Các chuyên gia cho rằng những yêu cầu về công bằng lương chỉ là một phần nguyên nhân khiến mức lương của khu vực công gần đây cao hơn so với khu vực tư nhân.
Ảnh: RNZChính phủ đã thông báo vào thứ Ba rằng họ sẽ nâng cao ngưỡng yêu cầu đối với các khiếu nại về công bằng lương, nhằm chứng minh công việc bị đánh giá thấp trong quá khứ. Điều này có nghĩa là 33 khiếu nại sẽ bị dừng lại.
Giám đốc điều hành Business NZ, bà Katherine Rich, cho biết bà đồng ý rằng cần có sự thay đổi và cho rằng quá trình khiếu nại hiện tại đang tạo ra sự khác biệt lớn giữa khu vực công và khu vực tư.
"Việc tăng lương trong lĩnh vực y tế công cộng đã tạo ra khó khăn cho khu vực tư nhân, khi họ không thể chi trả mức lương như vậy," bà Rich cho biết.
"Ở những nơi mà các nhà tuyển dụng khu vực tư nhân nhận được tài trợ từ chính phủ cho một số dịch vụ, số tiền đó không đủ để chi trả cho các dịch vụ đã ký hợp đồng. Kết quả là, họ mất nhân viên, gặp phải các cuộc đình công và đối mặt với vấn đề trong việc cung cấp công việc theo hợp đồng."
Dữ liệu từ Stats NZ cho thấy lương khu vực tư nhân đã tăng 3% trong vòng 12 tháng qua, trong khi khu vực công tăng 4,5%.
Mức lương trung bình theo giờ tại khu vực tư nhân là 40,39 đô la, trong khi tại khu vực công là 50,65 đô.
Tổ chức Y tá New Zealand cho biết họ đã được thông báo rằng mức lương khu vực tư nhân thường thấp hơn từ 10% đến 19% so với khu vực công.
Giám đốc điều hành Infometrics, ông Brad Olsen, cho biết không thể xác định chính xác mức độ chênh lệch giữa khu vực công và khu vực tư là do các yêu cầu về công bằng lương.
Ông cho biết một phần lớn sự khác biệt là do các thỏa thuận lớn gần đây trong các ngành y tế và giáo dục, đã làm tăng lương.
“Nếu nhìn vào ngành y tế và hỗ trợ xã hội, mức tăng chi phí lao động trong năm 2024 là 6,2%, trong khi mức tăng chung của tất cả các ngành là 3,3%."
"Ngành y tế đã mạnh mẽ hơn so với tất cả các ngành trung bình. Mức tăng trong y tế khu vực tư là 5,5%, trong khi khu vực công là 7,1%."
Cả hai mức tăng này đều cao hơn mức trung bình trong những năm qua, và cũng có áp lực lương trong ngành này do thiếu hụt lao động.
Ông Olsen cũng cho rằng các mức tăng lớn có thể phản ánh sự cần thiết phải điều chỉnh lại mức lương.
Ông cho biết thật khó để nói liệu thay đổi này có dẫn đến mức tăng nhỏ hơn trong tương lai hay không, nhưng nó sẽ kéo dài thời gian để hoàn thành các thỏa thuận.
Ngoài ra, cũng có một cảm giác ngày càng gia tăng rằng sẽ có thêm áp lực lên lương khu vực công do lo ngại về chi tiêu, ông cho biết.
“Mặc dù chúng ta đã thấy sự gia tăng lớn trong chi phí lao động khu vực công trong những năm qua, nhưng con số này sẽ là một vấn đề mà chính phủ sẽ cố gắng hạn chế, vì nó đã vượt quá mức so với khu vực tư.”
Kinh tế gia Shamubeel Eaqub cho rằng sự khác biệt về lương trung bình giữa công nhân khu vực công và khu vực tư là do sự khác biệt trong thành phần công việc.
Phát ngôn viên của Đảng Xanh về phụ nữ, bà Kahurangi Carter, cho rằng chính phủ cần phải đặt ra tiêu chuẩn khi nói đến việc trả lương công bằng cho phụ nữ.
"Không làm vậy sẽ dẫn đến một cuộc đua xuống đáy giữa khu vực công và khu vực tư, khiến khoảng cách lương trở nên rộng hơn."
"Bà Carter nói thêm: "Chúng ta có thể trả cho phụ nữ những gì họ xứng đáng nhận, bất kỳ mức lương thấp hơn đều không thể chấp nhận được."
Giáo sư Helen Roberts, từ Đại học Otago, cho biết việc so sánh một số yêu cầu công bằng lương giữa các ngành khác nhau là vấn đề cần được xem xét kỹ lưỡng.
"Người lao động trong khu vực công luôn so sánh mình với những người khác, nhưng các yếu tố như điều kiện công việc, rủi ro và sự ổn định công việc không thể so sánh trực tiếp, đây chính là điều mà các yêu cầu công bằng lương cần phải lưu ý."
Giáo sư Roberts cũng cho rằng cả nước chưa làm tốt công tác đóng góp vào việc thu hẹp hoặc thậm chí thừa nhận khoảng cách lương giới tính.
Cơ quan công bằng giới tính của Úc đã thực hiện công việc đáng kể trong việc giám sát và báo cáo chi tiết tại các nơi làm việc cụ thể, cho phép có hành động khi phát hiện sự bất bình đẳng thực sự, bà cho biết.
"Chính phủ đang cố gắng cắt giảm chi phí quy trình, nhưng điều đó không giải quyết được vấn đề lâu dài về việc liệu người lao động có được trả lương công bằng hay không, bất kể giới tính, với trách nhiệm và kỹ năng của họ."
Theo rnz.co.nz – Noo Thuyen