Tổng thống Mỹ Donald Trump đã công bố một kế hoạch táo bạo cho Hải quân nhằm đóng một tàu chiến cỡ lớn mới mà ông gọi là “thiết giáp hạm”, như một phần trong tầm nhìn lớn hơn để tạo ra một “Hạm đội Hoàng kim”.
“Họ sẽ là những con tàu nhanh nhất, lớn nhất, và mạnh hơn gấp 100 lần bất kỳ thiết giáp hạm nào từng được chế tạo,” Trump tuyên bố trong buổi công bố tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago của ông ở Florida.
Theo Trump, con tàu này sẽ dài và lớn hơn các thiết giáp hạm lớp Iowa từ thời Thế chiến II, và sẽ được trang bị tên lửa siêu vượt âm, pháo điện từ (rail gun) và các loại vũ khí laser công suất cao, tất cả đều là những công nghệ mà Hải quân hiện vẫn đang trong quá trình phát triển.
Chỉ một tháng trước đó, Hải quân đã hủy bỏ kế hoạch đóng một tàu chiến cỡ nhỏ mới, với lý do chậm tiến độ ngày càng nghiêm trọng và chi phí vượt dự toán, và thay vào đó quyết định sử dụng một phiên bản cải tiến của tàu tuần tra Lực lượng Bảo vệ Bờ biển vốn được sản xuất cho đến gần đây.
Lực lượng hải quân này cũng đã không thể hoàn thành đúng thời hạn và trong phạm vi ngân sách các tàu mới khác do họ tự thiết kế, như tàu sân bay lớp Ford và tàu ngầm lớp Columbia.
Về mặt lịch sử, thuật ngữ “thiết giáp hạm” dùng để chỉ một loại tàu rất cụ thể — một con tàu lớn, được bọc giáp dày, trang bị những khẩu pháo khổng lồ, được thiết kế để bắn phá các tàu khác hoặc mục tiêu trên bờ. Loại tàu này đạt đỉnh cao vai trò trong Thế chiến II, và những thiết giáp hạm lớn nhất của Mỹ, lớp Iowa, có trọng tải khoảng 60.000 tấn.
Sau Thế chiến II, vai trò của thiết giáp hạm trong các hạm đội hiện đại suy giảm nhanh chóng, nhường chỗ cho tàu sân bay và tên lửa tầm xa. Hải quân Mỹ đã hiện đại hóa bốn thiết giáp hạm lớp Iowa vào những năm 1980 bằng cách bổ sung tên lửa hành trình, tên lửa chống hạm cùng các hệ thống radar hiện đại, nhưng đến thập niên 1990 thì cả bốn tàu đều bị cho ngừng hoạt động.
Trump từ lâu đã có những quan điểm mạnh mẽ về một số khía cạnh cụ thể trong đội tàu Hải quân, đôi khi thiên về việc giữ lại công nghệ cũ thay vì hiện đại hóa.
Trong nhiệm kỳ đầu tiên, ông từng kêu gọi nhưng không thành công, việc quay trở lại sử dụng máy phóng chạy bằng hơi nước để phóng máy bay phản lực từ các tàu sân bay mới nhất của Hải quân, thay cho hệ thống điện từ hiện đại hơn.
Ông cũng từng phàn nàn với Phelan về diện mạo của các tàu khu trục Hải quân và chỉ trích việc các tàu Hải quân bị phủ đầy gỉ sét.
Phelan nói với các thượng nghị sĩ trong phiên điều trần phê chuẩn rằng Trump “đã nhắn tin cho tôi rất nhiều lần vào đêm khuya, đôi khi sau 1 giờ sáng,” về “những con tàu bị gỉ sét hoặc đang nằm trong xưởng, hỏi tôi đang làm gì để giải quyết chuyện đó”.
Trong một chuyến thăm xưởng đóng tàu đang thi công tàu hộ vệ lớp Constellation, dự án sau này bị hủy vào năm 2020, Trump cho biết ông đã trực tiếp thay đổi thiết kế của con tàu.
“Tôi nhìn vào nó và nói: ‘Đây là một con tàu trông thật tệ, hãy làm cho nó đẹp hơn,’” Trump nói vào thời điểm đó.
Ông cho biết lần này ông cũng sẽ đóng vai trò trực tiếp trong việc thiết kế con tàu chiến mới.
“Hải quân Mỹ sẽ dẫn dắt việc thiết kế những con tàu này cùng với tôi, bởi vì tôi là người rất coi trọng tính thẩm mỹ,” Trump nói.
Theo 1news.co.nz - Hani Dang