Santana Minerals, công ty khai khoáng của Úc, vừa chi 55 triệu NZD để mua gần 9 km² đất tại Bendigo Station – nơi từng nổi tiếng với chú cừu huyền thoại Shrek. Đây được coi là bước tiến lớn cho dự án mỏ vàng Bendigo-Ophir ở Central Otago.
Ga Bendigo ở Central Otago. (Ảnh tư liệu) Ảnh: RNZ / Cosmo Kentish-BarnesThương vụ trị giá 55 triệu NZD
Thông qua công ty con tại New Zealand là Matakanui Gold Limited, Santana Minerals đã ký thỏa thuận ràng buộc mua lại diện tích đất nói trên. Khoảng 8 km² sẽ được sử dụng làm hố khai thác lộ thiên, bãi thải và hạ tầng phụ trợ, còn gần 1 km² dành riêng cho hệ thống nước.
Giao dịch vẫn cần sự phê duyệt của cơ quan quản lý, trong đó có Văn phòng Đầu tư Nước ngoài (OIO).
Trước đó, một thỏa thuận khác cho phép chủ sở hữu Bendigo Station được hưởng 1,25% tiền bản quyền từ sản lượng khai thác, nhưng đã được thay thế bằng thương vụ bán đất trực tiếp.
Chủ sở hữu Ga Bendigo, John Perriam, cho biết ông đã quyết định từ chức và tin tưởng vào quy trình của chính phủ. (Ảnh tư liệu) Ảnh: RNZ / Cosmo Kentish-BarnesChủ trang trại: “Tôi đặt niềm tin vào quy trình quản lý của chính phủ”
Ông John Perriam, chủ Bendigo Station, cho biết ban đầu ông muốn giữ quyền kiểm soát đất bằng cách cho thuê thay vì bán. Tuy nhiên, sau khi cân nhắc lợi ích kinh tế, ông quyết định chuyển nhượng:
“Đất bán chỉ chiếm khoảng 10% Bendigo Station, nhưng lợi ích kinh tế dự báo hơn 5 tỷ NZD cho khu vực. Tôi không nghĩ mình có quyền ngăn cản.”
Gia đình Perriam hiện vẫn điều hành phần còn lại của trang trại, trong khi ông và vợ đã nghỉ hưu tại Millbrook. Ông cho biết đang cân nhắc lập quỹ từ thiện hỗ trợ dịch vụ y tế cho cộng đồng địa phương.
Giám đốc điều hành Damian Spring của Santana Minerals. (Ảnh tư liệu) Ảnh: RNZ / Katie ToddTham vọng “cơn sốt vàng mới” tại Central Otago
CEO Damian Spring của Santana Minerals khẳng định thương vụ này giúp gia đình Perriam mở ra cơ hội mới, đồng thời thúc đẩy một trong những dự án khai thác vàng quan trọng nhất tại New Zealand trong nhiều thập kỷ.
Ông so sánh:
“Chúng tôi tin rằng dự án vàng này có thể khơi dậy sự thịnh vượng, giống như cơn sốt vàng thập niên 1860 đã từng đưa Central Otago phát triển.”
Hồi đầu năm, Santana cũng đã mua 28 km² tại Ardgour Station, một nông trại nuôi bò và cừu gần đó, với giá 25 triệu NZD.
Tranh cãi: Lợi ích kinh tế hay nguy cơ môi trường?
Một số cư dân Central Otago phản đối dự án, cho rằng khai thác vàng lộ thiên không phù hợp để được xét duyệt nhanh (fast-track consent) và có thể gây hại cho môi trường cũng như các ngành kinh tế hiện hữu.
Hiệp hội Bảo vệ Môi trường (Environmental Defence Society) cũng đặt nghi vấn về con số 5 tỷ NZD mà Santana công bố, đồng thời yêu cầu công ty phải tính toán rõ chi phí xã hội và đặt quỹ bảo đảm (cash bond) để bảo vệ cộng đồng nếu xảy ra sự cố.
Theo rnz.co.nz – Noo Thuyen