Thời tiết ấm bất thường ở Nam Cực hồi tháng 9 đang là nguyên nhân dẫn đến gió giật mạnh và nhiệt độ cao trên khắp New Zealand trong tuần này.
Nhiệt độ tại Hawke’s Bay có thể đạt gần 30 độ C vào thứ Năm, và khu vực này hiện đang nằm trong diện cảnh báo gió mạnh khi lực lượng cứu hỏa tiếp tục cố gắng khống chế một vụ cháy rừng lớn gần Porangahau.
Nhà khí tượng học Chris Brandolino thuộc Viện Khoa học Trái Đất cho biết trên RNZ rằng các mô hình thời tiết hiện nay trên khắp cả nước đều bắt nguồn từ những diễn biến ở Nam Cực hồi tháng 9, khi tầng khí quyển phía trên khu vực này trở nên rất ấm trong thời gian ngắn.
“Chính vì vậy, đã có những hiệu ứng lan tỏa… vòng xoáy cực suy yếu và trở nên méo, kéo dài bất thường.
“Khu vực áp thấp vốn thường bao phủ lục địa Nam Cực đã bị đẩy lệch xuống Nam Đại Dương… điều này khiến chênh lệch áp suất càng rõ rệt hơn,” ông nói.
Hastings và Havelock North dự kiến đạt mức 29 độ C hôm nay — đây cũng là một trong những nguyên nhân khiến toàn khu vực Hawke’s Bay phải áp dụng lệnh cấm lửa toàn phần đến ngày 27/10.
Ông Brandolino, người đang hỗ trợ Cơ quan Phòng cháy Chữa cháy và Ứng phó khẩn cấp (Fire and Emergency) trong việc dự báo nguy cơ cháy rừng, cho biết nhiệt độ tăng cao cùng gió mạnh có thể tạo ra điều kiện nguy hiểm.
“Thời tiết khô, và chúng ta hầu như không có mưa ở khu vực phía Đông của Đảo Bắc — điều này khiến nguy cơ cháy rừng tăng ở mức cao,” ông nói.
Ba đám cháy đang bùng phát ở Porangahau, trong đó có một đám cháy diện tích khoảng 250 hecta vẫn chưa được kiểm soát do gió mạnh khiến trực thăng không thể hoạt động.
Ông Brandolino cho biết một số khu vực ở Napier và Hastings đã đạt hơn 20 độ C vào lúc 8 giờ sáng, và nhiệt độ có thể tăng thêm gần 10 độ trong suốt cả ngày.
Đây là lần thứ hai trong tháng mà nhiệt độ đạt mức cao như vậy.
“Chắc chắn là bất thường, nhưng không phải chưa từng có,” ông nói.
Ông Brandolino giải thích rằng kể từ tháng 9, khu vực Nam Đại Dương thường xuất hiện áp thấp, trong khi các khu vực phía Đông Bắc của New Zealand lại chịu áp cao. Hai yếu tố này tạo ra chênh lệch áp suất lớn, dẫn đến gió mạnh.
“Mùa xuân thường có thời tiết biến động, là điều kiện lý tưởng cho gió mạnh, nhưng năm nay mức độ còn dữ dội hơn,” ông nói.
Thêm đợt gió mạnh và nắng nóng “dữ dội” sắp tới
Hãy buộc chặt khung nhún và chuẩn bị kem chống nắng, vì thời tiết nóng kèm gió mạnh vẫn chưa kết thúc — thậm chí sẽ quay lại vào cuối kỳ nghỉ dài sắp tới.
“Một đợt không khí ấm khác sẽ tràn xuống, có thể vào Ngày Lao động và ngày tiếp theo… và nó cũng có thể khá dữ dội.
“Nó sẽ mang theo một đợt gió mạnh và hơi nóng mới — điều mà chúng ta cần đặc biệt lưu ý,” ông Brandolino cảnh báo.
Ông cho biết người dân New Zealand sẽ tiếp tục trải qua thời tiết thay đổi thất thường trong vài tuần tới.
“Chúng ta sẽ có những ngày cảm giác như mùa hè, rồi chỉ vài ngày sau lại giống như đầu mùa xuân.
“Đừng quá chủ quan hoặc quá quen với thời tiết hiện tại, vì nó sẽ còn biến động rất nhiều,” ông nói.
Cơ hội có mưa ở các vùng khô hạn được dự báo sẽ tăng lên vào cuối tháng 11.
“Chúng ta sẽ thấy sự thay đổi hướng gió, và điều đó có thể làm thay đổi mô hình mưa. Các khu vực phía Bắc và phía Đông của Đảo Bắc có thể sẽ có xu hướng ẩm ướt hơn,” ông Brandolino cho biết.
Theo rnz.co.nz - Hani Dang