IRD siết thu nợ sau Covid, nợ thuế phình to gần 9–10 tỷ đô la, không ngành nào đứng ngoài làn sóng thanh lý
Sở Thuế New Zealand (Inland Revenue – IRD) đã đệ đơn yêu cầu thanh lý gần 900 doanh nghiệp trong vòng một năm qua, trong bối cảnh cơ quan này tăng cường thu hồi các khoản thuế còn nợ sau giai đoạn nới lỏng vì Covid-19.
Cơ quan Thuế vụ đã tiếp nhận đơn xin giải thể hơn 120 doanh nghiệp trong tháng 11. Ảnh: RNZRiêng trong tháng 11, IRD đã nộp hơn 120 đơn yêu cầu giải thể doanh nghiệp, góp phần đưa tổng số vụ trong năm lên mức cao kỷ lục. Theo ông Keaton Pronk, chuyên gia xử lý phá sản tại công ty McDonald Vague, 167 đơn xin thanh lý đã được nộp trong tháng 11, trong đó 127 đơn đến từ IRD – mức cao nhất trong 6 năm qua. Đáng chú ý, danh sách này bao gồm 45 công ty kinh doanh sushi.
IRD thay đổi chiến lược, kết thúc thời kỳ “mềm mỏng” hậu Covid
Tính từ đầu năm đến hết tháng 11, IRD đã yêu cầu thanh lý gần 900 công ty.
“Tháng 1 họ đã đăng thông báo thanh lý 100 công ty – con số rất lớn so với các tháng 1 trước đây. Dù thường tăng tốc cuối năm, nhưng lần này họ đã vượt xa mức của 5 năm gần nhất,” ông Pronk cho biết.
Theo ông, trong giai đoạn Covid, IRD áp dụng cách tiếp cận mềm mỏng, thậm chí có tháng không tiến hành thanh lý nào. Tuy nhiên, khi tổng nợ thuế tăng vọt lên khoảng 9 tỷ đô la, chính phủ đang gây áp lực buộc IRD phải thu hồi nguồn tiền để chi tiêu công.
“Họ có những hóa đơn cần phải thanh toán. Vì vậy IRD buộc phải thay đổi cách tiếp cận để thu hồi khoản nợ 9 tỷ đô này,” ông Pronk nói.
Doanh nghiệp mới “chưa quen” với IRD cứng rắn
Ông Pronk cho rằng nhiều chủ doanh nghiệp hiện nay chưa từng trải qua giai đoạn IRD áp dụng biện pháp mạnh, do họ mới tham gia thị trường trong những năm gần đây.
“Nhiều người không nhớ – hoặc chưa từng biết – rằng IRD từng rất cứng rắn. Nhưng khi nợ thuế đã phình to, họ không thể để nó tiếp tục tăng. Thuế là nghĩa vụ chung và IRD có trách nhiệm thu đủ.”
Ông dự báo đà thanh lý sẽ chưa giảm trong năm 2026, ít nhất là đến giữa năm.
“Đây không phải là suy thoái ngắn hạn. Nó đã kéo dài vài năm và ảnh hưởng tới mọi ngành nghề.”
Thu hồi nợ hiệu quả gấp 8 lần chi phí
Theo ông Pronk, các biện pháp thu hồi nợ của IRD đang mang lại hiệu quả tài chính rõ rệt, với tỷ lệ thu hồi gấp khoảng 8 lần chi phí bỏ ra.
Ông cũng nhấn mạnh rằng doanh nghiệp không nên bất ngờ trước các động thái này.
“IRD gửi rất nhiều thư từ, thông báo về khoản nợ. Vấn đề là doanh nghiệp có chọn phớt lờ hay không.”
Một số trường hợp thanh lý xảy ra đơn giản vì doanh nghiệp không cập nhật địa chỉ đăng ký hoặc thông tin liên hệ, dẫn đến việc bỏ lỡ các thông báo quan trọng.
“Với nợ IRD, rất khó để nói rằng ‘tôi không biết mình nợ’. Nếu bạn trả lương cho nhân viên mà không nộp PAYE, thì bạn nghĩ điều gì sẽ xảy ra?”
Ông Pronk cho biết hầu như mọi vụ thanh lý hiện nay đều liên quan đến khoản vay Covid hoặc nợ thuế IRD.
Nợ thuế có thể sớm chạm mốc 10 tỷ đô
Ông John Cuthbertson, đại diện của Chartered Accountants Australia New Zealand, dự đoán tổng nợ thuế của IRD có thể sớm chạm 10 tỷ đô la.
“Vẫn còn rất nhiều việc phải làm, với cả nợ cũ lẫn nợ mới. IRD cũng đang tỏ ra cứng rắn hơn với các khoản nợ mới phát sinh.”
Theo ông, hoạt động thanh lý của IRD đã tăng khoảng 30% trong năm qua. Dù thanh lý không mang lại lợi nhuận cao như một số biện pháp cưỡng chế khác, đây vẫn là hành động cần thiết để bảo vệ tính toàn vẹn của hệ thống thuế.
“Thực chất, đây là hồi kết cho các ‘doanh nghiệp zombie’. Thanh lý là biện pháp cuối cùng, thường chỉ xảy ra khi IRD không thể liên lạc với người nộp thuế sau nhiều lần cố gắng.”
Ông Cuthbertson cho biết hiện có hàng trăm nghìn thỏa thuận trả thuế theo kỳ hạn đang được áp dụng.
“Mục tiêu lý tưởng của IRD là thu được càng nhiều tiền nợ càng tốt. Nhưng trong một số trường hợp, đơn giản là không còn gì để thu.”
Theo rnz.co.nz – Noo Thuyen