Một báo cáo lớn từ Bộ Môi trường và Stats NZ cảnh báo: hơn 1.000 ngôi nhà ven biển có thể hư hại nghiêm trọng do thời tiết cực đoan vào năm 2060.
Đáng lo ngại hơn, khoảng 219.000 ngôi nhà trị giá 180 tỷ NZD hiện nằm trong vùng ngập lụt ven biển và nội địa, theo báo cáo Our Marine Environment 2025.
Báo cáo tổng hợp nghiên cứu khoa học, dữ liệu chính phủ, mātauranga Māori và thống kê chính thức, cho thấy biến đổi khí hậu cùng hoạt động của con người đang gia tăng áp lực lên đại dương và bờ biển, ảnh hưởng đến cộng đồng, ngành công nghiệp và hệ sinh thái.
Đại dương New Zealand nóng lên nhanh hơn trung bình toàn cầu
Cố vấn khoa học trưởng Bộ Môi trường, bà Alison Collins, cho biết đại dương New Zealand đang ấm lên nhanh hơn 34% so với mức trung bình toàn cầu do thay đổi trong lưu thông và gió đại dương.
91% loài chim biển và 35% động vật có vú biển tại New Zealand hiện bị đe dọa hoặc có nguy cơ tuyệt chủng. Biển ấm hơn cũng mở đường cho loài ngoại lai và dịch bệnh xâm nhập.
Các đại dương ở New Zealand đang nóng lên nhanh hơn mức trung bình toàn cầu. Ảnh: RNZ / Cole Eastham-FarrellyNhà cửa và hạ tầng ngày càng rủi ro
Báo cáo chỉ ra: từ 2026–2060, khoảng 1.300 ngôi nhà trị giá 900 triệu NZD có nguy cơ hư hại trên 20% trong các sự kiện thời tiết cực đoan.
Ngoài ra, hàng nghìn km đường sá, hệ thống ống nước và tòa nhà trị giá 26,18 tỷ NZD cũng dễ bị tổn thương nếu mực nước biển dâng 0,6m.
Với mực nước biển dâng thêm 0,4m, gần 379 bãi rác có thể bị ngập lụt ven biển.
Chính phủ dự báo trong 20 năm tới, New Zealand sẽ xây dựng thêm 76% tường chắn biển và công trình bảo vệ bờ. Tuy nhiên, Collins cảnh báo: “Các công trình này có thể gây tổn hại môi trường khi hệ sinh thái ven biển bị kẹt giữa biển dâng và hạ tầng nhân tạo.”
Một bức tường biển sống ở Tauranga bao gồm các hồ đá nhân tạo được gọi là 'vỏ sò biển'. Ảnh: Hội đồng Thành phố TaurangaNgành thủy sản và nuôi trồng thủy sản chịu ảnh hưởng
Ngành thủy sản và nuôi trồng trị giá 1,1 tỷ NZD GDP và hơn 14.000 việc làm cũng đang bị đe dọa. Nhiệt độ biển tăng và hiện tượng sóng nhiệt biển khiến sản lượng cá giảm, thiệt hại lớn cho cá hồi và vẹm nuôi.
Sự thay đổi này cũng dẫn đến dịch bệnh hải sản, tảo độc và ảnh hưởng sức khỏe con người.
Biển ấm hơn có thể làm giảm tốc độ sinh trưởng của các loài như hàu dẹt. Ảnh: Viện CawthronDi sản văn hóa bị đe dọa
Báo cáo nhấn mạnh nhiều marae, nghĩa trang Māori và di tích khảo cổ ven biển có nguy cơ bị xói mòn hoặc ngập lụt, đe dọa bản sắc văn hóa và ngành du lịch.
Trong đó, 191 marae nằm trong phạm vi 1km bờ biển; gần 2.000 địa điểm khảo cổ có nguy cơ xói mòn do mực nước biển dâng.
Cần hành động khẩn cấp
Collins cho biết báo cáo nhằm giúp chính phủ, cộng đồng và iwi hiểu rõ rủi ro: “Biến đổi khí hậu có thể cảm thấy xa vời, nhưng báo cáo này chỉ rõ những gì đang bị đe dọa – từ Vịnh Hauraki, Kaipara đến Fiordland.”
Các dự án như Kaipara Moana (giảm trầm tích, trồng cây bản địa) hay Fiordland Marine Guardians (bảo vệ đa dạng sinh học) là minh chứng cho các giải pháp khả thi.
Bà nhấn mạnh: “Chúng tôi muốn biến thách thức toàn cầu thành hành động địa phương cụ thể để bảo vệ tương lai New Zealand.”
Theo rnz.co.nz – Noo Thuyen