Các nhà bán lẻ ở vùng nông thôn New Zealand có thể sắp chứng kiến một làn sóng mua sắm mới nếu nông dân bỏ phiếu thông qua việc bán mảng kinh doanh tiêu dùng của Fonterra cho tập đoàn sữa Pháp Lactalis trong cuộc bỏ phiếu vào thứ Năm tới.
Khoảng 60 phần trăm các trang trại cổ phần có thể nhận được khoản lợi nhuận bất ngờ nếu thương vụ Fonterra bán cho một tập đoàn sữa lớn của Pháp được thực hiện. Ảnh: Được cung cấp/GreenpeaceTheo ước tính của các chuyên gia kinh tế ASB, thương vụ này có thể mang lại khoản lợi nhuận sau thuế khoảng 3,2 tỷ đô cho 8.000 trang trại sở hữu cổ phần Fonterra trên toàn quốc.
“Trung bình, mỗi trang trại có thể nhận được khoảng 392.000 đô và khoảng 60% trong số đó sẽ nhận ít nhất 200.000 đô,” ông Nick Tuffley, Kinh tế trưởng của ASB, cho biết.
Nhà kinh tế Cameron Bagrie dự đoán chi tiêu sẽ nhiều hơn trả nợ. Ảnh: RNZ / Alexander RobertsonTiền về tay, nông dân sẽ chi vào đâu?
Ông Mike Jones, Kinh tế trưởng của Ngân hàng BNZ, nhận định khoản tiền này sẽ giúp nông dân có thêm nhiều lựa chọn.
“Tôi nghĩ chúng ta sẽ thấy một sự pha trộn giữa trả nợ, bảo trì trang trại, mở rộng quy mô đất hoặc đàn bò, và một phần nhỏ chi cho nhu cầu cá nhân. Tuy nhiên, mức chi tiêu sẽ phụ thuộc vào độ tuổi và giai đoạn của từng người nhận,” ông nói.
Jones nhấn mạnh rằng nông dân sẽ chi tiêu thận trọng, chứ không “đổ tiền vào xe sang hay máy kéo mạ vàng”.
Ông cho rằng, kết hợp với điều kiện thuận lợi trong xuất khẩu nông sản, nguồn tiền này có thể tạo thêm cú hích cho nền kinh tế vùng.
Gareth Kiernan, chuyên gia dự báo chính của Infometric. Ảnh: RNZ / Rebekah Parsons-King“Chúng tôi bắt đầu thấy dấu hiệu của tăng trưởng ở các lĩnh vực như bán đất nông nghiệp, nhập khẩu phân bón, máy kéo và giấy phép xây dựng nông thôn. Mức tăng vẫn còn khiêm tốn, nhưng rõ ràng đang đi lên — đặc biệt khi lãi suất thấp đang hỗ trợ thêm cho nền kinh tế.”
Tác động lan tỏa ra toàn quốc
Chuyên gia kinh tế Cameron Bagrie dự đoán chi tiêu sẽ chiếm tỷ trọng lớn hơn trả nợ.
“Nếu 3,2 tỷ đô được bơm vào nền kinh tế, đó tương đương 0,7% GDP – một khoản đáng kể đối với khu vực nông thôn, và tất yếu sẽ lan tỏa đến các trung tâm đô thị.”
Theo ông Bagrie, doanh số bán máy kéo đã tăng 13% so với cùng kỳ năm ngoái – minh chứng cho thấy hoạt động nhập khẩu và đầu tư đang sôi động trở lại.
Ông cũng cho biết các yếu tố như đồng đô la New Zealand yếu, giá hàng hóa cao và mức chi trả sữa tăng đang tạo thêm lợi thế cho nông dân.
“Nếu thương vụ Fonterra được thông qua, 3,2 tỷ đô này sẽ là ‘lớp kem trên bánh’ được tái đầu tư vào ngành nông nghiệp.”
Trong khi đó, nông thôn New Zealand đang lạc quan hơn nhiều so với các khu vực đô thị.
“Auckland hiện đang gặp khó, nhưng vùng nông thôn lại đang khởi sắc,” ông nói.
Thận trọng nhưng tích cực
Chuyên gia dự báo kinh tế Gareth Kiernan của Infometrics cho rằng nông dân nổi tiếng là thận trọng, nên phần lớn sẽ ưu tiên trả nợ hơn là chi tiêu xa xỉ.
“Đây là khoản vốn, không phải thu nhập thường xuyên, nên họ sẽ cân nhắc kỹ. Nếu có chi tiêu, phần lớn sẽ là đầu tư vào cơ sở vật chất thay vì ‘chạy ra cửa hàng mua sofa mới’,” ông nói.
Kiernan cho rằng hiệu ứng kích cầu sẽ xuất hiện dần trong 12–18 tháng tới, giúp khu vực nông thôn tăng trưởng ổn định, từ đó cải thiện triển vọng kinh tế quốc gia.
“Giá sữa và nông sản tuy có dấu hiệu giảm nhẹ nhưng vẫn ở mức tốt, đảm bảo dòng tiền vẫn chảy về các vùng nông nghiệp.”
Mua đất, nâng cấp thiết bị hoặc... dọn bão
Theo Kelvin Davidson, chuyên gia kinh tế trưởng của CoreLogic, chưa thể khẳng định rõ liệu dòng tiền này có đổ vào thị trường bất động sản hoặc nhà nghỉ dưỡng gần các khu vực nông nghiệp hay không.
“Một số nông dân có thể mua thêm đất hoặc nhà, nhưng nhiều người sẽ trả nợ, đầu tư máy móc hoặc thiết bị mới. Ở Southland, nhiều trang trại còn đang phải khắc phục thiệt hại do bão và mất điện, nên tiền có thể sẽ được dùng để khôi phục sản xuất.”
Theo rnz.co.nz – Khoa Tran