Các nhà tuyển dụng sẽ bị tước quyền tuyển dụng lao động nhập cư nếu không nỗ lực đủ để nhận người New Zealand đang thất nghiệp vào làm việc.
Thị thực của hàng nghìn lao động nước ngoài đến đây sau đại dịch sẽ hết hạn trong vài tháng tới.
Erica Stanford cho biết hơn một trong sáu nhà tuyển dụng muốn thuê lao động nhập cư đã không liên hệ với Bộ Phát triển Xã hội (MSD) để tìm nhân viên cho các công việc có kỹ năng thấp, hoặc không quảng cáo đủ về vị trí tuyển dụng.
Bà nói tại hội nghị thường niên của Hiệp hội Di trú và Đầu tư rằng hiện có thêm 20.000 người New Zealand thất nghiệp kể từ khi thị thực lao động có chứng nhận được cấp lần đầu vào năm 2022.
Nhiều lao động nhập cư có thị thực tối đa ba năm, nghĩa là họ phải rời khỏi đất nước ít nhất một năm nếu không chuyển sang loại thị thực khác, chẳng hạn như định cư.
Khi các nhà tuyển dụng cần thay thế nhân công trong các vị trí được xếp vào nhóm kỹ năng bậc 4 và 5, họ nên tìm kiếm nhân sự trong nước trước, Stanford nói.
“Không thể thương lượng việc nhà tuyển dụng không hợp tác thiện chí với MSD và không ưu tiên thuê người New Zealand cho các công việc có kỹ năng. Hiện có hàng nghìn người New Zealand đang tìm việc nhưng không đủ điều kiện nhận trợ cấp do thu nhập hộ gia đình của họ. Vì vậy, họ thật sự cần được thử sức trên thị trường lao động, và các nhà tuyển dụng cần hợp tác với MSD — cả hai điều đó đều bắt buộc.”
“Điều này không phải là phản ánh tiêu cực về bản thân người lao động nhập cư, hay về đóng góp của họ cho doanh nghiệp, cũng không liên quan đến việc nhà tuyển dụng muốn họ ở lại ra sao. Nó phản ánh thực tế rằng chúng ta có những người New Zealand đang rất cần việc làm và họ phải được trao cơ hội đầu tiên.”
Giấy chứng nhận công nhận của họ sẽ bị thu hồi nếu không tuân thủ.
“Thông tin gần đây gửi cho MSD và Bộ Kinh doanh, Đổi mới & Việc làm (MBIE) cho thấy khoảng 17% các cuộc kiểm tra việc làm cho nhóm công việc cấp 4 và 5 trong giai đoạn từ tháng 3 đến tháng 7 năm nay không đáp ứng yêu cầu về việc phối hợp với MSD. Trong khoảng 5% trường hợp, nhà tuyển dụng bị cảnh báo vì có vấn đề, chẳng hạn như sự khác biệt giữa thông tin công việc cung cấp cho MSD và sau đó cho Cục Di trú New Zealand (INZ) khi kiểm tra việc làm.
“Khoảng 11% khác dẫn đến việc gửi thư đề nghị thu hồi chứng nhận — tức là những trường hợp nhà tuyển dụng hoàn toàn không liên hệ với MSD.”
Bất định trong quy trình phối hợp với MSD
Những lĩnh vực bị ảnh hưởng phổ biến gồm nông nghiệp, bán lẻ, nhà hàng – khách sạn, vận tải và hậu cần, xây dựng và y tế.
“Tôi đã nói rất rõ với Cục Di trú New Zealand rằng nếu nhà tuyển dụng không thực hiện đúng, tôi hoàn toàn đồng ý với việc thu hồi chứng nhận của họ. Nếu họ không thể tìm được ai phù hợp, họ có thể nộp đơn kiểm tra việc làm, nhưng phải làm điều đó một cách thiện chí.
“Bối cảnh kinh tế của New Zealand đã thay đổi đáng kể kể từ năm 2022 khi biên giới mở cửa trở lại. Và nếu một lao động nhập cư sắp hết hạn thị thực ba năm và không đủ điều kiện xin thị thực khác, họ sẽ phải rời New Zealand, và các nhà tuyển dụng này cần thực sự tìm cách tuyển người New Zealand vào các vị trí đó.
“Hiện Cục Di trú New Zealand đang phối hợp chặt chẽ với MSD, đặc biệt là với những nhà tuyển dụng có nhiều nhân viên sắp hết hạn thị thực MCS trong vài tháng tới. Chúng tôi đã xác định được họ là ai và đang trực tiếp làm việc với các doanh nghiệp lớn này.”
Cố vấn di trú Tobias Tohill cho biết việc đưa nhà tuyển dụng vào “danh sách đen” là vấn đề nghiêm trọng, nhất là trong bối cảnh chưa rõ thế nào là mức độ phối hợp đủ với MSD.
“Trước đây, các nhà tuyển dụng phải lấy báo cáo đối chiếu kỹ năng từ Cơ quan Việc làm và Phúc lợi New Zealand, kèm phản hồi từ MSD về kết quả họ tìm được. Quy định đó đã bị bãi bỏ và thay bằng yêu cầu rằng nhà tuyển dụng phải chủ động liên hệ MSD.
“Có thể nhà tuyển dụng, hoặc người tuyển dụng trung gian, liên hệ MSD. Nếu là nhà tuyển dụng, họ không nhất thiết biết bao nhiêu là đủ. Họ có thể liên hệ MSD, không nhận được phản hồi, đợi một tuần, rồi nghĩ rằng việc quảng cáo đã hoàn tất, không có phản hồi nào từ MSD — tốt, và họ nộp đơn kiểm tra việc làm.
“Điều đó tạo nên một hệ thống khá lỏng lẻo và gây ra nhiều bất định cho quy trình, trong khi hậu quả lại nghiêm trọng — không chỉ mất chứng nhận, mà còn có thể bị xem là nhà tuyển dụng ‘xám’ hoặc ‘đen’ trong những lần xin chứng nhận sau. Họ thậm chí có thể bị cấm tiếp cận nguồn lao động nhập cư khi nền kinh tế phục hồi mạnh và tình trạng thiếu hụt lao động quay trở lại — điều hoàn toàn có thể xảy ra trong vài năm tới.”
Ông cho biết các luật sư di trú hiện không còn được phép làm việc với MSD thay mặt cho nhà tuyển dụng, dù các công ty tuyển dụng vẫn được phép.
“Vì vậy, rõ ràng cần có hướng dẫn cụ thể hơn về thế nào là mức độ phối hợp đủ với MSD. Có thể cho phép các cố vấn hoặc luật sư hỗ trợ quy trình này để đảm bảo làm đúng. Hoặc công khai thông tin về thời gian phản hồi của MSD, đồng thời yêu cầu MSD phải có phản hồi rõ ràng và nhất quán trên toàn quốc, giữa các chi nhánh khác nhau.”
Theo rnz.co.nz - Hani Dang