động sản, thì bản đồ quốc gia này mang lại cái nhìn nhất quán ở cấp đường phố, đồng thời liên kết dữ liệu của các địa phương và lấp đầy khoảng trống thông tin nơi chưa có bản đồ chi tiết.
“Điều tốt nhất để bảo vệ người dân là giúp họ biết họ đang sống trong vùng nguy hiểm,” Lane nói.
“Dù có thể không dễ chịu khi biết điều đó, nhưng thà biết còn hơn là bất ngờ khi nước ngập vào tận nhà.”
Công cụ cho phép người dùng xem thông tin nguy cơ ngập đến cấp đường phố trên toàn New Zealand, liên kết với các bản đồ địa phương nếu có sẵn.
“Trước đây, chỉ một số khu vực có dữ liệu này. Giờ thì ai cũng có thể tra cứu xem nơi mình sống có nguy cơ ngập lụt hay không,” Lane nói thêm.
Bà khuyến khích người dân kiểm tra thông tin ngập lụt trước khi mua nhà.
“Các công ty bảo hiểm đã có dữ liệu này từ lâu. Giờ thì mọi người cũng nên được tiếp cận và hiểu rõ rủi ro của mình.”
Hàng trăm tỷ đô tài sản có nguy cơ bị ảnh hưởng
Các nhà nghiên cứu ước tính khoảng 235 tỷ đô giá trị nhà cửa và cơ sở hạ tầng đang nằm trong vùng ngập lụt lớn, và con số này có thể tăng lên 288 tỷ đô nếu nhiệt độ toàn cầu tăng thêm 3 độ C.
“Đó mới chỉ tính giá trị nhà ở hiện tại,” Lane cho biết. “Nếu chúng ta tiếp tục xây dựng ở những vùng nguy cơ cao, thiệt hại tương lai sẽ còn lớn hơn nhiều.”
Bà cho rằng kết quả nghiên cứu nhấn mạnh nhu cầu về quy hoạch thông minh hơn trong tương lai.
“Chúng ta cần dừng việc xây dựng thêm tại các vùng dễ bị ngập, đồng thời lên kế hoạch di dời dần người dân khỏi những khu vực rủi ro cao. Dù tốn kém và mất thời gian, nhưng đây là bước đi cần thiết.”
Hướng tới bản đồ ngập lụt quốc gia thống nhất
Chính phủ New Zealand gần đây đã công bố kế hoạch xây dựng Bản đồ Ngập lụt Quốc gia chính thức, kết hợp cả rủi ro mưa lớn và ngập ven biển.
Lane cho biết nghiên cứu của ESNZ đã đặt nền móng quan trọng cho dự án này.
“Tôi xem đây là một thành công – vừa chứng minh tính khả thi, vừa cho thấy tầm quan trọng của việc có dữ liệu toàn quốc,” bà nói.
Wellington và phía trên Đảo Nam có nhiệt độ tăng +3 độ C. (Nguồn: Earth Sciences NZ)“Bản đồ quốc gia sẽ hợp nhất dữ liệu ngập lụt nội địa, ven biển và từ các hội đồng địa phương, giúp cung cấp thông tin chi tiết đến từng ngôi nhà.”
Lane kỳ vọng công cụ mới và bản đồ quốc gia sắp ra mắt sẽ giúp các cộng đồng, chính quyền và doanh nghiệp đưa ra quyết định tốt hơn về khả năng thích ứng và chống chịu khí hậu.
“Thích ứng là điều quan trọng, nhưng bước đầu tiên luôn là nắm được thông tin chính xác,” bà nói.
“Chỉ khi hiểu rõ rủi ro, chúng ta mới có thể xây dựng khả năng chống chịu thật sự.”
Theo 1news.co.nz – Khoa Tran