Một phụ nữ mang thai được tư vấn rằng cô không cần làm thêm xét nghiệm Down vì khả năng con mắc hội chứng này là cực kỳ thấp. Tuy nhiên, em bé sinh ra lại mắc hội chứng Down cùng nhiều vấn đề sức khỏe khác.
Em bé sinh ra mắc hội chứng Down, rò khí quản thực quản, khiếm thính, nhiều bệnh nhiễm trùng đường hô hấp và co thắt ở trẻ sơ sinh. Ảnh: 123RFSáu tháng sau khi sinh, người mẹ nộp đơn yêu cầu ACC (Accident Compensation Corporation) chi trả cho mình và con gái, cho rằng quyết định tiếp tục mang thai của cô có thể được xem là chấn thương do điều trị (treatment injury). Người mẹ khẳng định nếu biết trước rủi ro, cô đã không tiếp tục thai kỳ.
ACC bác bỏ yêu cầu, và đầu năm nay, vụ việc được đưa lên Tòa án Quận. Tại đây, thẩm phán nhận định tư vấn y khoa mà người mẹ nhận được là không chính xác.
Trường hợp hiếm gặp: Sàng lọc cho kết quả âm tính giả
Theo phán quyết, người phụ nữ (được giấu tên) sinh con vài năm trước. Em bé mắc hội chứng Down, rò khí–thực quản, suy giảm thính lực, nhiều đợt nhiễm trùng hô hấp và co giật ở trẻ sơ sinh.
Người mẹ cho biết cô dựa hoàn toàn vào kết quả sàng lọc và tư vấn của nữ hộ sinh để quyết định tiếp tục thai kỳ và từ chối các xét nghiệm chẩn đoán sâu hơn. Nữ hộ sinh trấn an rằng nguy cơ âm tính giả là “cực kỳ hiếm”.
ACC đã phỏng vấn các chuyên gia y tế tham gia chăm sóc thai kỳ:
• Bác sĩ sản – phụ khoa cho biết gia đình không có tiền sử bất thường nhiễm sắc thể, và siêu âm 20 tuần không phát hiện dấu hiệu bất thường.
• Bác sĩ nhi khoa kết luận nguy cơ sinh con mắc Down là khoảng 1/13.000.
• Nữ hộ sinh cho rằng với kết quả như vậy, “không có lý do” thực hiện xét nghiệm chẩn đoán.
Tuy nhiên, một chuyên gia y học bào thai tổ chức đánh giá mù đôi các hình ảnh siêu âm, và cả hai chuyên gia độc lập đều cho rằng nên có đánh giá thêm sau buổi siêu âm đó. Chuyên gia kết luận rằng việc chẩn đoán sớm hơn là hoàn toàn khả thi.
Tòa án: “Mục đích của xét nghiệm là để tránh chính kết quả đã xảy ra”
Thẩm phán Allison Sinclair cho biết người mẹ không cho rằng xét nghiệm được thực hiện sai, mà vấn đề là kết quả âm tính giả dẫn tới tư vấn sai lệch.
Thẩm phán nêu rõ:
• Kết quả sàng lọc âm tính giả gây ra đánh giá rủi ro không chính xác.
• Người mẹ dựa vào đánh giá đó để quyết định không tiến hành xét nghiệm chẩn đoán.
• “Mục đích của xét nghiệm là để tránh chính kết quả mà người mẹ và con gái phải chịu.”
Tòa án Quận chấp nhận đơn khiếu nại và cho rằng người mẹ đủ điều kiện nhận hỗ trợ ACC.
ACC được phép kháng cáo lên Tòa án Tối cao
ACC đã xin phép và được chấp thuận kháng cáo phán quyết này, vụ việc sẽ được đưa lên Tòa án Tối cao vào đầu năm sau.
Luật sư của ACC, Sebastian Bisley, lập luận rằng việc không thực hiện xét nghiệm chẩn đoán bắt nguồn từ kết quả sàng lọc, chứ không phải từ lỗi chuyên môn. Theo ông, để được xem là “chấn thương do điều trị”, phải chứng minh rằng tiêu chuẩn nghề nghiệp đã không được đáp ứng tại thời điểm đó.
Trong khi đó, luật sư Phil Schmidt – đại diện cho người mẹ – cho biết đây không phải vụ đầu tiên liên quan đến trẻ mắc Down, nhưng là trường hợp đầu tiên được chấp nhận dù không có thất bại điều trị cụ thể, mà nguyên nhân là kết quả xét nghiệm sai lệch hiếm gặp dẫn tới quyết định tiếp tục thai kỳ.
Ông nhấn mạnh: “Bệnh nhân và nhân viên y tế thường rất tin tưởng vào các xét nghiệm sàng lọc. Nhưng thi thoảng, kết quả sai lệch có thể khiến các quyết định quan trọng trở nên sai lầm – và gây ra tổn hại, như trường hợp này.”
Theo rnz.co.nz – Khoa Tran