Ủy viên Hưu trí New Zealand (Retirement Commissioner) Jane Wrightson cảnh báo rằng ngày càng nhiều người nghỉ hưu có thể phải sống lang thang nếu Chính phủ không nhanh chóng can thiệp để giải quyết khủng hoảng nhà ở đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến nhóm người cao tuổi.

Bà Wrightson bày tỏ sự ủng hộ đối với kiến nghị của tổ chức Christchurch Methodist Mission, kêu gọi chính phủ hành động khẩn cấp để bảo vệ người già khỏi nguy cơ mất nhà và không còn nơi nương tựa.
“Chính phủ có thể kéo một vài ‘đòn bẩy’ quan trọng. Một trong số đó là xây dựng kế hoạch nhà ở dài hạn, thay vì để nó thay đổi mỗi khi có một chính phủ mới lên nắm quyền,” bà nói.
Hơn 5000 người vô gia cư, 1/4 là người trên 65 tuổi
Theo ước tính của Bộ Phát triển Nhà ở và Đô thị New Zealand (HUD), hiện có hơn 5000 người đang phải sống ngoài đường, trong gara hoặc trong xe hơi, trong đó 25% là người cao tuổi.
Wrightson dẫn các nghiên cứu dự báo rằng đến năm 2048, 40% người nghỉ hưu tại New Zealand sẽ vẫn phải thuê nhà hoặc trả nợ thế chấp.
“Chương trình trợ cấp hưu trí NZ Super không được thiết kế để bao gồm chi phí nhà ở. Nó chỉ đủ trang trải sinh hoạt cơ bản, với giả định người nghỉ hưu đã sở hữu nhà riêng hoặc có thể tiếp cận nhà ở công cộng giá rẻ – nhưng cả hai hệ thống hiện đều đang chịu áp lực lớn,” bà nhấn mạnh.
Phụ nữ lớn tuổi là nhóm dễ bị tổn thương nhất
Bà Wrightson cho biết phụ nữ chịu thiệt thòi lớn hơn trong vấn đề nhà ở sau khi nghỉ hưu, do ảnh hưởng của ly hôn, chênh lệch thu nhập giới (gender pay gap) và chênh lệch tiết kiệm hưu trí.
“Phụ nữ thường tiết kiệm được ít hơn nam giới, và khi bước vào tuổi hưu, họ có ít khả năng tài chính để tự lo chỗ ở,” bà nói.
“Ngày trước, chúng ta có hàng dãy nhà hưu trí (pension flats), phần lớn dành cho phụ nữ cao tuổi. Nhưng giờ đây, những khu nhà đó đang dần biến mất.”
Theo bà, cả chính phủ trung ương và chính quyền địa phương đang đổ lỗi cho nhau thay vì tìm ra giải pháp chung.
“Điều đất nước này cần là một thỏa thuận dài hạn về chính sách nhà ở, không bị ‘lật ngược’ mỗi khi có sự thay đổi chính quyền,” bà nhấn mạnh.
Chính phủ thừa nhận vấn đề nhưng chưa có hành động cụ thể
Thứ trưởng Bộ Nhà ở (Associate Housing Minister) Tama Potaka cho biết ông nhận thức được mức độ nghiêm trọng của vấn đề, nhưng chưa nhận được báo cáo tư vấn cụ thể gần đây.
“Đây là một phần dân số rất quan trọng, và chúng ta cần xem xét kỹ lưỡng để có hành động phù hợp,” ông Potaka nói.
Tổng kết
Tình trạng người cao tuổi New Zealand có nguy cơ vô gia cư sau khi nghỉ hưu đang trở thành vấn đề xã hội cấp bách. Giới chuyên gia kêu gọi Chính phủ thiết lập chiến lược nhà ở ổn định, bền vững và không phụ thuộc vào chu kỳ chính trị, nhằm bảo đảm mọi người lớn tuổi đều có mái ấm an toàn trong những năm cuối đời.
Theo 1news.co.nz – Khoa Tran