Trong khi nhiều người vẫn giữ quan điểm “tiền mặt là vua”, thì một bộ phận khác không thể sống thiếu các phương thức thanh toán hiện đại như PayWave hay Apple Pay. Tuy nhiên, một dự luật mới từ đảng New Zealand First có thể thay đổi cục diện, bảo vệ quyền sử dụng tiền mặt trong các giao dịch hàng ngày.
Một dự luật do Đảng New Zealand First đưa ra sẽ yêu cầu các cửa hàng phải nhận tiền mặt cho các giao dịch mua hàng lên đến 500 đô. Ảnh: 123rfDự luật đề xuất điều gì?
Dự luật mang tên Cash Transactions Protection Bill (Dự luật Bảo vệ Giao dịch Tiền mặt) do nghị sĩ Jamie Arbuckle (NZ First) đệ trình vào ngày 14 tháng 7, nhằm yêu cầu tất cả các doanh nghiệp phải chấp nhận thanh toán bằng tiền mặt cho các giao dịch có giá trị lên tới 500 đô New Zealand.
Theo lãnh đạo NZ First Winston Peters, dự luật này sẽ:
• Bảo vệ tiền mặt như một phương thức thanh toán riêng tư, dễ tiếp cận và đáng tin cậy
• Giữ lại quyền lựa chọn cách thanh toán cho người dân
• Giảm rủi ro từ việc phụ thuộc hoàn toàn vào các hệ thống thanh toán điện tử
Những điểm chính của dự luật:
• Doanh nghiệp bắt buộc nhận thanh toán bằng tiền mặt với các mặt hàng dưới 500 NZD
• Ngoại lệ: thương mại điện tử, mua bán đất đai
• Bắt buộc chấp nhận tiền mặt với các mặt hàng/dịch vụ thiết yếu như:
o Thực phẩm
o Nước uống
o Nhiên liệu
o Dịch vụ y tế
o Tiện ích sinh hoạt (điện, nước, gas...)
Ngoài ra, doanh nghiệp sẽ phải dự trữ tiền mặt để sử dụng trong trường hợp mất điện hoặc sự cố hệ thống thanh toán kéo dài trên 24 giờ.
📌 “Dự luật duy trì quyền tự do lựa chọn và sự riêng tư trong giao dịch tài chính, đồng thời đặt lợi ích của người dân New Zealand lên trên các xu hướng toàn cầu về tiền kỹ thuật số,” – Peters phát biểu.
Các doanh nghiệp vi phạm có thể bị phạt từ 1.000 đến 5.000 NZD.
Lãnh đạo Đảng New Zealand First, Winston Peters. Ảnh: RNZ / Mark PapaliiDự luật có khả năng trở thành luật không?
Hiện tại, dự luật chỉ mới nằm trong danh sách chờ xét duyệt (members’ ballot) tại Quốc hội New Zealand, và vẫn còn một chặng đường dài để được thông qua:
• Phải được rút ngẫu nhiên từ “hòm phiếu”
• Trải qua nhiều vòng tranh luận, điều trần và đánh giá
• Có thể bị thay thế bất kỳ lúc nào bởi một dự luật khác do chính NZ First đề xuất
🎙️ Carolyn Young, Giám đốc điều hành Retail NZ, nhận định: “Dự luật này giống như dùng búa lớn để giải quyết vấn đề nhỏ.”
Người mua sắm đang ngày càng sử dụng thẻ nhiều hơn tiền mặt. Ảnh: 123rfDoanh nghiệp hiện có quyền từ chối nhận tiền mặt không?
Có. Theo Ngân hàng Dự trữ New Zealand, doanh nghiệp có thể từ chối tiền mặt nếu họ thông báo rõ ràng trước khi giao dịch xảy ra — chẳng hạn bằng bảng thông báo tại cửa hàng hoặc thông báo trực tiếp.
“Nhiều nhà hàng, quán cà phê hiện vẫn nhận tiền mặt, nhưng một số đang chuyển dần sang thanh toán điện tử, nhất là ở các khu vực đô thị đông đúc.” – Marisa Bidois, Giám đốc điều hành Hiệp hội Nhà hàng NZ
Ảnh: RNZ / Leonard PowellAi vẫn đang dùng tiền mặt ở New Zealand?
Theo dữ liệu mới nhất từ Ngân hàng Dự trữ (tháng 6/2024):
• 45,8% người dân vẫn dùng tiền mặt “thỉnh thoảng” để thanh toán hàng ngày
• 3,6% người nói rằng họ “không bao giờ dùng tiền mặt”
• 33,2% không sử dụng tiền mặt trong 7 ngày gần nhất
📉 Chỉ chưa đến 10% tổng số giao dịch tại New Zealand hiện được thực hiện bằng tiền mặt.
Ở vùng nông thôn và khu vực có thu nhập thấp, tỷ lệ dùng tiền mặt cao hơn đáng kể so với thành thị.
Ưu – nhược điểm của thanh toán điện tử là gì?
Ưu điểm:
• An toàn hơn (ít rủi ro bị cướp, làm giả tiền)
• Tiết kiệm thời gian cho nhân viên
• Phù hợp với xu hướng tự động hóa và thanh toán nhanh
Nhược điểm:
• Phí giao dịch cao (đặc biệt là PayWave)
• Gây lo ngại về quyền riêng tư và bảo mật dữ liệu
• Trong thảm họa thiên nhiên, mất mạng hoặc điện có thể khiến thanh toán điện tử tê liệt
Tiền mặt vẫn quan trọng trong trường hợp khẩn cấp
Trong các sự kiện thiên tai lớn như bão Gabrielle, hệ thống thanh toán kỹ thuật số bị gián đoạn, và tiền mặt trở thành cứu cánh.
“Khi bão xảy ra ở Auckland, Gisborne và Hawke’s Bay, các siêu thị là nơi duy nhất còn có thể cung cấp tiền mặt cho người dân.” – Carolyn Young nói.
Phản ứng của công chúng và cộng đồng doanh nghiệp
Dự luật nhận được 15.000 lượt thích và gần 3.000 bình luận trên Facebook của Winston Peters – phần lớn đều ủng hộ.
“Tôi dùng tiền mặt để kiểm soát chi tiêu, giống như mẹ tôi đã từng làm.” – một bình luận cho biết.
“Dự luật này rất cần thiết, nhất là với người già.” – người khác viết.
Trong khi đó, nhiều doanh nghiệp lo ngại về tính thực tế khi phải duy trì hệ thống tiền mặt song song với thanh toán điện tử.
Theo rnz.co.nz – Noo Thuyen