Thị trưởng sắp mãn nhiệm của thành phố Hamilton, bà Paula Southgate, cảnh báo rằng các chính trị gia hứa hẹn cắt giảm hoặc giữ nguyên thuế hội đồng (council rates) đang bán một "ảo tưởng", trong bối cảnh tài chính địa phương đang chịu áp lực lớn.
Tuyên bố được đưa ra trong khi nhiều hội đồng địa phương trên khắp New Zealand đối mặt với áp lực từ người dân yêu cầu giảm mức đóng góp, giữa lúc chi phí sinh hoạt gia tăng. Trong vài năm gần đây, các đợt tăng thuế hội đồng hai chữ số đã gây tranh cãi, bị cho là hậu quả của chi phí leo thang và tình trạng đầu tư thiếu hụt vào cơ sở hạ tầng kéo dài.
“Giữ hoặc cắt giảm thuế là điều không thực tế”
Trong chương trình Q+A đặc biệt về bầu cử địa phương tuần này, các khách mời đều thừa nhận tài chính hội đồng đang ở trong tình trạng khó khăn.
"Cứ mỗi kỳ bầu cử, lại có những ứng viên cam kết giữ hoặc giảm thuế. Nhưng với mức chi phí khổng lồ hiện nay, điều đó chỉ là ảo tưởng,” bà Southgate phát biểu.
"Chi phí xây dựng đã tăng 27% chỉ riêng việc xây một cây cầu, trong khi chỉ số xây dựng đã vượt xa mức lạm phát."
Bà nhấn mạnh: "Chúng tôi chỉ có một nguồn thu chính – đó là từ người dân. Và rõ ràng, người dân không thể gánh toàn bộ chi phí tăng trưởng mà cả nước đang phải đối mặt."
“Cắt thuế là nói dối” – Cựu nghị viên Masterton
Tina Nixon – cựu nghị viên Masterton và thành viên Đảng Quốc gia, từng gây chú ý với biển quảng cáo cầm cưa cam kết cắt giảm thuế – cũng thừa nhận rằng việc hứa giảm thuế là thiếu thực tế.
"Ai hứa cắt thuế trong kỳ bầu cử này là nói dối. Khi tôi còn tại vị, tôi đã giữ mức tăng thuế dưới mức lạm phát – điều chưa từng làm được trong 15 năm. Tôi tự hào về điều đó, nhưng giờ tôi không còn nói sẽ cắt thuế nữa."
Tuy nhiên, Nixon cho rằng hệ thống vẫn tồn tại nhiều sự lãng phí, và biểu tượng chiếc cưa không chỉ thể hiện việc cắt thuế, mà còn muốn nói tới việc cắt giảm sự kém hiệu quả trong quản lý chi tiêu.
Cần minh bạch hơn về chi phí hạ tầng
Cả Nixon và Southgate đều kêu gọi sự giải thích rõ ràng hơn với công chúng về các chi phí dài hạn trong chính quyền địa phương – đặc biệt là đầu tư cơ sở hạ tầng.
Ban hỏi đáp về bầu cử địa phương. (Nguồn: Q+A/Irra Lee)"Có sự đầu tư thiếu hụt mang tính lịch sử – không chỉ trong 10 năm qua, mà là nhiều thập kỷ rồi," Southgate chia sẻ.
Thách thức về tỷ lệ cử tri và kết nối với người dân
Rohan O’Neill Stevens – Phó thị trưởng sắp mãn nhiệm của Nelson (thuộc Đảng Xanh, liên kết với Ngāti Apakura và Tainui) – cho rằng có sự mất kết nối giữa người dân và chính quyền địa phương.
“Chúng ta thường nhầm lẫn giữa việc không đi bầu và không quan tâm. Nhưng bạn thử tìm một người không có ý kiến gì về xe buýt, đường xá hay chất lượng nước sinh hoạt xem?”
Ông cũng lưu ý: "Thật khó để có được một chính danh thực sự khi tỷ lệ cử tri đi bầu dưới 50%."
Theo 1news.co.nz – Khoa Tran