“Ước gì tôi biết điều này sớm hơn” – đó là câu nói mà nhà báo tài chính Frances Cook nghe nhiều nhất từ độc giả và thính giả của mình.
Biên tập viên đầu tư của Business Desk và nhà giáo dục tài chính Frances CookFrances Cook, người dẫn chương trình podcast Making Cents, cho biết tuyên bố gần đây của chính phủ New Zealand về việc đưa giáo dục tài chính vào chương trình học cho học sinh từ lớp 1 đến lớp 10 bắt đầu từ năm 2026 là một bước đi đúng đắn. Điều này sẽ giúp thế hệ trẻ có được nền tảng tài chính vững chắc khi còn thời gian để phát triển.
“Tiền bạc và thời gian có mối liên hệ chặt chẽ với nhau. Ngay cả khi bạn không có nhiều tiền, nhưng nếu có thời gian, bạn vẫn có thể đi trước,” Cook chia sẻ trong chương trình RNZ Nights.
Thay đổi tư duy tài chính sớm – chìa khóa để thoát nghèo
Trước khi cải thiện tình hình tài chính cá nhân ở độ tuổi 20, Frances từng tin rằng việc lập kế hoạch tài chính là chuyện của người khác. Cô cho biết niềm tin sai lệch này vẫn còn phổ biến ở New Zealand.
“Chúng ta hấp thụ rất nhiều tư tưởng văn hóa rằng tiền không dành cho những người như mình. Điều này khiến nhiều người thậm chí không dám tìm hiểu về những cơ hội dễ dàng trước mắt.”
Chỉ cần thay đổi một vài thiết lập trong tài khoản KiwiSaver – quỹ hưu trí của New Zealand – mà không cần nộp thêm tiền, bạn đã có thể cải thiện tương lai tài chính của mình, cô nhấn mạnh.
Giáo dục tài chính giúp xóa bỏ bất bình đẳng xã hội
Cook cảnh báo rằng việc thiếu kiến thức tài chính đang làm gia tăng bất bình đẳng ở New Zealand.
“Chúng ta không muốn xã hội trở nên giống như thời phong kiến, nơi con cái của những người giàu có được truyền đạt kiến thức và có lợi thế vượt trội trong cuộc sống.”
Frances Cook là một người dẫn chương trình podcast về tài chính, nhà báo và là "kẻ phá hoại tiền bạc" đã cải tạo. Được cung cấp/Frances CookNếu kiến thức tài chính chỉ giới hạn trong một nhóm người, thì khoảng cách giàu – nghèo sẽ ngày càng lớn. Đặc biệt, khi “ngân hàng của bố mẹ” đã trở thành yếu tố then chốt giúp nhiều người trẻ mua được ngôi nhà đầu tiên, thì khoảng cách cơ hội càng trở nên nghiêm trọng hơn.
Bắt đầu từ lớp 1: Hiểu về giá trị của tiền bạc
Cook cho rằng ngay từ lớp 1, học sinh nên được dạy những điều cơ bản như:
• Tiền là gì, làm sao để kiếm được?
• Mọi thứ đều có giá, và khi tiền hết thì không thể mua sắm nữa.
• Khuyến khích trẻ đặt câu hỏi: Tiền đến từ đâu? Làm gì với tiền? Người lớn xung quanh sử dụng tiền như thế nào?
Học sinh lớn hơn có thể học cách đầu tư, tiết kiệm
Khi học sinh lớn hơn, họ có thể được tiếp cận với các khái niệm tài chính phức tạp hơn như đầu tư, quản lý tài khoản, hay lựa chọn cổ phiếu.
“Hãy cho các em quyền sở hữu thật sự – một không gian an toàn để thử và thất bại. Nếu bạn muốn mở tài khoản KiwiSaver hay Sharesies cho con mình, hãy để các em tự chọn khoản đầu tư. Hãy để các em thấy thị trường lên xuống ra sao.”
Kết luận: Việc đưa giáo dục tài chính vào trường học không chỉ là dạy cách tiết kiệm – đó là bước đi quan trọng để tạo ra một xã hội công bằng hơn, nơi mọi đứa trẻ đều có cơ hội hiểu và làm chủ tài chính của mình, bất kể xuất thân.
Theo rnz.co.nz – Khoa Tran