Các lãnh đạo chính quyền địa phương tại Northland đang phản ứng một cách thận trọng trước thông tin Hội đồng Khu vực Northland (Northland Regional Council – NRC) đề xuất đóng băng thuế địa phương (rates) lần đầu tiên sau gần một thập kỷ tại khu vực Te Tai Tokerau.
Bà Pita Tipene, chủ tịch NRC, phát biểu tại lễ nhậm chức của hội đồng (Nguồn: Local Democracy Reporting)Theo đề xuất, mức tăng thuế 0% sẽ được áp dụng cho năm tài chính 2026–2027, tác động đến khoảng 100.000 người nộp thuế địa phương. Đây được xem là một động thái hiếm hoi trong bối cảnh chi phí sinh hoạt và lạm phát vẫn ở mức cao.
Chủ tịch NRC, ông Pita Tipene, cho biết hội đồng đã rà soát toàn diện để tìm kiếm các khoản tiết kiệm và cắt giảm chi phí mà không làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng dịch vụ.
“Trong bối cảnh chi phí leo thang và lạm phát, việc giữ nguyên mức thuế là cách thiết thực để chúng tôi đồng hành cùng người dân và giảm bớt áp lực tài chính,” ông Tipene nói.
Lần gần nhất Northland áp dụng mức tăng thuế bằng 0 là vào năm 2014, cũng tại cấp hội đồng khu vực. Ông Tipene cho biết đề xuất lần này nối tiếp mức tăng 3,54% cho năm 2025–2026, thấp hơn đáng kể so với dự báo ban đầu là 5,79%.
Trước đó, người dân Northland đã phải đối mặt với ba năm liên tiếp tăng thuế ở mức hai chữ số:
• 15,94% năm 2024–2025
• 10,48% năm 2023–2024
• 13,9% năm 2022–2023
Theo ông Tipene, việc đóng băng thuế sẽ dẫn đến một số điều chỉnh nhỏ về mức độ dịch vụ, nhưng các công việc trọng tâm của hội đồng vẫn được triển khai theo kế hoạch.
Đề xuất của NRC được đưa ra trong bối cảnh chính phủ trung ương phát tín hiệu áp trần thuế hội đồng, song ông Tipene khẳng định NRC đã bắt đầu xem xét phương án này trước khi có thông báo từ chính phủ.
Cuộc họp hội đồng NRC (Nguồn: Local Democracy Reporting)“Chúng tôi không cần chính phủ trung ương thúc đẩy cách tiếp cận này,” ông nói.
Quyết định cuối cùng về mức thuế sẽ được xác nhận vào giữa năm 2026, trong khuôn khổ Kế hoạch Thường niên tiếp theo của hội đồng.
Cựu Chủ tịch NRC, ông Mark Farnsworth (Mangawhai), bày tỏ sự ủng hộ thận trọng, cho rằng việc đóng băng thuế chỉ thực sự tích cực nếu hội đồng có thể hấp thụ chi phí lạm phát mà không phải rút vốn dự trữ hoặc vay nợ quá mức.
Trong khi đó, Thị trưởng Kaipara – ông Graeme Ramsey, cựu Phó Chủ tịch NRC, cho biết đề xuất này sẽ được người dân địa phương hoan nghênh, nhất là khi chi phí sinh hoạt đang gây áp lực lớn. Tuy nhiên, ông cũng muốn biết những dịch vụ nào sẽ bị cắt giảm để bù đắp cho việc không tăng thuế.
Cựu Thị trưởng Whangārei, ông Stan Semenoff, nhận định đề xuất của NRC là tín hiệu tích cực, nhưng cảnh báo hội đồng cần thận trọng trong cách triển khai. Ông nhắc lại giai đoạn Whangārei District Council từng giữ kỷ lục đóng băng thuế suốt 9 năm liên tiếp kể từ sau cải tổ chính quyền địa phương năm 1989.
Hiện tại, Hội đồng Quận Whangārei (WDC) cũng đang xem xét các phương án điều chỉnh thuế cho năm 2026–2027, trong đó có đề xuất giảm một nửa mức tăng dự kiến từ 10,1% xuống còn khoảng 5% để tham vấn cộng đồng.
Thị trưởng Whangārei Ken Couper cho biết hội đồng đã lắng nghe lo ngại của người dân về khả năng chi trả thuế và đang tiến hành đánh giá tài chính độc lập nhằm tìm thêm cơ hội cắt giảm chi phí.
Trong khi đó, Hội đồng Quận Kaipara vẫn chưa công bố dự thảo mức tăng thuế cho năm 2026–2027. Theo kế hoạch dài hạn, mức tăng trung bình được đặt ở 8,3%, song các nghị viên sẽ rà soát ngân sách vào tháng 2 để tìm kiếm các giải pháp tiết kiệm trước khi đưa ra quyết định cuối cùng.
Theo 1news.co.nz – Khoa Tran