Chính quyền Tổng thống Donald Trump đang liên tiếp hứng chịu các phán quyết bất lợi từ tòa án trong hàng loạt vụ kiện liên quan đến chính sách nhập cư, bầu cử, cũng như chiến dịch trấn áp các chương trình đa dạng, công bằng và hòa nhập (DEI) trong giáo dục.
Tổng thống Donald Trump. (Nguồn: Associated Press)Dù vậy, các tranh chấp pháp lý vẫn chưa dừng lại, khi các luật sư của chính quyền Trump đã nộp đơn kháng cáo lên các tòa phúc thẩm liên bang và Tối cao Pháp viện Mỹ, nhằm đảo ngược những phán quyết bất lợi. Dưới đây là những diễn biến mới nhất trong số hơn 170 vụ kiện liên quan đến các sắc lệnh hành pháp của ông Trump:
1. DEI – Đa dạng, Công bằng và Hòa nhập
Trong ngày thứ Năm, ít nhất hai tòa án đã ra lệnh chặn các nỗ lực của chính quyền nhằm loại bỏ các chương trình DEI trong giáo dục. Các phán quyết này được đưa ra trước thời hạn ngày thứ Sáu mà Bộ Giáo dục yêu cầu các bang ký cam kết không sử dụng “các thực hành DEI bất hợp pháp”.
• Một thẩm phán liên bang tại New Hampshire đã ngăn chặn một loạt chỉ đạo từ Bộ Giáo dục, bao gồm việc cấm phân biệt dựa trên chủng tộc và yêu cầu trường học đảm bảo không áp dụng chính sách DEI bị cho là phân biệt đối xử.
• Các thẩm phán tại Maryland và Washington, DC cũng đình chỉ một phần trong các biện pháp chống DEI của chính quyền.
2. Bầu cử
Một thẩm phán liên bang tại Washington, DC đã chặn nỗ lực thay đổi hệ thống bầu cử của ông Trump, bao gồm việc yêu cầu bằng chứng quốc tịch khi đăng ký bỏ phiếu.
• Tuy nhiên, một số điều khoản khác trong sắc lệnh như siết chặt thời hạn gửi phiếu bầu qua thư vẫn được phép triển khai.
• Thẩm phán Colleen Kollar-Kotelly cho rằng Tổng thống không có thẩm quyền để điều chỉnh bầu cử liên bang – quyền này thuộc về Quốc hội và các bang, theo Hiến pháp.
3. Nhập cư
Chính quyền Trump đang kháng cáo một phán quyết cấm trục xuất người từ Colorado theo Đạo luật Kẻ thù Ngoại quốc năm 1798 – một đạo luật hiếm khi được sử dụng.
• Tại Maryland, một thẩm phán ra lệnh chính quyền phải tạo điều kiện cho một người Venezuela quay lại Mỹ sau khi bị trục xuất bất hợp pháp dù đang có đơn xin tị nạn đang chờ xử lý.
• Một tài liệu tại Texas tiết lộ rằng người di cư chỉ có 12 tiếng để phản đối việc trục xuất, trái với yêu cầu của Tối cao Pháp viện về việc cho phép "thời gian hợp lý" để trình bày trước thẩm phán.
• Tại San Francisco, thẩm phán William Orrick tạm thời cấm chính quyền cắt ngân sách liên bang dành cho các thành phố “trú ẩn” – những nơi hạn chế hợp tác với cơ quan nhập cư liên bang.
4. Quyền của người chuyển giới
Chính quyền Trump đã đệ trình lên Tối cao Pháp viện đề nghị cho phép thi hành lệnh cấm người chuyển giới phục vụ trong quân đội, trong lúc các vụ kiện liên quan vẫn đang diễn ra.
• Trước đó, Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth ban hành chính sách cấm mặc định đối với người chuyển giới nhập ngũ.
• Tuy nhiên, vào tháng 3, một thẩm phán tại Tacoma, Washington, đã ủng hộ các quân nhân chuyển giới, cho rằng lệnh cấm là phân biệt đối xử và thiếu tôn trọng.
Theo 1news.co.nz – Khoa Tran