Tiền mặt có còn là “vua”? Liệu các nhà hàng và doanh nghiệp tại New Zealand có hợp pháp khi yêu cầu khách hàng chỉ thanh toán bằng thẻ tín dụng hoặc chuyển khoản ngân hàng?
Hình ảnh tổng hợp của Vania Chandrawidjaja (Nguồn: iStock/1News)Phóng viên Taylor Rice từ 1News đã theo dòng tiền để tìm hiểu về xu hướng thanh toán đang thay đổi từng ngày.
Xu hướng không dùng tiền mặt ngày càng tăng mạnh
Theo Hiệp hội Nhà hàng New Zealand, ngày càng nhiều nhà hàng từ chối thanh toán bằng tiền mặt, và đây là một xu hướng "đang tăng đều" trên toàn quốc.
Với hơn 2000 thành viên, hiệp hội cho biết lý do chính khiến các nhà hàng chuyển sang không dùng tiền mặt bao gồm:
• Tiết kiệm chi phí gửi tiền mặt vào ngân hàng
• Giảm rủi ro an toàn, tránh bị trộm hoặc cướp
• Tiết kiệm thời gian đối chiếu sổ sách, hạn chế sai sót thủ công
“Không chỉ vì tiện lợi – đây là quyết định mang tính tài chính và vận hành của nhiều doanh nghiệp nhỏ,”
– Giám đốc điều hành Hiệp hội, Marisa Bidois, chia sẻ.
Reuben Ruscoe, đồng sáng lập Five Fellas. (Nguồn: 1News)Dự luật buộc doanh nghiệp phải nhận tiền mặt lên tới 500 đô
Ngược lại, đảng New Zealand First vừa trình một dự luật buộc các doanh nghiệp phải chấp nhận thanh toán bằng tiền mặt với các đơn hàng giá trị dưới 500 đô.
Lãnh đạo đảng, Winston Peters, gọi tiền mặt là một công cụ thiết yếu, đặc biệt với các nhóm dễ bị tổn thương như người già, người thu nhập thấp và cư dân vùng sâu vùng xa.
Chỉ hai ngày sau khi công bố, đề xuất này đã nhận được hơn 15.000 lượt thích trên Facebook, cho thấy sự ủng hộ không nhỏ từ cộng đồng.
Tiền mặt và vấn đề an toàn
Nhà hàng Takapuna Surf Club tại Auckland đã quyết định không chấp nhận tiền mặt kể từ khi khai trương vào tháng 3 – chủ yếu để bảo vệ an toàn cho nhân viên.
Đồng sáng lập Reuben Ruscoe cho biết khoảng 15–20% khách hàng từng thanh toán bằng tiền mặt, nhưng các vụ cướp có vũ trang trong khu vực đã khiến họ thay đổi.
“Những sự việc này không còn là đơn lẻ. Chúng tôi không thể chấp nhận mạo hiểm sự an toàn của nhân viên chỉ để nhận tiền mặt,” Ruscoe nói.
Tuy nhà hàng nhận được phần lớn sự đồng tình, họ cũng thừa nhận rằng sẽ mất một số khách hàng và việc đi “cashless” có thể gây bất tiện cho một số người.
Lãnh đạo Đảng New Zealand First Winston Peters. (Nguồn: Getty)Khi thiên tai xảy ra, tiền mặt vẫn là “vua”
Winston Peters cho rằng luật bắt buộc nhận tiền mặt sẽ giúp những người gặp khó khăn với ngân hàng kỹ thuật số.
Sau bão Gabrielle năm 2023, một người đàn ông tại vùng East Coast đã trở thành “cây ATM sống của Ruatoria” khi phải lái xe hàng giờ để rút tiền mặt trong lúc internet và ATM bị mất kết nối.
“Hóa đơn này nhằm giữ quyền lựa chọn cho người dân New Zealand, đảm bảo tiền mặt vẫn là một phương thức thanh toán an toàn, riêng tư và đáng tin cậy,” Peters nói.
Các nhà hàng vẫn “yêu tiền mặt” – dù xu hướng đang dịch chuyển
Dù ngày càng nhiều nhà hàng chuyển sang không dùng tiền mặt, Bidois cho biết tiền mặt vẫn giữ vai trò quan trọng ở nhiều nơi, đặc biệt với người lớn tuổi và khách du lịch quốc tế.
• Một thành viên của hiệp hội chia sẻ rằng họ không dám loại bỏ tiền mặt vì điều này sẽ khiến mất doanh thu từ du khách.
• Một người khác nói: “Người già sợ bị lừa qua thẻ, họ chỉ dùng tiền mặt để an toàn.”
“Chúng tôi nghe rất rõ rằng tiền mặt vẫn là vua với nhiều doanh nghiệp – đặc biệt là các cửa hàng nhỏ, độc lập ở khu vực nông thôn,” – Bidois cho biết.
Hiện hơn 50% thành viên vẫn chấp nhận tiền mặt, nhiều người nói đây là phương thức ưa thích của khách hàng lớn tuổi và du khách.
Một cửa hàng khuyến cáo khách hàng rằng sẽ không chấp nhận thanh toán bằng tiền mặt. (Nguồn: 1News)Tính đa dạng trong ngành ẩm thực
Bidois kết luận rằng: “Ngành ẩm thực không phải là một mô hình đồng nhất. Từ xe bán đồ ăn ở vùng quê đến nhà hàng lớn ở thành phố – mỗi nơi có nhu cầu và khách hàng rất khác nhau.”
Theo Hiệp hội Nhà hàng New Zealand, đối với một số nhà hàng, tiền mặt "vẫn là vua". (Nguồn: Ngân hàng Dự trữ New Zealand)Takapuna Surf Club giữ lập trường: “Không thể thương lượng”
Trở lại với nhà hàng Takapuna Surf Club, Ruscoe cho biết họ không ủng hộ dự luật của NZ First, dù thừa nhận nó xuất phát từ thiện chí.
“Chúng tôi tin rằng doanh nghiệp nên có quyền tự quyết dựa trên tình hình riêng, nhất là khi liên quan đến an toàn cho nhân viên,” Ruscoe nói.
Theo 1news.co.nz – Khoa Tran