Một tháng 11 nóng kỷ lục đã đưa New Zealand trở thành mùa xuân ấm nhất từng ghi nhận.
Cơ quan Khoa học Trái đất New Zealand (trước đây là NIWA) dự kiến nhiệt độ sẽ cao hơn mức trung bình ở hầu hết các khu vực của đất nước khi bước vào mùa hè. Ảnh: RNZTheo dữ liệu từ Earth Sciences New Zealand (ESNZ, trước đây là NIWA), nhiệt độ trung bình toàn quốc đạt 13,5°C, cao hơn mức trung bình dài hạn 1,3°C và là mức cao nhất kể từ khi bắt đầu ghi nhận năm 1909.
Nhà khí tượng học Chester Lampkin cho biết tình trạng nóng hơn mức trung bình này nằm trong xu hướng khí hậu ấm lên tổng thể, và khả năng cao sẽ tiếp diễn trong mùa hè.
Ông cho biết tháng 9 và tháng 10 năm nay đều đã nóng hơn bình thường.
“Sau đó, tháng 11 trở thành tháng phá kỷ lục… Cuối tháng, chúng ta chứng kiến nhiều ngày có nhiệt độ rất cao.”
Nhiều khu vực phá kỷ lục nhiệt độ
Trên toàn quốc, 51 trạm khí tượng ghi nhận nhiệt độ trung bình mùa xuân cao nhất, và bảy địa điểm lập kỷ lục mới cho ngày nóng nhất mùa xuân vào cuối tháng 11.
Tại Whakatu ở Hawke’s Bay, Cheviot ở North Canterbury và cả Dunedin, nhiệt độ đạt hoặc vượt 32°C.
Nhiệt độ cao nhất được ghi nhận là 33°C tại Hastings ngày 27/11 – mức cao thứ hai trong lịch sử khu vực.
Lampkin cho biết nguyên nhân chính là do dòng gió tây bắc ấm.
“Có rất nhiều không khí nóng từ vùng Tasman tràn qua cả đảo Bắc lẫn đảo Nam.”
Ông nói vùng biển xung quanh New Zealand, đặc biệt là phía bắc đảo Bắc, cũng đang trải qua hiện tượng sóng nhiệt biển (marine heatwave).
“Khi không khí nóng đi qua vùng nước đang ấm, nó sẽ càng nóng hơn khi vào đất liền.”
Dự báo mùa hè: nóng hơn mức trung bình
Dự báo mùa hè của ESNZ cho thấy nhiệt độ cao hơn bình thường trên phần lớn cả nước, đặc biệt tại phía bắc đảo Bắc.
Một phần nguyên nhân là do La Niña, nhưng cũng gắn liền với xu hướng nóng lên dài hạn của khí hậu.
“Chúng ta sẽ có một mùa hè nóng nữa – và điều này rõ ràng phản ánh bình thường mới,” Lampkin nói.
Ông cảnh báo rằng nhiều kỷ lục nhiệt độ khác có thể bị phá vỡ trong thời gian tới.
Nền khí hậu ấm lên khiến kỷ lục dễ bị vượt qua
“Các tháng nóng bất thường, các mùa phá kỷ lục… đang ngày càng có khả năng xảy ra hơn do nhiệt độ Trái Đất tăng lên,” ông nói.
“Nước biển ấm hơn, khí hậu nền ấm hơn – chỉ cần yếu tố nhỏ cũng đủ đẩy nhiệt độ vào vùng kỷ lục.”
Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) trước đó đã xác nhận năm 2024 là năm nóng nhất từng được ghi nhận, với mức nhiệt trung bình toàn cầu lần đầu tiên vượt 1,5°C so với thời kỳ tiền công nghiệp.
Ngưỡng 1,5°C được Ủy ban Liên chính phủ về Biến đổi Khí hậu (IPCC) coi là điểm tới hạn có thể kích hoạt các “điểm bùng phát” nguy hiểm, như mất rạn san hô hoặc băng tan quy mô lớn.
Tuy nhiên, Lampkin nhấn mạnh rằng điều đó không có nghĩa là không còn những giai đoạn lạnh.
“Dù có nhiều tháng nóng bất thường… vẫn có thể xuất hiện thời tiết lạnh hoặc cực đoan lạnh – chỉ là điều này sẽ khó xảy ra hơn.”
Theo rnz.co.nz – Khoa Tran