Trong vòng 12 tháng qua, lượng rác thải bất hợp pháp tại Gisborne đã đạt mức cao kỷ lục 1.200 tấn, tương đương trọng lượng khoảng 600 chiếc ô tô, đánh dấu mức tăng gần 55% so với cùng kỳ năm trước.
(Nguồn: Local Democracy Reporting)Gisborne đối mặt với tình trạng xả rác trái phép gia tăng, chi phí xử lý vượt 600.000 USD
Các con đường, bãi biển và công viên của Gisborne nhiều lần bị xả rác trái phép, bao gồm xác động vật, nệm, kim tiêm và tủ lạnh.
Tuy nhiên, khoảng 94% chi phí mà hội đồng thành phố phải chịu xuất phát từ rác thải để bên ngoài cổng trạm quản lý rác thải (Waste Management transfer station).
Ông Phil Nickerson, quản lý chất thải rắn của hội đồng, cho biết chi phí hàng năm cho rác thải ngoài trạm đã lên tới 570.000 USD tính đến tháng 10 năm nay.
Hội đồng thành phố cho biết đang tìm giải pháp cho vấn đề này và sẽ cập nhật sớm.
Khoảng 20% rác bỏ ngoài cổng đã được dán nhãn (đã trả phí), nhưng nhiều người nhầm tưởng rằng các thùng rác tại cổng là dịch vụ sau giờ làm việc.
Ông Nickerson cho biết việc để túi rác dán nhãn ngoài trạm khi người dân bỏ lỡ dịch vụ thu gom tại vỉa hè vẫn là chi phí phát sinh thêm cho hội đồng.
Trong năm nay, 1.200 tấn rác thải bị xả trái phép đã khiến hội đồng phải chi 610.000 USD, bao gồm chi phí xử lý và hợp đồng với nhà thầu, chưa tính thời gian nhân sự nội bộ cho quản lý, dịch vụ khách hàng, kiểm tra hay bảo dưỡng công viên.
Số liệu cho thấy xả rác trái phép tại Gisborne tăng 54,8% trong năm qua, với 775 tấn rác bị xả từ 2023 đến 2024 (tháng 10). Khối lượng rác bị xả đã tăng từ hơn 150 tấn cuối năm 2021 lên gần 350 tấn vào cuối năm 2023.
Bà Kate Sykes, trưởng nhóm giám sát và tuân thủ của hội đồng, cho biết trong năm đến nay đã có 43 vụ khiếu nại về việc đốt rác, bao gồm rác thải sinh hoạt, nhựa và các vật liệu độc hại.
Có thêm 8 vụ liên quan đến đốt rác xanh/ cành cây tỉa.
“Thông thường, người dân chỉ đốt rác xanh, điều này được phép nếu rác khô và không vi phạm mùa cấm lửa hoặc lệnh cấm đốt mở. Các vật liệu khác như nhựa, cao su, kim loại không được phép đốt vì sinh ra các chất độc hại có thể ảnh hưởng đến sức khỏe.”
Bà Sykes cho biết số lượng khiếu nại ổn định từ 50-60 vụ/năm trong ba năm qua.
Nguyên nhân khiến người dân đốt rác trái phép là một “ma trận phức tạp”, bao gồm khủng hoảng chi phí sinh hoạt, chi phí xử lý rác theo mức phí do Chính phủ quy định, khó khăn trong việc đưa rác đi xử lý (chủ nhà không cung cấp nhãn rác, thiếu phương tiện vận chuyển đồ lớn, giờ làm ca, v.v.), và hành vi sai lệch hoặc thiếu hiểu biết đã ăn sâu”.
Đối với những người không tuân thủ, hội đồng áp dụng phương pháp xử lý theo mức độ, bà Sykes nói.
Điều này có thể bắt đầu bằng giáo dục (tờ rơi về rác được phép/không được phép đốt) hoặc cảnh cáo chính thức, và có thể mở rộng đến hành động pháp lý, đặc biệt với những trường hợp nghiêm trọng, tái phạm hoặc có nguy cơ gây hại cao.