New Zealand – Quốc hội đã thông qua Dự luật Bảo vệ Biển Vịnh Hauraki Tīkapa Moana sau lần đọc thứ ba, đánh dấu bước tiến lớn trong nỗ lực bảo tồn hệ sinh thái biển, dù vẫn còn tranh cãi về ngoại lệ dành cho hoạt động đánh bắt cá bằng lưới vòng thương mại trong một số khu vực bảo vệ nghiêm ngặt.
Dự luật mở rộng hai khu bảo tồn biển hiện có, nơi cấm khai thác bất kỳ sinh vật biển nào. Ảnh tư liệu. Ảnh: RNZ / Cole Eastham-FarrellyNội dung chính của dự luật
Dự luật nhằm ứng phó với tình trạng suy thoái sinh thái kéo dài hàng thập kỷ tại Vịnh Hauraki, với các điểm mới gồm:
• Mở rộng 2 khu bảo tồn biển hiện có, nơi mọi hình thức khai thác sinh vật biển bị cấm.
• Thành lập 5 khu vực bảo vệ đáy biển (SPA), cấm mọi hoạt động làm xáo trộn đáng kể đáy đại dương.
• Thiết lập 12 khu bảo vệ nghiêm ngặt (HPA), cấm phần lớn các hoạt động đánh bắt thương mại và giải trí.
Tuy nhiên, chính phủ đã bổ sung ngoại lệ vào phút chót, cho phép một số doanh nghiệp đánh bắt bằng lưới vòng tiếp tục hoạt động tại 2 khu HPA, chiếm khoảng 3% tổng diện tích 800 km² và sẽ được xem xét lại sau 3 năm.
Ảnh: Cung cấp / Shaun LeeChính phủ nói gì?
Bộ trưởng Môi trường Tama Potaka khẳng định:
“Đây là bước đi mang tính thế hệ nhằm đảo ngược tình trạng suy thoái sinh thái của Vịnh Hauraki. Chúng tôi đã gần như tăng gấp ba diện tích được bảo vệ, tạo ra 19 khu vực bảo tồn mới – lớn nhất trong hơn một thập kỷ qua.”
Ông cho biết trong những thập niên tới, người dân có thể kỳ vọng sự phục hồi của cá tāmure (snapper), tôm hùm đá (kōura), rừng tảo bẹ và các loài chim biển.
Tranh cãi quanh “ngoại lệ lưới vòng”
• Đảng Lao động (Labour), qua nghị sĩ Priyanca Radhakrishnan, tuyên bố nếu đắc cử sẽ hủy bỏ ngoại lệ này.
• Nghị sĩ Chlöe Swarbrick (Green Party) cho rằng đây là “sự nhượng bộ vô lý” và chính phủ không đưa ra bằng chứng nào thuyết phục.
• ACT và New Zealand First thì nhấn mạnh tính cần thiết của đánh bắt bền vững và đảm bảo cung ứng thực phẩm giá cả phải chăng.
• Te Pāti Māori bày tỏ thất vọng vì đề xuất trao vai trò bắt buộc cho mana whenua trong quy trình cấp phép chưa được chấp thuận.
Các bước tiếp theo
Dự luật sẽ chính thức có hiệu lực trước cuối năm nay. Bộ Bảo tồn (DOC) sẽ triển khai lực lượng kiểm soát trên biển nhằm giám sát, nâng cao nhận thức cộng đồng và xử lý vi phạm. Ngoài ra, chính phủ cũng sẽ sớm công bố thêm nguồn vốn bảo tồn từ Quỹ Du khách Quốc tế (International Visitor Levy).
Theo rnz.co.nz – Noo Thuyen