Cuộc tranh chấp kéo dài nhiều năm giữa người dân Pākiri và công ty khai thác cát McCallum Bros Limited (MBL) cuối cùng đã khép lại sau khi doanh nghiệp này rút đơn kháng cáo tại Tòa án Tối cao để tiếp tục hoạt động nạo vét ở phía bắc Auckland.
Darrell Brown. (Nguồn: 1News)Theo thỏa thuận đạt được với Manuhuri Kaitiaki Charitable Trust (Ngāti Manuhuri), MBL sẽ:
• Chấm dứt hiệu lực giấy phép tạm thời khai thác cát tại Pākiri.
• Rút bỏ các thủ tục pháp lý nhằm chống lại quyết định của Tòa Môi trường trong năm 2024.
• Thanh toán chi phí pháp lý cho Ngāti Manuhuri.
Thỏa thuận có hiệu lực ngay lập tức, đồng nghĩa với việc MBL không còn quyền khai thác cát tại Pākiri.
Doanh nghiệp đổi hướng sang Bream Bay
Trong thông báo, MBL cho biết quyết định này xuất phát từ chi phí, thời gian và nguồn lực quá lớn để theo đuổi kháng cáo. Công ty xác nhận sẽ chuyển hướng chiến lược, tập trung vào các cơ hội khác, trong đó có đơn xin khai thác cát tại Bream Bay theo chương trình “Fast-track”.
Người dân Pākiri: Một chiến thắng sau nhiều thập kỷ
Với cộng đồng Pākiri, đây được xem là một chiến thắng gian nan nhưng xứng đáng.
“Chúng tôi đã đặt rāhui (lệnh cấm) để tự nhiên có thời gian hồi phục,” ông Darrell Brown, cư dân địa phương có gia đình sống nhiều thế hệ ở Pākiri, chia sẻ.
Ông cho biết bãi biển đã bị khai thác cát – nguyên liệu chính trong sản xuất bê tông – suốt hơn 80 năm:
“Xà lan ngày càng lớn, cát bị lấy đi nhiều mà chẳng có gì được trả lại.”
Nhà hoạt động Damon Clapshaw, người phản đối khai thác cát lâu năm, nói thêm:
“Đây là một trận chiến rất khó khăn. Tôi hy vọng các cộng đồng khác ở New Zealand và trên thế giới sẽ nhìn vào Pākiri như một nguồn động lực – bởi cuối cùng thì bạn cũng có thể giành chiến thắng.”
Bream Bay đứng trước cuộc chiến mới
Hoạt động khai thác của McCallum Bros trong nhiều năm qua đã vấp phải sự phản đối mạnh mẽ. Năm 2022, Hội đồng Auckland từ chối đơn xin cấp phép khai thác do lo ngại tác động môi trường, quyết định này sau đó được Tòa Môi trường (2023) và Tòa Tối cao (2024) giữ nguyên.
Dù từng được cấp giấy phép tạm thời để nạo vét hạn chế, công ty nay xác nhận sẽ từ bỏ hoàn toàn hoạt động tại Pākiri và chuyển sang xin giấy phép mới ở Bream Bay.
Tuy nhiên, người dân Bream Bay đã bắt đầu chuẩn bị cho một cuộc chiến pháp lý và môi trường mới.
“Đây không phải tin tốt. Nó có thể phá hủy thiên đường này,” một cư dân địa phương lo ngại.
Ông Malcolm Morrison từ nhóm Bream Bay Guardians cảnh báo:
“Việc hút cát sâu xuống 15 cm sẽ giết chết toàn bộ sinh vật không xương sống trong khu vực. Các bãi biển sẽ xuống cấp giống như ở Pākiri.”
Theo 1news.co.nz – Khoa Tran