Loài cuốn chiếu ngàn chân Bồ Đào Nha xâm lấn (Portuguese millipede), vốn đang gây phiền toái cho cư dân ở bờ nam Wellington, nay đã lan rộng ra ngoài khu vực này, theo xác nhận mới nhất từ Bộ Công nghiệp Cơ bản New Zealand (MPI).
Một con cuốn chiếu Bồ Đào Nha tại trung tâm thông tin Te Kopahou Ảnh: RNZ/Mary ArgueTrước đó, người dân Wellington liên tục phản ánh về sự bùng phát của loài côn trùng đen, nhiều chân, xuất hiện trong giày dép, túi xách, thậm chí cả trên giường. Nhà côn trùng học Giáo sư Phil Lester từng dự đoán loài này sẽ sớm lan sang các vùng khác của đất nước.
Đã xuất hiện ở New Plymouth, có thể lan tới đảo Nam
MPI cho biết mẫu cuốn chiếu ngàn chân đã được phát hiện tại New Plymouth, và cơ quan này cũng đang chờ xác nhận mẫu từ Nelson – nếu chính xác, đây sẽ là trường hợp đầu tiên được ghi nhận tại đảo Nam (South Island).
Các báo cáo này là lần đầu tiên ngoài khu vực Wellington, nơi loài cuốn chiếu được cho là đã tồn tại suốt hơn 20 năm. MPI cho biết hiện không có kế hoạch phản ứng chính thức, nhưng Biosecurity New Zealand sẽ hỗ trợ tư vấn cho chính quyền địa phương nếu cần thiết.
“Không thể tránh khỏi việc lan rộng”
Giáo sư Phil Lester nhận định, với số lượng khổng lồ ở Wellington, sự lan rộng là điều tất yếu:
“Cuốn chiếu có thể bám vào xe cộ, hành lý, container… rồi bị mang đi khắp nơi,” ông nói.
Ông cảnh báo người dân New Plymouth nên hành động sớm:
“Người dân Owhiro Bay sẽ nói với bạn rằng khi loài này sinh sôi mạnh, nó thực sự là một cơn ác mộng. Và họ đang phải chịu đựng điều đó ngay lúc này.”
Theo ông, một trường hợp phát hiện có thể chỉ là phần nổi của tảng băng chìm, và việc ngăn chặn sớm sẽ giúp tránh hậu quả lâu dài. Lester khuyến khích người dân báo cáo và gửi mẫu cho MPI, cũng như phun thuốc diệt nếu có thể.
Cơ quan địa phương lên tiếng
Bà Lisa Hardegger, lãnh đạo chương trình an ninh sinh học của Hội đồng vùng Taranaki, cho biết đã nhận được báo cáo về loài cuốn chiếu này tại New Plymouth (đăng tải trên trang iNaturalist vào tháng 6), nhưng chưa có liên hệ trực tiếp nào với MPI hoặc Biosecurity New Zealand.
Bà nói thêm rằng chưa ghi nhận thêm trường hợp nào khác và khuyến khích người dân báo cáo ngay khi phát hiện.
“Loài cuốn chiếu ngàn chân Bồ Đào Nha không nằm trong Kế hoạch Quản lý Sinh vật Gây hại vùng, vì được coi là loài gây phiền toái hơn là mối đe dọa sinh thái hay sức khỏe. Tuy nhiên, chúng tôi không mong nó lan rộng trong khu vực,” Hardegger nói.
Do không nằm trong danh mục kiểm soát sinh vật gây hại, Hội đồng Quận New Plymouth cho biết họ không có trách nhiệm trực tiếp trong việc quản lý loài này.
Thử nghiệm kiểm soát sinh học
Giáo sư Lester, thành viên nhóm nghiên cứu về biện pháp kiểm soát cuốn chiếu ngàn chân Bồ Đào Nha tại Wellington, tiết lộ rằng các thử nghiệm sinh học sử dụng tuyến trùng ký sinh (parasitic nematode) sẽ bắt đầu trong vài tuần tới.
Loại tuyến trùng Steinernema feltiae sẽ xâm nhập vào cơ thể cuốn chiếu, sinh sản bên trong, và khi đạt số lượng lớn, ấu trùng sẽ thoát ra ngoài khiến vật chủ chết – được kỳ vọng là giải pháp kiểm soát tự nhiên hiệu quả.
Theo rnz.co.nz – Noo Thuyen