Các nhân viên hỗ trợ tại nhà và cộng đồng – những người chăm sóc người cao tuổi và người khuyết tật – đang bày tỏ sự bất mãn khi phải tự sử dụng phương tiện cá nhân đi làm mà chỉ nhận được mức hoàn phí thấp, không đủ bù chi phí thực tế.
Dù là một trong những công việc thiết yếu trong lĩnh vực y tế – chăm sóc như tắm rửa, dọn dẹp, nấu ăn – nhưng những nhân viên này chỉ được trả tối đa khoảng 29 đô la New Zealand/giờ, thuộc nhóm thu nhập thấp nhất cả nước.

💸 Chi phí phương tiện cao, mức hoàn phí quá thấp
Nhiều nhân viên phải di chuyển liên tục giữa các địa điểm làm việc bằng xe riêng, nhưng mức hoàn phí chỉ là 2,35 NZD/lượt dưới 15km và 63,5 cent/km với quãng đường dài hơn, thấp hơn đáng kể so với mức khuyến nghị 1,04 NZD/km của Cục Thuế (IRD).
Chị Sandra – một nhân viên hỗ trợ tại đảo Nam – chia sẻ rằng mình từng phải làm việc trong xe không có đăng kiểm vì không đủ tiền sửa chữa. “Tôi bị phạt 400 đô chỉ vì vẫn phải đi làm bằng xe chưa đăng ký.”
❌ Yêu cầu bình đẳng lương bị loại khỏi đàm phán
Mức hoàn phí ban đầu nằm trong yêu sách về bình đẳng tiền lương của ngành lao động phần lớn là phụ nữ này, nhưng đã bị loại khỏi bàn đàm phán sau khi luật mới về pay equity được sửa đổi vào tháng trước.
Tổ chức công đoàn E Tū gọi đây là “quyết định phi lý và bất công”, khi những ngành do nam giới thống trị như kiểm ngư, cảnh sát... thường được cung cấp xe và thẻ nhiên liệu, trong khi ngành chăm sóc lại bị “ép buộc đạo đức” sử dụng phương tiện cá nhân.
🏥 Health NZ đang xem xét cải thiện chính sách hoàn phí
Health NZ thừa nhận hệ thống hoàn phí hiện tại được quy định từ Luật thanh toán chi phí di chuyển giữa các khách hàng năm 2016, và cho biết đang phát triển mô hình tài trợ mới để đảm bảo hấp dẫn hơn cho nhân viên.
Giám đốc tạm quyền bộ phận người cao tuổi của Health NZ, ông Mark Powell, cho biết họ đánh giá lại mức hoàn phí hằng năm và trình Bộ trưởng Y tế phê duyệt.
Bộ trưởng Y tế Simeon Brown và Bộ trưởng Người cao tuổi Casey Costello đều yêu cầu Health NZ báo cáo phương án cải thiện chi trả chi phí di chuyển.
🔍 Nhiều người lao động muốn có giải pháp rõ ràng và công bằng
Đại diện công đoàn Gordon Cambridge cho biết việc sử dụng xe cá nhân đang trở thành gánh nặng và nguyên nhân chính khiến ngành này mất nhân lực nghiêm trọng.
Trong khi đó, đảng Lao động chỉ trích chính phủ đã “rút lại lời hứa về bình đẳng lương” và khiến người lao động "phải bỏ tiền túi để đi làm".
Theo rnz.co.nz – Noo Thuyen