Kế hoạch của chính phủ New Zealand triển khai một dịch vụ Telehealth hoạt động 24/7 từ tháng sau đang gây ra nhiều tranh cãi trong giới chuyên gia y tế.
Thực hành chung đã trở nên kém hấp dẫn hơn như một chuyên khoa khi mức tài trợ theo đầu người và tiền trả cho các phòng khám cho mỗi bệnh nhân ghi danh ngày càng giảm. Ảnh: 123rfTheo xác nhận từ Y tế New Zealand, hệ thống mới sẽ bao gồm nhiều đơn vị cung cấp dịch vụ và sử dụng một hồ sơ sức khỏe kỹ thuật số dùng chung để đảm bảo thông tin bệnh nhân được lưu trữ và truy cập dễ dàng.
Trong khi Hiệp hội Y tế Số (Digital Health Association) ca ngợi đây là bước tiến giúp giảm tải cho bệnh viện và tăng khả năng tiếp cận bác sĩ, thì bác sĩ Buzz Burrell, Chủ tịch tổ chức General Practitioners Aotearoa, cảnh báo rằng hệ thống mới sẽ:
“Gây chia rẽ và phá vỡ hệ thống bác sĩ gia đình truyền thống, đưa nền y tế đi lùi thay vì tiến về phía trước.”
“Y tế kiểu đánh nhanh rút gọn, không có sự liên tục”
Bác sĩ Burrell cho biết ông không hề được tham vấn về thiết kế hệ thống Telehealth, và cho rằng điều này gây lo ngại sâu sắc:
“Bệnh nhân sẽ gọi điện và được tư vấn bởi một bác sĩ, y tá hoặc nhân viên y tế không phải người đã từng chăm sóc họ trước đó.
Việc này phá vỡ tính liên tục trong chăm sóc y tế. Đó là y tế kiểu ‘hit and run’ – chẩn đoán nhanh, không theo dõi, không giải quyết tận gốc vấn đề.”
Ông dẫn chứng một trường hợp trong đại dịch COVID-19, khi khám Telehealth cho một bệnh nhân quen thuộc, ông phát hiện người đó sụt cân bất thường và xanh xao. Sau đó, bệnh nhân được chẩn đoán và cắt bỏ ung thư đại tràng trong vòng ba tháng.
“Nếu người đó nói chuyện với một bác sĩ lạ qua dịch vụ Telehealth, tôi tin rằng ung thư của anh ấy đã bị bỏ sót.”
Vấn đề cốt lõi: Thiếu trầm trọng bác sĩ gia đình
Bác sĩ Burrell cho rằng vấn đề thật sự là New Zealand đang thiếu từ 500 đến 1000 bác sĩ gia đình, so với tiêu chuẩn tại Úc.
“Giải pháp không phải là rót tiền cho các công ty tư nhân để kiếm lời từ bệnh nhân gọi điện – mà là đầu tư thêm bác sĩ tuyến đầu.”
Ông dẫn nghiên cứu cho thấy bệnh nhân gắn bó với cùng một bác sĩ trong 5 năm sẽ sống lâu hơn trung bình 4 năm, và giảm 30% số lần được giới thiệu đến dịch vụ y tế cấp cao hơn.
Phía ủng hộ: Tăng khả năng tiếp cận, giảm tải bệnh viện
Trái ngược với quan điểm của bác sĩ Burrell, ông Tony Wai – Chủ tịch Hiệp hội Y tế Số – cho biết dịch vụ Telehealth không nhằm thay thế bác sĩ gia đình, mà là bổ trợ cho những người chưa có bác sĩ riêng.
“Nhiều người không có bác sĩ gia đình, hoặc không thể hẹn khám nhanh, nên đã phải đến phòng cấp cứu. Điều đó gây quá tải cho hệ thống y tế.”
Ông tin rằng Telehealth 24/7 sẽ giảm thời gian chờ khám, hỗ trợ bệnh nhân gặp khẩn cấp, và giúp những người dễ bị tổn thương tiếp cận y tế nhanh chóng hơn.
Thách thức tài chính và sức hút ngành bác sĩ gia đình
Ngoài vấn đề nhân lực, bác sĩ Burrell còn cho biết mức tài trợ cho bác sĩ gia đình (capitation funding) đang giảm, khiến khoảng 40% phòng khám khó duy trì hoạt động. Điều này làm ngành bác sĩ gia đình kém hấp dẫn hơn với các bác sĩ trẻ.
Theo rnz.co.nz – Khoa Tran