Một chuyên gia về ong mật cảnh báo việc phát hiện loài ong bắp cày ngoại lai chân vàng (yellow-legged hornet) có thể trở thành mối đe dọa lớn đối với ngành công nghiệp mật ong trị giá hàng trăm triệu đô.
Ong bắp cày chân vàng, còn được gọi là ong bắp cày châu Á, là một loài gây hại xâm lấn. Ảnh: 123rfCác nhà chức trách đang kêu gọi người dân Auckland cảnh giác, sau khi một con ong chúa được phát hiện đang xây tổ tại khu vực North Shore – đây là lần đầu tiên loài này xuất hiện ở New Zealand.
Ổ tổ ở Glenfield đã được cơ quan kiểm dịch sinh học tiêu hủy, nhưng họ cảnh báo rằng các khu vực lân cận có nguy cơ cao hình thành đàn mới.
🐝 Loài ong bắp cày có thể tàn phá đàn ong mật
Giáo sư Phil Lester, chuyên ngành sinh thái học và côn trùng học tại Đại học Victoria (Wellington), cho biết kinh nghiệm từ châu Âu đã chứng minh mức độ tàn phá khủng khiếp của loài này.
“Chúng rình bên ngoài tổ ong mật, đợi những con ong thợ quay về rồi tấn công, giết chết và mang về tổ. Hành vi này khiến ong thợ bị ảnh hưởng nghiêm trọng – nhiều con bị giết, còn lại thì ngừng ra ngoài kiếm mật vì sợ bị tấn công,” ông nói.
Lester cho biết tại Tây Ban Nha và Pháp, ong bắp cày chân vàng đã gây chết hàng loạt đàn ong mật, làm giảm khả năng thụ phấn của cây trồng và hoa màu.
“Ở Pháp, có tới 30% đàn ong bị ảnh hưởng bởi loài này – một trong những nguyên nhân chính dẫn đến suy giảm sản lượng mật ong và thụ phấn mùa vụ,” ông nói thêm.
Theo Lester, loài này có khả năng thích nghi cao với nhiều điều kiện khí hậu, nên có thể lan rộng khắp New Zealand, gây nguy cơ nghiêm trọng cho toàn ngành nuôi ong.
Hiện New Zealand có khoảng 500.000 đàn ong đăng ký, song con số này đã giảm so với vài năm trước do nhiều yếu tố như ký sinh trùng varroa mite và các bệnh truyền nhiễm khác. Sự xâm nhập của ong bắp cày chân vàng có thể khiến tình hình trở nên tồi tệ hơn.
⚠️ Biosecurity New Zealand: “Phát hiện ong chúa là dấu hiệu đáng lo trước mùa hè”
Mike Inglis, Ủy viên khu vực phía Bắc của Biosecurity New Zealand, cho biết việc phát hiện ong chúa chân vàng trước mùa hè là điều cực kỳ đáng lo ngại.
Ông cho biết hai con ong đực từng được ghi nhận ở Grafton và Albany đầu năm nay, và hiện cơ quan này đang kêu gọi người dân Auckland tích cực theo dõi.
“Đây là lần đầu tiên phát hiện ong chúa chân vàng ở New Zealand,” ông nói.
“Chúng tôi đã phản ứng nhanh chóng, nhưng rất cần sự hỗ trợ từ cộng đồng để loại bỏ hoàn toàn mối nguy này.”
Theo Inglis, New Zealand hiện vẫn chưa có quần thể ong bắp cày bản địa, và cần giữ nguyên trạng thái đó.
“Đây là loài săn mồi cực kỳ linh hoạt, ăn ong, ruồi, ong bắp cày khác, trái cây chín và mật hoa. Nó cũng cạnh tranh thức ăn với côn trùng và chim bản địa và có nọc độc gây đau rát mạnh,” ông nói thêm.
🍯 Ngành mật ong: “Mối đe dọa này đến đúng thời điểm tồi tệ nhất”
Giám đốc điều hành Comvita, ông Karl Gradon, cho biết sự xuất hiện của ong bắp cày chân vàng đến ngay giữa giai đoạn khủng hoảng nghiêm trọng nhất của ngành mật ong.
“Ngành hiện đang chịu thua lỗ lớn do dư cung mật ong manuka và nhu cầu hàng xa xỉ toàn cầu suy giảm. Chỉ riêng năm ngoái, chúng tôi đã báo cáo mức thua lỗ 104 triệu đô la,” ông Gradon nói.
New Zealand hiện có khoảng 4.000 công ty nuôi ong, và nếu thêm yếu tố tiêu cực từ loài ong bắp cày này, số lượng doanh nghiệp có thể giảm mạnh.
“Chỉ trong tháng trước, ba công ty nuôi ong lớn đã phá sản. Ngành này không thể chịu thêm tổn thất.
Nếu ong bắp cày chân vàng lan rộng, tác động của nó sẽ rất nghiêm trọng, không chỉ với mật ong manuka mà còn cả các ngành nông nghiệp phụ thuộc thụ phấn,” ông nói.
Gradon kêu gọi hợp tác chặt chẽ giữa doanh nghiệp và chính quyền để ngăn chặn sự xâm nhập.
“Ong là nền tảng của toàn bộ ngành nông nghiệp New Zealand.
Vì vậy, bất kỳ mối đe dọa nào đối với ong – đặc biệt là ong manuka với doanh thu xuất khẩu hơn 400 triệu đô mỗi năm – đều là vấn đề nghiêm trọng,” ông nhấn mạnh.
📞 Người dân được kêu gọi báo cáo mọi nghi ngờ
Cơ quan Biosecurity New Zealand kêu gọi người dân báo cáo ngay nếu phát hiện ong bắp cày hoặc tổ nghi ngờ tại:
🌐 report.mpi.govt.nz hoặc ☎️ 0800 80 99 66.
Giáo sư Phil Lester cho biết:
“Ong bắp cày có hai dạng tổ – tổ sơ cấp thường ẩn nấp dưới đất hoặc trong hốc, và tổ thứ cấp xuất hiện trên cây vào cuối năm.
Vì vậy, mọi người cần quan sát kỹ và báo cáo ngay trước khi chúng sinh sản tạo ong chúa mới vào mùa thu.”
Theo rnz.co.nz – Khoa Tran