Hiện có khoảng 3000 người trên khắp New Zealand đang nhận NZ Super (lương hưu quốc gia) dù chưa đủ 65 tuổi – trong đó ba người chưa đến 30 tuổi.
Trước năm 2020, người đang hưởng NZ Super có thể khai thêm đối tác chưa đủ điều kiện (non-qualifying partner). Điều này giúp cả hai cùng nhận khoản trợ cấp 787,58 NZD mỗi hai tuần.
Chính sách này đã bị bãi bỏ vào năm 2020, nhưng những trường hợp đã được duyệt từ trước vẫn tiếp tục được hưởng.
Khoảng 3000 người hưởng lương hưu chưa đủ 65 tuổi. Ảnh: RNZNhiều người dưới 65 tuổi vẫn nhận NZ Super
Theo số liệu:
• 3 người trong độ tuổi 25–29
• 6 người trong độ tuổi 30–34
• 9 người trong độ tuổi 35–39
• 27 người trong độ tuổi 40–44
• Phần lớn thuộc nhóm 60–64 tuổi
Tổng số hiện nay là 3003 người dưới 65 tuổi. So với năm 2019, con số này đã giảm mạnh từ 13.231 người.
Vì sao chính sách thay đổi?
Theo tài liệu nội các, mục tiêu là chuyển sang đánh giá lương hưu dựa trên cá nhân thay vì theo cặp đôi. Những người không đủ điều kiện sẽ được chuyển sang hệ thống trợ cấp khác như Jobseeker Support, Supported Living Payment hoặc Emergency Benefit.
Tuy nhiên, các chuyên gia kinh tế cho rằng điều này tạo ra sự bất bình đẳng:
• Người hưởng JobSeeker (một nửa mức cặp đôi) chỉ nhận 307,42 NZD/tuần trước thuế.
• Trong khi người hưởng NZ Super nhận tới 476,47 NZD/tuần.
Ngoài ra, mọi thu nhập bổ sung sẽ làm giảm trợ cấp JobSeeker, trong khi NZ Super không bị cắt giảm theo cách này.
Ý kiến chuyên gia
Nhà kinh tế Shamubeel Eaqub cho rằng:
“Các khoản trợ cấp thất nghiệp thấp hơn nhiều so với NZ Super, khiến người trong tình huống này chịu thiệt.”
Chuyên gia dự báo của Infometrics Gareth Kiernan cũng đồng tình, cho rằng có sự chênh lệch rõ rệt giữa những người được hưởng nhờ đối tác lớn tuổi và những người không được.
Hiện tại, khoảng 2,5% người từ 60–64 tuổi đang nhận trợ cấp JobSeeker, tương đương 7800 người (số liệu tháng 8).
Lo ngại về an sinh xã hội
Trung tâm Nghiên cứu Chính sách Hưu trí (Retirement Policy Research Centre) từng cảnh báo việc bãi bỏ chính sách này có thể gây khó khăn cho các cặp đôi – đặc biệt khi một người dưới 65 tuổi phải nghỉ việc để chăm sóc bạn đời lớn tuổi nhưng lại không còn được hỗ trợ như trước.
Theo rnz.co.nz – Noo Thuyen