Tại Tongariro, người dân đặt hy vọng vào mưa để dập tắt đám cháy khổng lồ, nhằm bảo vệ thu nhập mùa hè của họ không bị “thiêu rụi” cùng với thảm thực vật trong khu vực.
Cơn mưa mang theo niềm hy vọng của cả vùng, khi hỗ trợ lực lượng cứu hỏa tại Công viên Quốc gia Tongariro.
Người dân lo lắng rằng việc phá hủy một phần khu vực độc đáo này sẽ thêm vào chuỗi những khó khăn mà ngành du lịch địa phương đang phải đối mặt.
Đám cỏ cháy và rừng bản địa đang tái sinh khiến Tongariro Crossing – điểm thu hút chính của du khách trong khu vực – phải đóng cửa ít nhất một tuần.
Nhưng không chỉ nền kinh tế có thể chịu tác động.
“Tôi đang rất đau buồn hôm nay. Thực sự tôi cảm thấy bị ảnh hưởng nhiều,” nhà sinh thái học Nick Singers chia sẻ.
Ông là Cố vấn Kỹ thuật cho Dự án Tongariro, một nhóm tình nguyện hợp tác chặt chẽ với Cục Bảo tồn tại khu vực bị cháy.
Singers cho biết đám cháy đã phá hủy hàng thập kỷ công sức của các nhà bảo tồn và khiến việc tái trồng rừng lùi lại hơn một thế kỷ.
“Công viên Quốc gia Tongariro là khu vực thường xuyên chịu ảnh hưởng bởi các biến động — từ núi lửa như mưa tro, lũ bùn, dung nham, v.v. — nên cảnh quan ở đây rất động. Nó cũng chịu tác động của con người, cả Māori lẫn châu Âu.
“Khu vực bị cháy là thảm thực vật phục hồi sau các đám cháy trước đó. Đã có một vụ cháy lớn vào năm 1918 và một vụ nữa vào năm 1947, nên thảm thực vật này có tuổi từ 78 đến 105 năm. Hay ít ra là đã từng như vậy.”
“Về lịch sử, khu vực này từng là rừng, và nó đang hướng tới trạng thái đó. Có nhiều cây gỗ. Nhưng một trong những đặc điểm quan trọng là khu vực này chứa nhiều cây có nhựa và gỗ dầu rất dễ cháy — như turpentine scrub; phyllocladus, loại thông cần tây núi; manuka; và cả cây ngoại lai calluna.”
Hầu hết calluna đã bị chết bởi bọ heather, và Singers tin rằng đó là lý do khiến đám cháy dữ dội.
“Nhiều loại cây này nằm như chất liệu khô sẵn sàng bén lửa, nên khi cháy, tất cả đều cháy rất, rất nóng,” ông nói.
Trong podcast, Singers giải thích lịch sử loài heather trong công viên và cách diệt trừ nó trở thành chiến dịch kiểm soát cỏ dại thành công nhất thế giới, làm trụi hàng nghìn héc-ta.
Các nạn nhân khác của đám cháy có thể là cá nước ngọt, côn trùng và chim.
Các loài như kārearea (chim ưng) có thể thoát khỏi ngọn lửa, nhưng Singers nói các sinh vật nhỏ hơn có thể đã bị mắc kẹt.
Điều này bao gồm các loài nguy cấp như whio (vịt xanh) sống gần sông Whakapapa, pīwakawaka, riroriro (chim warbler xám) và mātātā (chim dương xỉ).
“Đặc biệt là các loài chim dương xỉ, chúng không bay giỏi, chỉ nhảy từ bụi này sang bụi kia.
“Nên tôi nghi rằng một số trong số đó đã bị mắc kẹt. Chúng không thể thoát. Khu vực này là nơi sinh sống quan trọng của chim dương xỉ Bắc đảo, có địa hình thấp và nhiều bụi rậm — điều chúng ưa thích. Đây sẽ là một tổn thất lớn đối với loài này.”
Ông cho biết mối đe dọa lớn nhất là sự trở lại của các loài cỏ dại như gorse, broom và heather. Hạt của chúng vẫn còn trong đất, sẵn sàng mọc trở lại. Các cây thông hoang dã cũng đã được loại bỏ khỏi khu vực, nhưng sau vụ cháy, chúng sẽ rất dễ bị phục hồi.
Mùa đông này không thuận lợi với Quận Ruapehu khi Chateau nổi tiếng vẫn đóng cửa, và có nhiều bất định về các khu trượt tuyết, nơi lượng đặt chỗ giảm. Vài tuần trước, lũ lụt đã đóng đường Quốc lộ 4 vào khu vực. Hiện nay, Quốc lộ 47 cũng bị đóng khi lính cứu hỏa làm nhiệm vụ.
Thị trưởng Weston Kirton nói ban đầu chúng tôi chỉ nói về 100 ha, “đã nhiều, nhưng giờ chúng tôi nói tới 2.800 ha. Quá lớn, để lại vết sẹo lớn trên khu đất của DoC, vốn rất giá trị với cộng đồng,” ông nói.
Lính cứu hỏa sẽ còn ở khu vực ít nhất một tuần và sẽ có các điểm nóng trong thời gian dài.
“Chỉ cần vài ngày nắng nóng, mọi việc sẽ trở nên khó kiểm soát,” ông nói.
Kirton nhấn mạnh điều này sẽ ảnh hưởng tới du lịch phía bắc quận, nhưng phần lớn vẫn hoạt động bình thường.
“Nhưng tôi muốn nói rằng chúng tôi có thể cần sự giúp đỡ để phục hồi, vì vụ cháy xảy ra vào thời điểm thường đông khách qua Tongariro Crossing.”
Quận của ông đã từng chịu ảnh hưởng từ núi lửa, lũ lụt, nhà máy đóng cửa, mùa trượt tuyết kém, các doanh nghiệp trượt tuyết phá sản và việc đóng cửa Chateau lịch sử.
“Có vẻ như thị trưởng chúng tôi luôn gặp toàn thảm họa,” ông đùa.
Nhưng Bộ trưởng Phòng thủ Dân sự Mark Mitchell và Bộ trưởng Bảo tồn Tama Potaka đã tới thăm và ông lạc quan sẽ có một số khoản hỗ trợ phục hồi từ chính phủ, cho việc trồng lại cây hoặc khuyến khích du khách quay trở lại.
“Họ đã được thông tin đầy đủ về tình hình, hiểu được diễn biến sự việc, biết đây là khu đất của DoC cần được bảo tồn, và họ dự kiến sẽ hỗ trợ tài chính cho chúng tôi.”
Theo rnz.co.nz - Hani Dang