Cuộc khủng hoảng nội bộ trong đảng Te Pāti Māori đang ngày càng leo thang khi Chủ tịch John Tamihere công khai kêu gọi hai nghị sĩ Mariameno Kapa-Kingi và Tākuta Ferris “làm điều đúng đắn” và từ chức Quốc hội, cáo buộc họ hành xử “vì lòng tham, sự vụ lợi và cảm giác đặc quyền”.
Chủ tịch đảng Te Pāti Māori, John Tamihere, đã tung ra đòn tấn công mới nhất trong cuộc xung đột ngày càng công khai giữa lãnh đạo đảng và hai nghị sĩ. Ảnh: RNZ / Cole Eastham-FarrellyĐây là diễn biến mới nhất trong chuỗi mâu thuẫn công khai giữa ban lãnh đạo đảng và hai nghị sĩ cấp cao.
Mâu thuẫn nội bộ leo thang
Tháng trước, Hội đồng Quốc gia Te Pāti Māori đã bỏ phiếu đình chỉ nghị sĩ Mariameno Kapa-Kingi, đại diện khu vực Te Tai Tokerau. Tuy nhiên, ban điều hành khu vực Te Tai Tonga (bao gồm Đảo Nam và một phần Wellington) đã không tham gia bỏ phiếu và sau đó kêu gọi bỏ phiếu bất tín nhiệm đối với Chủ tịch Tamihere.
Tākuta Ferris, nghị sĩ của Te Tai Tonga, cũng công khai ủng hộ Kapa-Kingi, khẳng định ông phản đối việc đình chỉ này. Thành viên khu vực Te Tai Tonga hiện đã gửi đơn kiến nghị yêu cầu Tamihere từ chức, cho rằng ông “không hành động với thiện chí”.
Đáp lại, ông Tamihere đăng tải tuyên bố dài trên Facebook, cáo buộc hai nghị sĩ đang âm mưu thay đổi ban lãnh đạo đảng vì “tham vọng quyền lực”.
Tuy nhiên, Kapa-Kingi khẳng định bà không có ý định rời đi và nhấn mạnh Tamihere không đại diện cho tiếng nói của Te Tai Tokerau:
“Người dân đã bầu tôi làm đại diện khu vực, và tôi sẽ tiếp tục làm công việc của mình — xuất hiện, chuẩn bị và luôn nhớ mình phục vụ cho ai,” bà nói với RNZ.
Cáo buộc chi tiêu và xung đột lợi ích
Tamihere tuyên bố một lãnh đạo iwi ở Te Tai Tokerau từng cảnh báo ông rằng Kapa-Kingi đang tìm kiếm sự ủng hộ cho nỗ lực thay thế hai đồng lãnh đạo đảng — Debbie Ngarewa-Packer và Rawiri Waititi.
Ngoài ra, Tamihere cũng nhắc đến các tài liệu rò rỉ cho thấy Kapa-Kingi có nguy cơ vượt chi ngân sách nghị sĩ tới 133.000 USD, và cáo buộc con trai bà, Eru Kapa-Kingi, từng đe dọa nhân viên an ninh Nghị viện.
“Không có bằng chứng nào cho thấy ban lãnh đạo Te Pāti Māori có sai phạm. Việc Kapa-Kingi vượt ngân sách hay chi trả cho gia đình mình không phải lỗi của đảng,” Tamihere nói.
“Dường như người duy nhất bắt nạt trong đảng là Eru Kapa-Kingi.”
Ông cũng cáo buộc gia đình Kapa-Kingi từng phản đối danh sách ứng viên 2023, vì cho rằng Hana-Rawhiti Maipi-Clarke — người trẻ hơn — không nên xếp trên Kapa-Kingi.
Tamihere: “Họ nên làm điều có danh dự”
Tamihere kêu gọi hai nghị sĩ noi gương Hone Harawira, người từng từ chức năm 2011 và giành lại ghế trong cuộc bầu cử bổ sung Te Tai Tokerau với tư cách lãnh đạo đảng Mana.
“Tôi dám chắc Kapa-Kingi và Ferris sẽ không làm như vậy, vì hành động của họ không dựa trên danh dự, trung thực hay nguyên tắc, mà dựa trên lòng tham và cảm giác đặc quyền,” ông viết.
Thủ tướng Luxon: “Tôi không quan tâm”
Phát biểu trong buổi họp báo sau nội các, Thủ tướng Christopher Luxon tỏ ra thờ ơ trước mâu thuẫn của Te Pāti Māori:
“Tôi không nghĩ Te Pāti Māori là một tổ chức nghiêm túc. Họ chỉ là những người hoạt động phong trào, mang tính trình diễn.”
Ông Luxon nói thêm rằng ông chưa thấy Te Pāti Māori đưa ra bất kỳ chính sách thực chất nào nhằm cải thiện giáo dục, y tế hay thành tựu của người Māori.
Trong khi đó, Lãnh đạo Công đảng Chris Hipkins cho biết vấn đề nội bộ của Te Pāti Māori là việc của họ, nhưng kêu gọi đảng này “ưu tiên ổn định” để có thể đóng vai trò xây dựng trong chính trường.
“Chúng tôi ở đây để đại diện cho toàn dân New Zealand, không chỉ cử tri của riêng mình. Mọi nghị sĩ cần nhớ điều đó,” ông nói.
Ông Hipkins khẳng định Công đảng sẽ cạnh tranh mạnh mẽ tại các khu vực bầu cử Māori trong kỳ bầu cử tới.
Theo rnz.co.nz – Khoa Tran