Chính phủ New Zealand vừa công bố cải cách lớn về hệ thống đánh giá và cấp bằng trung học vào sáng thứ Hai, bao gồm việc chấm dứt NCEA – chứng chỉ giáo dục quốc gia đã tồn tại hơn 20 năm.
NCEA sẽ được thay thế ra sao?
Chính phủ lên kế hoạch thay thế NCEA bằng hệ thống bằng cấp mới nhằm giúp học sinh tốt nghiệp có kỹ năng phù hợp với nền kinh tế toàn cầu hiện đại, theo Thủ tướng Christopher Luxon.
Các điểm chính của cải cách:
• Bỏ NCEA Level 1 (lớp 11): Thay vào đó, học sinh lớp 11 sẽ bắt buộc học Tiếng Anh và Toán (hoặc te reo matatini và pāngarau) và tham gia bài kiểm tra Foundational Skills Award để đánh giá năng lực đọc, viết và tính toán.
• Hai bằng cấp mới thay thế NCEA Level 2 và Level 3:
o New Zealand Certificate of Education (NZCE) – cho học sinh lớp 12
o New Zealand Advanced Certificate of Education (NZACE) – cho học sinh lớp 13
• Học sinh phải chọn 5 môn và đạt ít nhất 4 môn để nhận chứng chỉ.
• Hệ thống chấm điểm mới từ A đến E sẽ thay thế các mức “Excellent, Merit, Achieved, Not Achieved”.
• Chính phủ sẽ hợp tác với doanh nghiệp để xây dựng lộ trình nghề nghiệp rõ ràng, giúp học sinh có kỹ năng phù hợp nhu cầu thị trường lao động.
• Một chương trình giáo dục quốc gia mới cho lớp 9-13 sẽ được triển khai, quy định rõ nội dung học từng môn theo từng năm để đảm bảo sự thống nhất.
Bộ trưởng Giáo dục Erica Stanford khẳng định:
“Mục tiêu là giúp chứng chỉ quốc gia mở ra cơ hội cho mọi học sinh – dù họ học nghề, vào đại học hay đi làm ngay. Phụ huynh có thể yên tâm con mình sẽ được chuẩn bị tốt nhất để phát triển.”
Khi nào áp dụng?
• Từ năm 2026, hệ thống mới sẽ được triển khai theo từng giai đoạn trong 5 năm.
• Chính phủ mở lấy ý kiến công chúng đến ngày 15/9 trước khi đưa ra quyết định cuối cùng.
• Tháng 11/2025, nội các sẽ xem xét chính sách chính thức dựa trên phản hồi.
Học sinh đang học NCEA hiện tại sẽ thế nào?
• Học sinh lớp 9 năm 2025 sẽ tiếp tục học chương trình và hệ thống NCEA cũ đến khi tốt nghiệp.
• Học sinh lớp 8 năm 2025 sẽ là lứa đầu tiên học theo chương trình mới từ 2026 và được đánh giá bằng chứng chỉ NZCE/NZACE.
Trong thời gian chuyển đổi, giáo viên sẽ song song đánh giá theo hai hệ thống – NCEA cũ và bằng cấp mới.
Vì sao NCEA bị thay thế?
Thủ tướng Luxon cho rằng NCEA thiếu nhất quán và khó hiểu, không đáp ứng đầy đủ nhu cầu của học sinh và nhà tuyển dụng.
Bộ trưởng Stanford bổ sung:
“NCEA được thiết kế linh hoạt, nhưng điều đó khiến nhiều học sinh chỉ tập trung vào việc đạt chứng chỉ, thay vì phát triển kỹ năng và kiến thức cốt lõi cho tương lai.”
Nhiều báo cáo cũng chỉ ra học sinh căng thẳng với kỳ thi NCEA và tỷ lệ đạt chuẩn đọc – viết – tính toán trực tuyến năm ngoái chỉ khoảng 50%.
Văn phòng Đánh giá Giáo dục (ERO) từng đề xuất cải tổ hoặc xóa bỏ NCEA Level 1.
Theo rnz.co.nz – Noo Thuyen