New Zealand đang đối mặt với tình trạng thiếu khoảng 100 phi công trong năm 2025, gây áp lực lớn lên các đường bay nội địa, hãng hàng không và trường đào tạo bay vốn đã chật vật đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng.
James Meager. (Nguồn: 1News)Các chuyên gia hàng không cảnh báo quy định lỗi thời và chi phí đào tạo cao đang khiến quá trình huấn luyện phi công mới chậm lại — trong khi chính phủ xác nhận những cải cách được mong đợi từ lâu cuối cùng cũng đang được triển khai.
Trường bay quá tải, chi phí tăng cao
Tại Trường bay Ardmore ở Auckland, khoảng 250 người đã tham dự ngày hội tuyển sinh, trong đó có cậu bé 13 tuổi Alastair — người lần đầu tiên được trải nghiệm bay thật.
“Trải nghiệm thật sự rất thú vị. Chúng tôi được điều khiển máy bay, thực hiện nhiều cú ngoặt và cảm nhận lực G – rất tuyệt vời,” Alastair chia sẻ với 1News.
Tuy nhiên, đằng sau niềm háo hức đó là thực tế đáng lo ngại: các trường bay ở New Zealand đang gặp khó khăn trong việc đào tạo đủ số lượng phi công để đáp ứng nhu cầu toàn cầu, khi quá trình huấn luyện ở đây mất gấp ba lần so với nhiều quốc gia khác.
Học viên phi công Noah Jones cho biết, dù đam mê trong ngành rất lớn, nhưng chi phí và quy trình đào tạo phức tạp là rào cản lớn nhất.
“Rất khó để theo đuổi nghề này về mặt tài chính. Đó là lý do chính khiến chúng ta đang thiếu phi công,” anh nói.
“Hệ thống đào tạo mắc kẹt trong thập niên 1950”
Bà Irene King, Giám đốc Trường bay Ardmore, cho biết khung chương trình đào tạo hiện nay — được xây dựng từ nhiều thập kỷ trước — buộc các trường phải huấn luyện theo niên học thay vì theo năng lực thực tế.
“Chúng tôi đang đào tạo cùng một tiêu chuẩn mà thế giới hoàn thành chỉ trong 14–16 tháng,” bà nói.
“Ở New Zealand, quá trình này mất tới 3–3,5 năm, dù kết quả đào tạo giống hệt. Đó là hậu quả của khuôn khổ quy định mà chính phủ áp đặt.”
Theo bà King, chi phí hơn 100.000 đô cho mỗi học viên khiến nhiều bạn trẻ không thể theo đuổi sự nghiệp phi công, đồng thời làm nguồn nhân lực mới giảm mạnh.
“Hậu quả đã rõ ràng — nhiều hãng hàng không không đủ phi công để vận hành máy bay, dẫn đến các tuyến bay bị hủy,” bà cảnh báo.
Chính phủ cam kết cải cách trong năm nay
Thứ trưởng Giao thông James Meager cho biết chính phủ đang triển khai kế hoạch hiện đại hóa hệ thống đào tạo hàng không và giải quyết tình trạng thiếu hụt nhân lực.
“Tôi đang phối hợp với các bộ phụ trách giáo dục và đào tạo để giải quyết vấn đề nhân lực trong ngành hàng không,” ông nói trong thông cáo gửi 1News.
Ông Meager xác nhận rằng Ringa Hora – Hội đồng Phát triển Nhân lực – hiện đang xem xét lại chương trình đào tạo phi công, với khung đào tạo nhanh hơn dự kiến ra mắt trước cuối năm nay.
“Ringa Hora đang xây dựng chương trình mới giúp phi công tốt nghiệp nhanh hơn,” ông nói thêm.
Ngoài ra, chính phủ cũng đang tìm cách thu hút phi công quốc tế có kinh nghiệm đến làm việc tại New Zealand, trong khi các cải cách quy mô lớn hơn – bao gồm các đánh giá của Cục Hàng không Dân dụng (CAA) và Airways – sẽ được triển khai đến năm 2027 trong khuôn khổ Kế hoạch Hành động Hàng không Quốc gia (Aviation Action Plan).
Ngành hàng không mong hành động nhanh hơn
Các trường đào tạo bay cho biết họ hoan nghênh cam kết của chính phủ, nhưng nhấn mạnh cần triển khai nhanh hơn để giữ vững các đường bay khu vực và ngăn chặn làn sóng nhân tài trẻ chuyển ra nước ngoài.
Theo 1news.co.nz – Khoa Tran