Một trong những nhà máy sản xuất phân bón lớn nhất New Zealand – nhà máy Kāpuni của công ty Ballance Agri-Nutrients – có nguy cơ tạm thời đóng cửa do không đảm bảo được nguồn cung khí đốt tự nhiên với mức giá hợp lý.
Ballance cho biết nếu không thể đảm bảo được hợp đồng khí đốt mới trước thời điểm hiện tại hết hạn vào ngày 30/ 9, nhà máy có thể phải tạm ngưng hoạt động trong vòng lên đến 4 tháng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc làm và ngành nông nghiệp cả nước.
120 lao động bị ảnh hưởng – Công ty cam kết vẫn trả lương
Tổng giám đốc Kelvin Wickham xác nhận:
“Chúng tôi có khoảng 120 nhân viên tại nhà máy Kāpuni. Nếu phải tạm dừng hoạt động, chúng tôi muốn giữ tất cả họ tiếp tục được trả lương đầy đủ.”
Ông cũng cho biết trong thời gian tạm ngưng, các nhân viên sẽ thực hiện bảo trì nhà máy để sẵn sàng hoạt động trở lại. Ngoài ra, công ty sẽ nhập khẩu phân bón để bù đắp thiếu hụt trên thị trường.
Khủng hoảng khí đốt – Khó khăn toàn ngành
Wickham nhấn mạnh rằng doanh nghiệp đang chuẩn bị cho nhiều kịch bản và giữ các phương án linh hoạt. Mặc dù lạc quan về khả năng có được nguồn cung ngắn hạn, nhưng ông cho biết cần thực tế và lên kế hoạch dự phòng.
“Thị trường khí đốt New Zealand đang gặp khó khăn do nguồn cung giảm nhanh, khiến giá tăng cao. Điều này ảnh hưởng không chỉ đến Ballance mà còn đến toàn bộ ngành năng lượng và nền kinh tế.”
Nhà máy Kāpuni, hoạt động từ năm 1982, sản xuất khoảng 260.000 tấn urê mỗi năm, tương đương 1/3 nhu cầu cả nước, chủ yếu dùng làm phân bón giàu nitơ trong nông nghiệp.
Thiếu đầu tư – Khí đốt đang bị cạnh tranh gay gắt
Len Houwers từ Major Gas Users Group cho biết:
“Từ năm 2018 đến nay, đầu tư vào các mỏ khí mới giảm mạnh. Nhiều dự án khai thác không đạt kỳ vọng.”
Ông cũng nói rằng các công ty điện lực (gentailers) như Contact Energy sẵn sàng trả giá cao hơn các doanh nghiệp công nghiệp, dẫn đến việc Ballance bị mất hợp đồng cung cấp khí từ ngày 1/10.
“Các doanh nghiệp công nghiệp như Ballance khó có thể cạnh tranh giá, vì họ bị giới hạn bởi giá thành sản phẩm nhập khẩu. Nếu giá khí đốt tăng quá cao, thì việc nhập khẩu urê sẽ rẻ hơn sản xuất trong nước.”
Khó khăn do thiếu định hướng chính sách dài hạn
Houwers cho rằng New Zealand không thiếu khí đốt, mà thiếu niềm tin đầu tư:
“Khi không có sự đồng thuận chính trị về vai trò của khí đốt trong tương lai, không nhà đầu tư nào muốn mạo hiểm vốn vào lĩnh vực có thể bị thay đổi đột ngột bởi các quyết định chính trị.”
Việc chuyển đổi từ khí đốt sang điện trong công nghiệp cũng rất tốn kém, và hiện chưa có chiến lược quốc gia rõ ràng cho vấn đề năng lượng.
Theo rnz.co.nz – Khoa Tran