Người Úc đang sinh ít con hơn bao giờ hết. Với tỷ lệ sinh chỉ 1,5 trẻ sơ sinh mỗi phụ nữ, đây là mức thấp kỷ lục trong lịch sử.
Trẻ em hiện nay có thực sự đắt hơn nhiều so với trước đây không? (Nguồn: istock.com)Nhiều người cho rằng nguyên nhân chính là chi phí sinh và nuôi con quá cao. Nhà kinh tế Ben Phillips đã thực hiện phép tính để tìm câu trả lời.
Nếu điều này đúng, nó đặt ra câu hỏi về sự công bằng giữa các thế hệ và chiến lược tương lai của chính phủ. Làm thế nào để hỗ trợ những người trẻ đang trì hoãn hoặc từ bỏ việc sinh con vì cho rằng “quá tốn kém”?
Nuôi con có thực sự đắt đỏ hơn xưa?
Nhiều người tin rằng việc nuôi con ngày nay đã trở nên đắt đỏ hơn nhiều so với trước đây. Tuy nhiên, dữ liệu lại cho thấy câu chuyện không đơn giản như vậy.
Vậy thực sự cha mẹ phải chi bao nhiêu để nuôi con? Làm sao để đo lường chi phí này? Và trẻ em hiện nay có thực sự “đắt đỏ” hơn trước?
Ví dụ, Bạn có cần một chiếc xe lớn hơn cho đứa con khác không? (Nguồn: istock.com)Cách tính chi phí nuôi con
Việc tính toán chi phí nuôi con là một quá trình phức tạp, đòi hỏi nhiều yếu tố. Ví dụ:
• Đứa con thứ hai có rẻ hơn đứa đầu tiên không?
• Trẻ lớn có tốn kém hơn trẻ nhỏ không?
• Gia đình thu nhập cao chi nhiều hơn bao nhiêu so với gia đình thu nhập thấp?
• Và phần nào trong số đó là chi tiêu cần thiết so với chi tiêu tùy chọn?
Các nhà nghiên cứu còn tranh luận liệu có nên chỉ tính chi phí trực tiếp (thức ăn, quần áo, học phí, v.v.) hay cả chi phí gián tiếp như thời gian nghỉ việc, mất thu nhập hoặc thời gian rảnh bị giảm.
Trong nghiên cứu mới cho Ủy ban Cố vấn Bao gồm Kinh tế (Economic Inclusion Advisory Committee), nhóm tác giả tập trung vào chi phí trực tiếp.
Nghiên cứu mới nhất của chúng tôi chỉ ra rằng trẻ nhỏ và trẻ lớn có chi phí cao hơn một chút so với trẻ trung niên (từ sáu đến 12 tuổi). (Nguồn: istock.com)Hai cách đo chi phí nuôi con
Một cách phổ biến là “chuẩn ngân sách” (budget standards) – tức là so sánh chi phí sinh hoạt của một gia đình có con và không có con. Chênh lệch giữa hai nhóm là chi phí nuôi con.
Tuy nhiên, điều này không hề đơn giản:
Liệu bạn có cần phòng ngủ thứ tư khi sinh đứa con thứ ba? Có cần mua xe lớn hơn, tủ lạnh lớn hơn, hay chọn trường tư thay vì công lập? Nếu dùng đồ cũ, chi phí sẽ giảm bao nhiêu?
Cách tiếp cận thứ hai – cũng là trọng tâm của nghiên cứu này – là phương pháp khảo sát thống kê (iso-welfare), so sánh mức sống giữa các hộ gia đình có và không có con. Phương pháp này xác định thu nhập thêm cần thiết để duy trì cùng mức sống.
Kết quả: Gia đình chi bao nhiêu cho con cái?
Theo ước tính, các gia đình chi trung bình 13% thu nhập khả dụng cho đứa con đầu tiên, và thêm 10% cho mỗi đứa con tiếp theo.
Với cặp vợ chồng có thu nhập sau thuế trung bình khoảng 148.000 NZD/năm, chi phí nuôi con ước tính như sau:
• Đứa con đầu tiên: khoảng 19.350 NZD/năm
• Mỗi con tiếp theo: khoảng 14.800 NZD/năm
Tính theo giá hiện tại, để nuôi một đứa con từ sơ sinh đến 18 tuổi, chi phí vào khoảng 341.600 NZD. Mỗi đứa con sau đó tốn khoảng 261.900 NZD.
Các gia đình thu nhập thấp chi tỷ lệ cao hơn (17% cho con đầu, 13% cho con tiếp theo), nhưng tổng chi tiêu tuyệt đối lại thấp hơn.
Trẻ nhỏ hay trẻ lớn tốn kém hơn?
Nghiên cứu mới cho thấy trẻ nhỏ và trẻ lớn có xu hướng tốn kém hơn so với nhóm tuổi 6–12. Điều này trái ngược với quan điểm truyền thống rằng trẻ lớn tuổi thường tốn kém nhất.
Tuy nhiên, đây chỉ là ước tính tương đối – con số có thể thay đổi tùy theo phương pháp đo lường và định nghĩa chi phí.
Chi phí nuôi con có tăng theo thời gian?
Dữ liệu từ khảo sát HILDA (Housing, Income and Labour Dynamics in Australia) cho phép so sánh qua nhiều năm. Kết quả cho thấy chi phí nuôi con hầu như không thay đổi đáng kể kể từ năm 2001.
Trong khi đó, thu nhập thực tế của các gia đình có con tăng nhẹ trong dài hạn, dù gần đây có phần chững lại.
Do đó, việc tỷ lệ sinh giảm mạnh tại Úc không thể quy hoàn toàn cho yếu tố chi phí. Nhiều nguyên nhân khác có thể đóng vai trò lớn hơn:
• Người trẻ ưu tiên sự nghiệp và học vấn.
• Xã hội cởi mở hơn với lựa chọn không sinh con.
• Hoặc đơn giản là nhiều người muốn chi tiêu cho những mục tiêu khác.
Kết luận
Tính toán chi phí nuôi con là một bài toán phức tạp và không có con số tuyệt đối. Nhưng bằng chứng cho thấy chi phí trực tiếp nuôi con không tăng đáng kể theo thời gian.
Việc thế hệ trẻ ngày nay sinh ít con hơn dường như bắt nguồn từ nhiều yếu tố xã hội và tâm lý, chứ không chỉ vì lý do tài chính.
Theo 1news.co.nz – Khoa Tran