Một dự án nghiên cứu mới tại New Zealand đã phát hiện ra cách sử dụng âm thanh như một biện pháp xua đuổi vô hại, giúp ngăn mèo tiếp cận các tổ chim bản địa mà không cần đến các biện pháp gây chết.
Mèo hoang bị mắc bẫy sống tại Vườn quốc gia Fiordland. Ảnh: RNZ / Cole Eastham-FarrellyÔng Patrick Garvey, nhà khoa học cao cấp tại Viện Khoa học Kinh tế Sinh học (Bioeconomy Science Institute, trước đây là Manaaki Whenua – Landcare Research), cho biết mục tiêu của nghiên cứu là phát triển công cụ xua đuổi không gây sát thương đối với cả mèo hoang lẫn mèo nuôi.
Mèo hoang gần đây đã được đưa vào danh sách loài mục tiêu của chương trình Predator Free 2050, trong khi mèo nuôi vẫn là thú cưng được yêu quý trong nhiều gia đình New Zealand. Hiện chưa có ước tính chính thức về số lượng mèo hoang tại quốc gia này; con số 2,4 triệu con thường được nhắc đến, nhưng nhiều chuyên gia cho rằng thực tế có thể cao hơn nhiều.
Theo ông Garvey, ý tưởng nghiên cứu bắt nguồn từ một thử nghiệm tại Canada năm 2016, khi một cộng sự sử dụng tiếng chó sủa để xua đuổi gấu mèo và đạt hiệu quả. Sau đó nhiều năm, nhóm nghiên cứu của ông đã nhận được nguồn tài trợ từ Bộ Kinh doanh, Đổi mới và Việc làm (MBIE) để tiến hành thử nghiệm tương tự tại New Zealand, tập trung vào mèo.
Qua quá trình thử nghiệm, nhóm nghiên cứu phát hiện mèo hoang sợ nhất là tiếng nói của con người, trong khi mèo nuôi lại né tránh nhiều nhất âm thanh của những con mèo khác.
Thử nghiệm được tiến hành với 22 con mèo hoang, tất cả đều được bắt từ tự nhiên và đưa vào một khu vực có hàng rào bao quanh. Bốn phần thức ăn (thịt xay) được đặt ở bốn góc khác nhau; một phần sẽ được “bảo vệ” bằng âm thanh. Khi camera phát hiện mèo tiến lại gần, loa sẽ phát ra âm thanh đã được cài đặt.
Kết quả cho thấy 40% mèo hoang tránh xa thức ăn được bảo vệ bằng tiếng mèo khác hoặc tiếng chó sủa, trong khi 70% tránh xa khi nghe tiếng người. Ngược lại, các thử nghiệm tại khu dân cư đô thị cho thấy mèo nuôi không mấy bận tâm đến tiếng người, nhưng lại rất nhạy cảm với âm thanh của mèo khác.
Các âm thanh được phát ở mức 60 decibel – theo ông Garvey, con người phải đứng cách khoảng 20 mét mới có thể nghe thấy. Nội dung âm thanh là giọng nói nhẹ nhàng, không mang tính đe dọa, như đọc truyện thiếu nhi hoặc một cuộc phỏng vấn với huyền thoại nhạc jazz Dizzy Gillespie.
Nhóm nghiên cứu cho biết những âm thanh quá gay gắt hoặc gây tranh cãi có thể khiến người xung quanh lo lắng, đồng thời gây khó chịu cho người lắp đặt thiết bị.
Bước tiếp theo, các nhà khoa học sẽ thử nghiệm bảo vệ các loài chim làm tổ theo đàn gần các con sông bện khỏi mèo hoang, đồng thời phối hợp với Hội đồng Auckland để lắp đặt loa tại một khu bảo tồn khác. Tuy nhiên, cần thêm nghiên cứu để đánh giá mức độ hiệu quả trong thực tế.
“Đây chỉ là một công cụ trong bộ giải pháp,” ông Garvey nhấn mạnh.
“Âm thanh sẽ xua đuổi được hơn một phần ba số mèo, nhưng chắc chắn không thể ngăn chặn tất cả.”
Ông cho rằng dự án còn giúp nâng cao nhận thức cộng đồng về tác hại của mèo thả rông đối với động vật hoang dã, và có thể khiến người nuôi cân nhắc việc cho mèo ra ngoài vào ban đêm.
Theo rnz.co.nz – Khoa Tran