Bộ trưởng Tài chính Nicola Willis cho biết New Zealand đang đối mặt nguy cơ đánh mất các dự án phim quốc tế khi cạnh tranh toàn cầu trong ngành điện ảnh ngày càng khốc liệt.
Nicola Willis cho biết ngành công nghiệp điện ảnh của đất nước này đóng góp 3,5 tỷ đô cho nền kinh tế mỗi năm. Ảnh: HAYKIRDI/Getty Images/ATEEDĐể đối phó, chính phủ đã mở rộng điều kiện tham gia Chương trình Hoàn thuế Sản xuất Màn ảnh Quốc tế (International Screen Production Rebate), cho phép các dự án có ngân sách nhỏ hơn và các dự án chỉ làm kỹ xảo, hiệu ứng số (VFX) cũng có thể nhận được ưu đãi.
Willis nhấn mạnh rằng ngành công nghiệp màn ảnh của New Zealand đóng góp 3,5 tỷ đô la mỗi năm cho nền kinh tế quốc gia.
“Những thay đổi này giúp New Zealand duy trì vị thế cạnh tranh trong ngành điện ảnh toàn cầu, đồng thời đa dạng hóa nền kinh tế sáng tạo, mở rộng hợp tác với các thị trường đang phát triển như châu Á và Trung Đông, và giữ chân nhân tài trong nước,” bà nói.
Giảm ngưỡng đầu tư để được hoàn thuế
Từ tháng 1 năm 2026, ngưỡng chi tiêu tối thiểu để đủ điều kiện tham gia chương trình sẽ giảm từ 15 triệu đô la xuống còn 4 triệu đô la.
Ngoài ra, các dự án phim tầm trung cũng sẽ dễ dàng hơn trong việc nhận thêm 5% “ưu đãi bổ sung”, khi ngưỡng chi tiêu của phần này được hạ từ 30 triệu đô la xuống 20 triệu đô la.
Đặc biệt, các dự án chỉ làm hậu kỳ, kỹ thuật số và hiệu ứng hình ảnh (VFX-only) cũng được hưởng ưu đãi hoàn thuế lần này.
Chính phủ đã cấp thêm 577 triệu đô la cho chương trình trong ngân sách gần nhất, nâng tổng quỹ lên 1,09 tỷ đô la.
Willis cho biết, sự điều chỉnh này sẽ giúp ngành điện ảnh New Zealand thu hút nhiều loại hình sản xuất hơn, từ phim điện ảnh, truyền hình đến sản phẩm kỹ thuật số quốc tế.
“Ngành sản xuất màn ảnh hiện nay mang tính toàn cầu và năng động. Bằng cách linh hoạt và kết nối quốc tế, chúng ta có thể biến sức sáng tạo của người New Zealand thành lợi thế cạnh tranh, giữ vị thế của đất nước trên bản đồ điện ảnh thế giới,” bà nói.
Cạnh tranh khốc liệt trong khu vực
Theo Philippa Mossman, Giám đốc thu hút quốc tế của Ủy ban Điện ảnh New Zealand, các thay đổi này sẽ củng cố vị thế của quốc gia trong một thị trường “cực kỳ cạnh tranh”.
Tuy nhiên, bà cũng lưu ý rằng New Zealand hiện chỉ áp dụng mức hoàn thuế 20–25%, trong khi Úc lên tới 40%, Ireland 32%, Anh 29%, và Canada cũng đến 29%.
“Chúng ta không còn ở vị trí dẫn đầu. Mức ưu đãi ở nhiều quốc gia khác đang tăng lên, và điều đó khiến một số dự án rời khỏi Aotearoa. Tuy nhiên, với chính sách mới, chúng ta có cơ hội giành lại lợi thế,” Mossman nói.
Theo bà, chương trình hoàn thuế đã từng hỗ trợ các dự án lớn như Avatar: Fire and Ash, Minecraft, Spartacus: Chief of War và Predator: Badlands — đồng thời mang lại hiệu ứng lan tỏa tích cực cho du lịch, khách sạn và xây dựng.
Ngành phim: mỗi 1 đô đầu tư mang lại 6 đô lợi ích
Harry Harrison, Phó Chủ tịch Screen NZ International, dẫn khảo sát tháng 7 cho thấy số lượng sản xuất phim giảm mạnh, và chính sách mới là phản ứng kịp thời.
“Nghiên cứu cho thấy mỗi 1 đô la hoàn thuế mang lại hơn 6 đô la lợi ích kinh tế cho New Zealand — từ doanh thu doanh nghiệp, việc làm cho đội ngũ kỹ thuật, sáng tạo đến nguồn thu thuế cho chính phủ,” ông nói.
“Hơn 82% nhân lực trong các dự án phim quốc tế là người New Zealand, điều đó cho thấy ngành điện ảnh đóng vai trò then chốt trong phát triển kỹ năng và việc làm.”
Diễn viên Cliff Curtis: “Chính sách mới mang lại hy vọng thực sự”
Nam diễn viên nổi tiếng Cliff Curtis cho rằng việc mở rộng hoàn thuế sẽ tạo tác động tích cực lớn tới 34.000 người đang làm việc trong ngành phim New Zealand.
“Đây là sự thay đổi quan trọng. Nó cho chúng tôi niềm tin rằng New Zealand không chỉ đủ sức cạnh tranh mà còn có thể dẫn đầu. Các ưu đãi này là chìa khóa để giữ kết nối với thế giới và tiếp tục kể những câu chuyện mang đậm bản sắc Kiwi,” Curtis nói.
Ông nhấn mạnh, cân bằng giữa thu hút đầu tư quốc tế và hỗ trợ các dự án nội địa là yếu tố sống còn để ngành phim New Zealand phát triển bền vững.
Theo rnz.co.nz – Khoa Tran