Ngành hàng không nội địa của New Zealand đang đứng trước nguy cơ mất bền vững nghiêm trọng, khi giá vé tiếp tục leo thang và chi phí vận hành tăng không kiểm soát – các hãng hàng không kêu gọi chính phủ cần có hành động khẩn cấp để giải quyết vấn đề này.
Chi phí đang tăng lên đối với các hãng hàng không từ nhiều nguồn khác nhau, trong đó gánh nặng chủ yếu được chuyển sang hành khách. Ảnh: Mongkol ChuewongMới đây, hãng Sounds Air đã thông báo sẽ ngừng khai thác hai tuyến bay Blenheim – Christchurch và Christchurch – Wanaka do chi phí vận hành leo thang.
Giám đốc điều hành Sounds Air, ông Andrew Crawfords, cho biết nguyên nhân chính đến từ việc các loại phí và lệ phí trong hệ thống hàng không đang gia tăng, bất chấp nhu cầu đi lại trên các tuyến này vẫn còn.
“Chúng tôi phải lấy chi phí đó từ đâu? Rốt cuộc cũng phải đẩy sang cho người tiêu dùng,” ông nói.
Chi phí hàng không tăng mạnh: không còn đường lui cho các hãng bay
Giám đốc điều hành của Hội đồng Đại diện các Hãng hàng không tại New Zealand, bà Cath O'Brien, nhận định rằng việc Sounds Air cắt giảm chuyến bay là điều không bất ngờ trong bối cảnh hiện tại.
“Chúng ta đã chứng kiến sự gia tăng đáng kể các chi phí trong ngành hàng không New Zealand trong một đến hai năm gần đây, và thực sự các hãng hàng không không còn chỗ nào để cắt giảm nữa,” bà chia sẻ với RNZ.
Bà cho rằng New Zealand cần đánh giá một cách nghiêm túc toàn bộ hệ thống chi phí đang được áp dụng cho ngành hàng không.
• Lệ phí của Cơ quan Hàng không Dân dụng (CAA) tăng
• Chi phí từ Airways New Zealand (kiểm soát không lưu) tăng tới 21%
• Phí dịch vụ tại sân bay Auckland đối với các hãng hàng không khu vực tăng 60% từ năm 2023 đến 2024
Tăng chi phí = tăng giá vé
Theo bà O'Brien, tất cả các khoản chi phí nói trên “chắc chắn” đã được các hãng chuyển sang cho khách hàng thông qua việc tăng giá vé.
“Chúng ta cần nhìn lại toàn bộ cấu trúc các khoản phí: từ lệ phí hàng không dân dụng, phí sân bay, đến chi phí kiểm soát không lưu và hải quan. Nếu không có giới hạn tổng thể về mức tăng, thì giá vé máy bay sẽ tiếp tục tăng không ngừng.”
“Hiện tại, mỗi đơn vị trong hệ thống – sân bay, CAA, Airways, Hải quan – đều tăng phí một cách riêng lẻ. Kết quả là tổng chi phí ngày càng phình to và các hãng không còn lựa chọn nào ngoài việc tăng giá.”
Hàng không khu vực đang trở nên không còn khả thi
Bà cảnh báo rằng hàng không khu vực đang dần mất tính thương mại bền vững, và đây là một thách thức lớn cho đất nước.
“Tại New Zealand, hệ thống hàng không vận hành theo mô hình ‘người dùng tự chi trả’. Tất cả các khoản như lệ phí an toàn bay, kiểm soát biên giới, kiểm soát không lưu, phí sân bay... đều do hãng hàng không và khách hàng chi trả. Trong khi ở nhiều quốc gia khác, chính phủ có sự hỗ trợ tài chính.”
Phản hồi từ Cơ quan Hàng không Dân dụng
Trong một tuyên bố, Cơ quan Hàng không Dân dụng (CAA) cho biết họ “ý thức rõ” về áp lực tài chính mà các hãng bay nhỏ đang gặp phải.
Theo CAA, mức lệ phí an toàn nội địa mới đã được áp dụng từ ngày 1/7 – đây là lần điều chỉnh đầu tiên kể từ năm 2017.
• Mức phí an toàn bay nội địa đã tăng từ $1.60 lên $3.92 mỗi hành khách (chưa bao gồm thuế GST).
“CAA cam kết đảm bảo an toàn cho người dân khi bay, đồng thời cũng đang nỗ lực để cung cấp dịch vụ hiệu quả với chi phí hợp lý nhất có thể cho cả hành khách và ngành hàng không,” cơ quan này cho biết.
Theo rnz.co.nz – Khoa Tran