Các ứng viên trong cuộc bầu cử địa phương tại Rotorua Lakes Council đang chia rẽ quan điểm về việc sử dụng trí tuệ nhân tạo tạo sinh (AI) trong vận động tranh cử.
Hội đồng Hồ Rotorua. (Nguồn: Báo cáo Dân chủ Địa phương)Nhiều người lo ngại AI có thể làm suy giảm sự chân thực và phẩm chất mà cử tri mong đợi ở đại diện dân cử.
Đây là kỳ bầu cử địa phương đầu tiên của Rotorua kể từ khi ChatGPT ra mắt.
AI trong tranh cử: tiện lợi nhưng đầy rủi ro
Tiến sĩ Bronwyn Isaacs, giảng viên nhân học tại Đại học Waikato, chuyên nghiên cứu về chính trị văn hóa của AI, cho biết bà đã chứng kiến sự gia tăng đáng kể việc sử dụng AI trong các nội dung chính trị.
Bà so sánh:
“AI giống như ăn mì gói liên tục – tiện lợi, rẻ và nhanh, nhưng chất lượng chưa chắc đã đảm bảo.”
Theo Isaacs, AI giúp tiết kiệm chi phí, dễ tiếp cận và hỗ trợ khối lượng nội dung khổng lồ. Tuy nhiên, nó có thể tạo ra thông tin sai lệch, sao chép định kiến và dễ gây hiểu lầm.
Ứng viên nói gì?
Trong số 31 ứng viên tranh cử ở 11 vị trí thị trưởng, nông thôn, đại diện chung và đại diện Māori, nhiều người khẳng định không sử dụng AI:
• Thị trưởng Tania Tapsell, ứng viên Māori Trevor Maxwell và Te Whatanui Skipwith cho biết họ hoàn toàn không dùng AI.
• Ứng viên đại diện chung Matthew Doidge phản đối mạnh mẽ:
“Cử tri bỏ phiếu cho con người thật, không phải chatbot. Nếu ai dùng AI, họ nên công khai điều đó.”
Quan điểm này được đồng tình bởi Richard Collins, Pam Neilson, Frank Grapl, Rawiri Waru và Merepeka Raukawa-Tait.
Ông Waru nhấn mạnh:
“Công nghệ thì tuyệt vời, nhưng không gì thay thế được trí tuệ con người.”
Ngược lại, một số ứng viên như Neville Raethel và Jared Adams thừa nhận dùng AI cho việc chỉnh sửa chính tả, thiết kế logo, làm website và video. Tuy nhiên, họ cho rằng cần minh bạch về việc này. Adams lưu ý:
“AI đôi khi nói những điều kỳ lạ, không giống cách người New Zealand trò chuyện, và đôi khi hoàn toàn sai.”
Ứng viên thị trưởng Don Paterson cũng từng dùng AI để chỉnh sửa video và hình ảnh, nhưng khẳng định:
“AI không được phép bóp méo sự thật hay đánh lừa cử tri.”
Ứng viên Mariana Morrison lại nhìn nhận AI là công cụ hỗ trợ nghiên cứu, sáng tạo và tiết kiệm thời gian, nhưng nhấn mạnh:
“Mọi quyết định và thông điệp cuối cùng đều phản ánh giá trị và phán đoán cá nhân của tôi.”
Trong khi đó, ứng viên thị trưởng Robert Lee chỉ dùng AI cho nghiên cứu, không dùng để viết bài. Ông lo ngại AI có thể khiến ứng viên trông “có vẻ thông minh hơn thực tế”.
Ứng viên Ryan Gray bổ sung:
“Điều cử tri cần là khả năng tranh luận mạnh mẽ tại hội đồng, chứ không phải một ứng viên dựa vào AI để suy nghĩ hộ mình.”
AI và nguy cơ deepfake
Ngoài văn bản, AI còn đang phát triển mạnh trong lĩnh vực hình ảnh, âm thanh và video – hay còn gọi là deepfake.
Người phát ngôn của Local Government New Zealand cảnh báo:
“Điều này có thể gây tổn hại nghiêm trọng cho ứng viên nếu họ bị bôi nhọ bởi nội dung giả mạo.”
Một số ứng viên khác như Jenny Chapman, Reynold MacPherson, Shakaina Fraser cũng chia sẻ quan điểm, trong đó MacPherson cho rằng AI đã trở thành “thực hành phổ biến”, nhưng hiệu quả hay không còn phụ thuộc vào trình độ và phán đoán của người sử dụng.
Theo 1news.co.nz – Khoa Tran