Các hộ gia đình New Zealand đang lãng phí trung bình 1300 đô la mỗi năm cho thực phẩm không được sử dụng, và sự hiểu nhầm về ngày “hạn dùng tốt nhất” có thể là một phần nguyên nhân.
Tổ chức Love Food Hate Waste vừa công bố nghiên cứu cho thấy sự nhầm lẫn về nhãn ghi ngày thực phẩm có thể khiến hàng triệu đô la tiền thực phẩm bị vứt bỏ một cách không cần thiết mỗi năm.
Ước tính người dân New Zealand lãng phí tổng cộng khoảng 3 tỷ đô la tiền thực phẩm mỗi năm.
Nghiên cứu của Love Food Hate Waste cho thấy cứ 12 người thì có 1 người hiểu sai rằng thực phẩm không nên ăn sau ngày “hạn dùng tốt nhất”.
Một phần ba số người được hỏi nghĩ rằng “use by” (sử dụng trước) chỉ là hướng dẫn về chất lượng. Cứ 8 người thì có 1 người vứt bỏ thực phẩm khi đã qua ngày “hạn dùng tốt nhất” mà không kiểm tra lại.
Ngày “hạn dùng tốt nhất” là hướng dẫn về chất lượng, trong khi ngày “sử dụng trước” là chỉ dẫn về an toàn thực phẩm.
Giám đốc chương trình Love Food Hate Waste, bà Sophie Wolland, cho biết sự nhầm lẫn này đang khiến nhiều thực phẩm “hoàn toàn còn dùng được” bị vứt đi.
Bà nói những người trẻ tuổi thường là nhóm thiếu chắc chắn nhất về cách hiểu các nhãn ghi ngày. “Có một sự thiếu tự tin thực sự trong việc hiểu ý nghĩa của chúng.”
Bà nói thêm rằng ngay cả những người hiểu được sự khác biệt cũng không phải lúc nào cũng xử lý thực phẩm cho đúng.
“Tất cả đều liên quan đến sự tự tin khi tin tưởng vào các giác quan của bản thân… chỉ cần kiểm tra cảm quan khi một món gì đó đã qua ngày ‘hạn dùng tốt nhất’.”
“Nhưng nhiều người cho biết họ không chắc chắn, hoặc không tự tin khi kiểm tra xem một sản phẩm có còn tốt không, hoặc khi ngửi thử — họ không biết nên ngửi mùi gì, hay khi nếm thử thì sợ mất an toàn. Nhóm càng trẻ thì nỗi sợ về an toàn càng cao. Và nghiên cứu cho thấy họ nói rằng họ được dạy là chỉ nên tin vào ngày ghi trên nhãn.”
Bà nói khi đánh giá một sản phẩm đã qua ngày “hạn dùng tốt nhất”, mọi người nên kiểm tra xem bao bì có bị hư hại, có mốc hay thay đổi màu sắc, kết cấu hay không.
“Nếu mọi thứ trông vẫn bình thường, thì có thể chuyển sang bước tiếp theo — ngửi thử. Hãy mở ra, ngửi một chút. Nếu mùi vẫn như bình thường, thì có thể dùng được.
“Nếu mùi chua, có mùi trứng thối, hoặc mùi lạ, thì có thể nó đã hỏng. Nhưng nếu mùi bình thường, hãy nếm thử một chút… bạn sẽ nhận ra ngay nếu vị đắng, chua hoặc ôi — khi đó bạn biết là thực phẩm đã hỏng.”
Bà nói nếu thực phẩm sắp đến ngày “sử dụng trước”, có thể cho vào tủ đông để kéo dài thời gian dùng. “Vẫn an toàn miễn là sau khi rã đông, bạn ăn trong vòng 24 giờ.”
Theo bà, các hộ gia đình ước tính họ vứt bỏ khoảng 11% lượng thực phẩm mua về. “Tức là khoảng 1300 đô la cho mỗi hộ mỗi năm, tính trung bình.”
Thực phẩm không được phép bán sau ngày “sử dụng trước”, nhưng có thể vẫn được bán sau ngày “hạn dùng tốt nhất”.
Người phát ngôn của Consumer NZ, bà Belinda Castles, đồng ý rằng vẫn còn nhiều sự nhầm lẫn.
Bà nói thời gian một sản phẩm có thể dùng sau ngày “hạn dùng tốt nhất” còn tùy vào loại thực phẩm đó. “Một gói ngũ cốc quá hạn có thể vẫn ổn, nhưng sữa chua hay các sản phẩm từ sữa thì chỉ giữ được ngắn hơn.”
Sữa thường có thể dùng trong khoảng một tuần sau ngày ghi, phô mai cứng có thể để được vài tháng, và nhiều thực phẩm trong tủ bếp có thể để lâu hơn nhiều.
Bà nói thịt cũng có thể ăn sau ngày “hạn dùng tốt nhất” vì thường được nấu chín trước khi ăn.
Castles lưu ý rằng khi sản phẩm đã được mở, thời hạn bảo quản thực tế mới là điều quan trọng chứ không còn là ngày “hạn dùng tốt nhất” nữa.
“Ví dụ bạn mua một hũ kem chua, hạn dùng có thể là sáu tuần nữa, nhưng khi mở ra, hạn đó không còn giá trị. Trên bao bì sẽ ghi ‘sau khi mở, dùng trong 4 ngày’. Vì vậy bạn phải kết hợp cả hai thông tin này.”
Những thực phẩm có thể để hơn hai năm, như đồ hộp cà chua, có thể thậm chí không ghi ngày nào cả.
Bà nói, trách nhiệm của nhà sản xuất là xác định ngày “hạn dùng tốt nhất” phù hợp. “Một sản phẩm có thể bị bay mùi thơm, giảm chất lượng dinh dưỡng sau thời hạn này — do vitamin hoặc khoáng chất giảm dần theo thời gian — nhưng vẫn an toàn để ăn.”
Wolland nói các nhà sản xuất thường đặt ngày “hạn dùng tốt nhất” sớm hơn để khuyến khích người tiêu dùng thưởng thức thực phẩm ở chất lượng cao nhất. “Họ thường cẩn trọng quá mức, vì muốn khách hàng có trải nghiệm tốt nhất với sản phẩm.”
Bà nói những thực phẩm khô như mì ống có thể dùng tốt nhiều năm sau khi qua ngày “hạn dùng tốt nhất”.
Theo rnz.co.nz - Hani Dang