Tài liệu mới công bố cho thấy Bộ trưởng Tài chính New Zealand, Nicola Willis, đã bác bỏ khuyến nghị của Bộ Ngân khố (Treasury) về việc loại bỏ Thống đốc Ngân hàng Dự trữ New Zealand (RBNZ) khỏi hội đồng quản trị, sau khi ông Adrian Orr bất ngờ từ chức hồi tháng 3.
Ảnh: Marika KhabaziThời điểm đó, RBNZ cho biết việc từ chức là “quyết định cá nhân”, tuy nhiên sau này tiết lộ cho thấy nguyên nhân xuất phát từ bất đồng về vấn đề tài trợ và các lo ngại nội bộ của hội đồng. Cách thức xử lý vụ việc cũng dẫn đến việc Chủ tịch hội đồng Neil Quigley từ chức vào tháng 8.
Tháng trước, Anna Breman đã được công bố là người kế nhiệm chính thức vị trí Thống đốc.
💼 Khuyến nghị từ Bộ Ngân khố
Theo báo cáo được công bố, vào tháng 7, Bộ Ngân khố đã đề xuất nhiều phương án thay đổi cơ cấu quản trị của RBNZ, trong đó bao gồm:
• Thành lập Ủy ban Chính sách Tài chính (Financial Policy Committee - FPC) theo quy định pháp luật;
• Loại bỏ Thống đốc khỏi hội đồng quản trị RBNZ.
Mục tiêu của đề xuất này là tách biệt chính sách thận trọng tài chính (liên quan đến mối quan hệ của RBNZ với các ngân hàng thương mại, công ty bảo hiểm và tổ chức nhận tiền gửi) khỏi chính sách tiền tệ.
Bộ Ngân khố cũng nêu ra một số lựa chọn khác, bao gồm:
• Thành lập FPC nhưng giữ Thống đốc trong hội đồng;
• Loại bỏ Thống đốc khỏi hội đồng nhưng vẫn để hội đồng chịu trách nhiệm về chính sách thận trọng;
• Giữ nguyên hiện trạng, chỉ chính thức ủy quyền chính sách thận trọng cho Ủy ban Giám sát Ổn định Tài chính (FSOC) – đơn vị đã được thành lập trước đó.
📊 Chi phí và lập luận
Theo Bộ Ngân khố, phương án thành lập FPC có thể tốn từ 200.000 đến 400.000 NZD mỗi năm, đòi hỏi phải sửa đổi luật và có thể làm tăng tính phức tạp trong cơ cấu RBNZ, vì khi đó ngân hàng sẽ có hai ủy ban chính sách độc lập cùng với hội đồng quản trị.
Tuy nhiên, Bộ này cho rằng việc đó sẽ tăng tính chuyên môn trong lĩnh vực chính sách thận trọng, đồng thời làm rõ ràng hơn trách nhiệm giải trình giữa các bên.
Bộ Ngân khố cũng lưu ý rằng nhiều cơ quan độc lập khác (Independent Crown Entities) không có thành viên điều hành trong hội đồng, nhưng hầu hết các ngân hàng trung ương trên thế giới vẫn giữ Thống đốc là thành viên hội đồng.
“Rất khó để xác định mô hình ‘thực hành tốt nhất’ có thể áp dụng cho RBNZ,” Bộ Ngân khố viết.
“Cơ cấu quản trị của RBNZ phản ánh nhiều chức năng khác nhau, công nhận Ủy ban Chính sách Tiền tệ (MPC) là cơ quan độc lập theo luật, cũng như vai trò đặc biệt của Thống đốc trong mối quan hệ với hội đồng.”
✅ Quyết định cuối cùng của Bộ trưởng Willis
Cuối cùng, Bộ trưởng Nicola Willis quyết định thành lập Ủy ban Chính sách Tài chính (FPC) nhằm cải thiện khả năng giám sát chính sách thận trọng — nhưng không loại bỏ Thống đốc khỏi hội đồng Ngân hàng Dự trữ New Zealand.
Theo rnz.co.nz – Khoa Tran